Marka,
bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan
korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işarettir. bu tanımdan da anlaşılacağı üzere markanın 4 unsurunun bulunması gerekmektedir. bunlar 1 İşaret 2- Ayırt edicilik 3- Sicilde gösterilebilir olma 4- Mal ve/veya Hizmet unsurlarıdır. Bu unsurları inceleyecek olursak;
1- İşaret: kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaret marka olabilir. işaret olarak tescil edilebilecek işaret tek unsurdan oluşabileceği gibi karma bir işaret şeklinde de oluşabilir.
2- Ayırt edicilik: Sınai Mülkiyet kanununa göre en önemli unsurlarından bir tanesi, markanın ayırt edici olmasıdır. SMK Madde 4 kapsamında, işaretin, bir teşebbüsün mal ve hizmetlerini diğer teşebbüslerin mal ve hizmetlerinden ayırt etme fonksiyonundan bahsedilmektedir. Markanın belirli bir mal veya hizmete ilişkin ayırt ediciliğiyle ilgili olan SMK Madde 5(1)(b)’nin aksine, SMK Madde 4 ve bu maddeye atıf yapan 5/1(a) bendi mal ve hizmetten bağımsız olarak, bir işaretin soyut olarak kaynak gösterme işlevine sahip olup olamamasıyla ilgilidir. Ancak çok istisnai durumlarda, bir işaret, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini diğer teşebbüslerin mal veya hizmetlerinden ayırt edilebilmesi için gerekli olan soyut ayırt ediciliğe bile sahip olamayabilir. Örneğin, “.” , “/” gibi işaretler herhangi bir mal veya hizmet için soyut ayırt ediciliğe sahip değildir.
3- Sicilde gösterilebilir olma: SMK Madde 4 kapsamında ayrıca, işaretin marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması gerekmektedir. 6769 sayılı SMK’nın Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 7. maddesinde, marka örneğinin gösterimine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
4- Mal ve/veya Hizmet: SMKm. 7 hükmünde markaların mal ve/veya hizmetler için tescil edilebileceği hususu açıkça ifade edilmiştir.
Marka Başvurusunda Bulunabilecek Kişiler
• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları.
• Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşim yeri olan veya sınai ya da ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler.
• Paris Sözleşmesi veya Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması hükümleri dahilinde başvuru hakkına sahip kişiler.
• Karşılıklılık ilkesi uyarınca, Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki kişilere sınai mülkiyet hakkı koruması sağlayan devletlerin uyruğundaki kişiler, Türkiye’de marka başvurusunda bulunma hakkına sahiptir.
Marka Tescili Zorunlu mudur?
Markaların tescili zorunlu olmamakla birlikte, tescil marka üzerindeki hakları ispatlayan ve marka ihlalini engelleyen en önemli araçtır. Tescilli marka sahibine daha geniş bir koruma sağlandığından faaliyette bulunulan bütün ülkelerde marka tescili önemle tavsiye edilmektedir.
Marka Tescilinin Marka Sahibine Sağladığı Haklar Nelerdir?
Marka tescili, sahibine, markayı tek başına kullanma hakkı ve izinsiz kullanılmasını önleme yetkisi verir.
Marka sahibi, tescil kapsamına giren aynı veya benzer mal veya hizmetlerle ilgili olarak karıştırılma ihtimali olan, tescilli markanın itibarından dolayı haksız bir yarar elde edecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterine zarar verecek nitelikteki herhangi bir işaretin izinsiz kullanımını önleme hakkına sahiptir.
Tescilli bir marka başkasına devredilebilir, miras yolu ile intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin verilebilir veya teminat olarak gösterilebilir.
Tescilli olmayan markalar, markaların tescili ve korunması hakkındaki yasalarla getirilen haklardan ve korumadan yararlanamazlar.
markalaşmadan yapılan ticari yatırım uzun soluklu bir yatırım olamaz. marka tescili ve markalaşma ticari hayatın olmaz sa olmaz gerekliliklerinden biridir.
