BORÇLAR HUKUKU

3. Hukuk Dairesi         2021/7253 E.  ,  2021/12178 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ Taraflar arasındaki itiraz iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması neticesinde davanın kabulüne dair kesin olarak verilen hükmün Adalet Bakanlığınca kanun yararına bozulması istenilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, sahibi olduğu mağazadan davalının elektrikli süpürge, buz dolabı, saç düzleştirici, led tv satın aldığını, ürünlerin davalıya teslim edildiğini, ancak davalının fatura bedellerini ödemediğini, alacağın tahsili amacıyla hakkında Denizli 4. İcra Müdürlüğü’nün 2020/544 Esas sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, takibe itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu belirterek davalının icra dosyasına yaptığı itirazın iptaline, takibin devamına, davalının %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. Davalı, davacının iş yerinde 01/12/1993-05/12/2019 tarihleri arasında çalıştığını, söz konusu faturaların tamamının davacıya ait işyerinde çalıştığı döneme ait olduğunu, davacıya ait işyerinde çalışırken kesinlikle davacıdan ürün satın almadığını, davacıya ait iş yeri kayıtlarının ve davacının ticari defterlerinin incelenmesini talep ettiğini, söz konusu malların kendisine teslim edilmediğini savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece; davacı satıcı ile davalı tüketici arasında davaya konu ürünlerin satış ilişkisinin kurulduğu, ancak davalı yanca alınan bu ürün bedellerinin ödendiği yönünde davalının herhangi bir beyanı veya sunduğu ödeme belgesinin bulunmadığı, bilirkişi tarafından incelenen davacıya ait 2014 yılı ticari defterlerin açılış tasdiklerinin bulunduğu, yevmiye defteri kapanış onayının yaptırılmadığı, incelenen davacıya ait 2019 yılı ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri bulunduğu, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak bu defterlerin tutulduğu ve defter kayıtlarının kendi içinde birbirini doğruladığı, delil vasfı taşıdığı, incelenen davacıya ait ticari defterlerde takip dayanağı yapılan 4 adet toplam 4.729,00 TL tutarındaki faturaların kayıtlı olduğu, ürünlere ilişkin servis fişlerinin olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile davalının Denizli 4. İcra Müdürlüğünün 2020/544 esas sayılı takip dosyasında yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, karar verilmiştir. Adalet Bakanlığı’nın 05/10/2021 tarihli yazısında; dava ve işlem tarihinde yürürlükte bulunan Türk Borçlar Kanununun 207 nci maddesinin ikinci fıkrasında “Sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça veya aksine bir âdet bulunmadıkça, satıcı ve alıcı borçlarını aynı anda ifa etmekle yükümlüdürler.” hükmünün düzenlendiği, buna göre bir mal alışverişi yapıldığında malın teslimi ile bedelin ödendiği karine olarak kabul edildiği, bu nedenle malı satıp teslim eden davacının karinenin aksini kanıtlaması gerektiği, teslimin yazılı delille ispat edilebileceği, faturanın sadece davacı satıcının defterinde kayıtlı olması malın teslimine karine teşkil etmediğini, dosya içerisindeki faturalarda teslim alanın imzasının da bulunmadığı, ispat yükünün davacıda olduğu ve teslim hususunda delil bulunmadığı dikkate alındığında mahkemece yazılı şekilde karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; kararın, 6100 sayılı HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca kanun yararına bozulması talep edilmiştir. Dava, dava konusu ürünlerin satışı nedeniyle ödenmeyen bedellerin iadesi için başlatılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı, satım sözleşmesine konu malların davalıya teslim edilmesine rağmen ödeme yapılmadığını iddia etmiş, davalı ile satım ilişkisinin kurulmadığını, fatura konusu malların kendisine teslim edilmediğini savunmuştur. Uyuşmazlık, davacı tarafça faturası düzenlenen malların davalıya teslim edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır. Fatura tek başına alacağın varlığına delil olmaz ve yine davalının da söz konusu faturaların altında yer alan teslim alan kısmında imzası bulunmamaktadır. Bu durumda dava konusu ürünlerin teslimi hukuki bir işlem olup, ancak TMK 6. ve HMK. 190 ve 200 maddeleri gereği yazılı delillerle ispat edilebilir. Dosyaya ibraz edilen faturalar malın teslim edildiğini göstermez. Davacı yasal delillerle teslim olgusunu ispat etmelidir. Dava dosyasında yer alan servis fişlerinden LED TV’ye ilişkin olan servis fişi incelendiğinde; davalının imzasının yer almadığı anlaşılmaktadır. Yine dava konusu yapılan buzdolabı, saç düzleştirici ve elektrik süpürgesi bakımından teslim belgesi ve birbirini doğrulan servis fişleri de bulunmamaktadır. Mahkemece, dava konusu yapılan ürünlerin davalıya tesliminin yasal delillerle ispatlanamadığı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçeyle davanın kabulüne ilişkin karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. O halde; mahkemece yukarıda açıklanan ilkeler nazara alınarak, dava konusu ürünlerin davalıya teslimi usul ve yasaya uygun delillerle ispatlanamadığı değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olduğundan Adalet Bakanlığı’nın bu yöne ilişen kanun yararına bozma isteğinin kabulü gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığının HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayalı kanun yararına temyiz talebinin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA, aynı maddenin üçüncü fıkrası uyarınca gereği yapılmak üzere bozma kararının bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığı’na gönderilmesine, 29/11/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

T.C YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ Esas No: 2006/11431 Karar No: 2006/30576 Tarihi:      20.11.2006                 l İŞÇİNİN ÖDEMEYİ KABUL ETMEMESİ l ALACAKLININ TEMERRÜDÜNÜN OLUŞ-MASI İÇİN MAHKEMECE ÖDEME YERİ TAYİN EDİLMİŞ OLMASININ GEREKMESİ l FAİZ ÖZETİ: Davalı apartman yöneticisinin iş müfettişi tarafından düzenlenen tutanakta davacının ödemeyi kabul etmemesi üzerine paranın apartman yöneticiliğinin hesabına yatırıldığı anlaşılmaktadır. Borçlar Kanunu 91. madde gereğince davalının temerrüdünün oluşmaması için mahkemece tevdi mahalli tayini yapılması ve borcun o hesaba tevdi edilmesi gerekmektedir. Dosyada bu yasal işlemlerin yerine getirildiğine dair kanıt olmadığından davalının temerrüdünden söz edilemez. Bu nedenle mahkemece hüküm altına alınan tazminat ve alacaklar hakkında faize hükmedilmesi gerekirken reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. DAVA: Davacı, ihbar ve kıdem tazminatı, fazla çalışma ve izin ücreti, ikramiye ile bayram tatili gündeliğinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. 1– Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2- Davacının iş akdi feshedildikten sonra hesaplanan kıdem-ihbar tazminatının ödenmek istendiği, ancak davacının kabul etmemesi üzerine banka hesabına yatırıldığı tüm dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.Ancak davalı apartman yöneticisinin iş müfettişi tarafından düzenlenen tutanakta davacının ödemeyi kabul etmemesi üzerine paranın apartman yöneticiliğinin hesabına yatırıldığı anlaşılmaktadır.Borçlar Kanunu 91. madde gereğince davalının temerrüdünün oluşmaması için mahkemece tevdi mahalli tayini yapılması ve borcun o hesaba tevdi edilmesi gerekmektedir. Dosyada bu yasal işlemlerin yerine getirildiğine dair kanıt olmadığından davalının temerrüdünden söz edilemez. Bu nedenle mahkemece hüküm altına alınan tazminat ve alacaklar hakkında faize hükmedilmesi gerekirken reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,20.11.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

3. Hukuk Dairesi         2020/4200 E.  ,  2020/4861 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalılar ile birleşen dava davalısı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, davalı …’in eski eşi, davalı …’ın da kuzeni olduğunu, davalı … ile Almanya’da boşandıklarını, davalı eşine ait köydeki evinin yapımı için davalı …’a banka havalesi ile para gönderdiğini, bu para ile evin yapıldığını, bu paranın ileride iade edilmek şartıyla gönderdiğini ancak geri ödenmediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 21.939,00-TL’nin yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline; ekli listedeki eşyalarının aynen iadesine, olmazsa bedeli 10.000,00-TL’nin davalı …’den tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı … hakkında açtığı ve birleştirilen davasında da aynı taleplerin davalı …’den tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalılar, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, 2013/478 esas sayılı ana dava dosyası için davanın kabulü ile 10.300 Euronun karşılığı 21.939,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar … ve …’dan alınıp davacıya verilmesine; 2010/730 esas sayılı birleşen dava dosyası için davanın reddine, eşya alacağına yönelik davanın tefriki nedeni ile karar verilmesine yer olmadığına, karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalıların aşağıdaki bentlerin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, borç olarak banka havalesi ile davalı …’a gönderdiği paranın davalılar tarafından iade edilmediğini ileri sürerek alacağın tahsilini istemiştir. Her ne kadar mahkemece, davacının …,… Mevkii 61 parselde kayıtlı evinin yapımı için ileride kendisine ödenmek kaydıyla 10.300 Euroyu davalı …’a banka havalesi yoluyla gönderdiği, bu paranın davalılar … ve … tarafından davacıya iade edilmediği, iadesine ilişkin karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmişse de; havale bir ödeme vasıtası olup, var olan bir borcun ödendiğini gösterir. Bu karinenin aksini havaleyi gönderen şahsın ispat etmesi gerekir. Davacının delil olarak dayandığı banka havalesinde paranın gönderiliş nedenine ilişkin herhangi bir şerh bulunmamaktadır. Davacı bu iddiasını başkaca bir delille de kanıtlayamamıştır. Hal böyle olunca, TMK’nın 6. maddesi ve HMK’nın ilgili hükümleri gereğince, paranın ödünç olarak verildiğini ispat yükü davacıya ait olup, davacı ödünç ilişkisini başka bir delille de kanıtlayamadığından mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde kabul kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. 3-Birleşen 2010/730 esas sayılı dosyada davacı, 10.300 euro karşılığı 21.939,00-TL’nin davalı …’dan tahsilini istemiş; Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş ve mahkemece davalı yararına 1.500,00-TL vekalet ücretine hükmedilmiştir. Davada reddedilen miktar 21.939,00-TL olduğundan, AAÜT gereğince davalı vekili lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken davalı yararına 1.500,00-TL vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentlerde açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, 25,20 TL bakiye temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine, 29,20 Tl harcın davalılara istek halinde iadesine, 6100 sayılı HMK’nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK’nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 28/09/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Hukuk Genel Kurulu         2017/1372 E.  ,  2018/1106 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki “manevi tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İstanbul Anadolu 20. (Kapanan Ümraniye 3.) Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 14.09.2012 gün ve 2004/95 E. 2012/551 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 26.12.2013 gün ve 2013/1940 E., 2013/20648 K. sayılı kararı ile, “…1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir. 2-Diğer temyiz itirazına gelince; dava, haksız şikayet nedeniyle uğranılan manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, istemin bir bölümü kabul edilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, davacının daha önce davalının vekilliğini yaptığını, davalının, kendi verdiği ve vekalet ilişkisinin sona erdiğine dair ibranameye rağmen, onun kaybolduğunu zannederek; müvekkilinden şantaj yoluyla para istediği, müvekkilinden para alamayan davalının savcılığa ve baroya şikayette bulunduğunu ayrıca hukuk mahkemesinde tazminat davası açtığını, müvekilinin beraat ettiğini, davalının haksız şikayetleri ile davacının kişilik haklarına saldırıda bulunduğunu belirterek; manevi tazminat istemli eldeki bu davayı açmıştır. Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, şikayetin haksız olduğu gerekçesi ile manevi tazminatın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminat ödetilmesini isteyebilir. Yargıç, manevi tazminatın tutarını belirlerken, saldırı oluşturan eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Tutarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel durum ve koşulların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde nesnel (objektif) olarak göstermelidir. Çünkü yasanın takdir hakkı verdiği durumlarda yargıcın, hukuk ve adalete uygun karar vereceği Medeni Yasa’nın 4. maddesinde belirtilmiştir. Takdir edilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi (fonksiyonu) olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum (tatmin) duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. Davaya konu olayda, olayın gelişimi, özellikle olay tarihi ve yukarıda açıklanan ilkeler gözetildiğinde, hüküm altına alınan manevi tazminat fazladır. Daha alt düzeyde manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir…” gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir. HUKUK GENEL KURULU KARARI Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü: Dava, haksız şikâyet nedeniyle kişilik haklarına saldırıdan kaynaklanan manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili müvekkilinin bir dönem davalının avukatlığını yaptığını, davalı ile birlikte bir çok memurun işlerine son verilmesi nedeniyle Ümraniye Belediyesi aleyhine İstanbul İdare Mahkemesinde iptal davaları açtığını, bu davaların hepsini kazanarak işe iade kararları aldığını, bu kararların onanması hâlinde açılacak tam yargı davaları için hazırlık yaptıkları sırada davalı ile bürosunda görüştüğünü, bu sırada davalının başka avukata vekâletname vereceğini söyleyerek müvekkiline ibrayı da içeren vekalet ilişkisinin sona erdiğine dair bir yazı verdiğini, ancak müvekkilinin yanında sigortalı olarak çalışan avukatın ibranameyi fark etmeyerek davalı hakkındaki tam yargı davasını da diğer davalarla birlikte açtığını, durumu fark eden müvekkilinin davanın hataen açıldığını belgelemek istediğini ancak tüm aramalarına rağmen ibranameyi bulamadığını, davalıdan yeniden ibraname istemesi üzerine davalının müvekkilini tehdit ettiğini ve şantaj yaptığını, daha sonra davalının noter ihtarnamesi ile 6.000,00 TL vermediği takdirde hakkında yasal yollara gideceğini bildirdiğini, müvekkilinden para alamayan davalının savcılığa suç duyurusunda bulunduğunu, soruşturma izni verilmesi ve son soruşturmanın açılması aşamalarından sonra müvekkilinin ibranameyi bir başka dosya içinde bularak mahkemeye sunduğunu, davalının bu kez de imza inkârında bulunarak müvekkilinin sahtecilik suçundan cezalandırılmasını istediğini, Ağır Ceza Mahkemesince yaptırılan imza incelemesi sonucu ibranamedeki imzanın davalıya ait olduğunun belirlenmesi üzerine müvekkili hakkında beraat kararı verildiğini, davalı hakkında iftira suçundan suç duyurusunda bulunulduğunu, davalının ayrıca müvekkili hakkında İstanbul Barosuna da şikâyet dilekçesi verdiğini, Baro Yönetim Kurulunca hâlen ceza yargılamasının sonucu beklenmekte ise de, müvekkilinin şu an itibariyle hâlen kayıtlarda şikâyet edilen avukatlar arasında yer aldığını, davalının bununla da kalmayıp Kadıköy 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde maddi – manevi tazminat davası açtığını, sonuç olarak davalının kendi verdiği ve vekâlet ilişkisini sona erdiğine dair ibranameye rağmen, müvekkilinin bulamamasından faydalanarak gerek cezai yönden, gerek baroya şikâyet, gerekse hukuk mahkemesinde tazminat talebiyle verdiği dilekçelerinde de kullandığı dil ve suçlamalarla müvekkilinin kişilik haklarına saldırıda bulunduğunu ileri sürerek 15.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihi olan 23.12.2002 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili davacının dayandığı azilname ve ibranamenin tarihsiz olduğunu, müvekkilinin böyle bir belge imzaladığını hatırlamadığını, davacının mahkemeye sunulması için imzalattığı diğer belgelerle birlikte imzalatılmış olabileceğini düşündüğünü, ibranameden haberi olmadığından imza itirazında bulunduğunu, davasının geç açılması nedeniyle zarara uğrayan müvekkilinin anayasal şikâyet hakkını kullanarak yasal yollara başvurduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Yerel mahkemece davalının şikâyet ve dava hakkını haksız bir şekilde ve manevi tazminatı gerektirecek ağırlıkta kullandığı, manevi tazminat miktarının ise, tarafların sosyo-ekonomik durumları, davacının olaydan duyduğu elem ve rencide duygusu dikkate alınarak ve davalının yoğun kastı da gözetilerek ancak manevi tazminatın bir zenginleşme aracı olmayacağı, öte yandan davacının duyduğu acı ve elemi de bir nebze hafifletecek miktarla belirlendiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 6.000,00 TL manevi tazminatın baroya yazdığı şikâyet dilekçesinin tarihi olan 23.12.2002 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Davalı vekilinin temyizi üzerine karar Özel Dairece yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulmuştur. Yerel mahkemece davalının şikâyetinin yıllarca vekilliğini yapan avukatına karşı olduğu, vekâlet ilişkisinin gerektirdiği ahde vefa ve geçmişin hukukuna saygının bir kenara bırakılarak sırf bir miktar para alabilmek için, karşı tarafı mesleğinden edebilecek, kamu hizmetlerinden yasaklanmasını gerektirebilecek bir iftira atıldığı, bu hususun her ne kadar kesinleşmemişse de ceza mahkemesi kararıyla vurgulandığı, davacı avukatın yıllarca disiplin soruşturmasına, ceza soruşturmasına muhatap olup sonunda da yargılandığı, hem mesleği hem istikbali söz konusu olduğundan çok etkilendiği ve endişelendiği, mesleki yönden de küçük düştüğü, itibar kaybına uğradığı, bu olayda 6.000,00 TL manevi tazminatın az olduğunun tartışılabileceği ancak kesinlikle çok olduğunun söylenemeyeceği belirtilerek ve önceki gerekçeler tekrar edilmek suretiyle direnme kararı verilmiştir. Direnme kararını davalı vekili temyiz etmiştir. Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık: davalının haksız şikâyet teşkil eden eylemi nedeniyle kişilik hakları saldırıya uğrayan davacı yararına takdir edilen manevi tazminat miktarının fazla olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Uyuşmazlığın çözümüne geçilmeden önce, konuya ilişkin yasal düzenleme ve ilkelerin ortaya konulmasında yarar vardır: 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 24. maddesinde: “Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kimse, hakimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir. Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası, daha üstün nitelikte özel veya kamusal yarar yada kanunun verdiği yetkinin kullanılması sebeplerinden biriyle haklı kılınmadıkça, kişilik haklarına yapılan her saldırı hukuka aykırıdır.” hükmü yer almaktadır. Dava konusu haksız eylemin gerçekleştiği tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun “Şahsi Menfaatlerin Haleldar Olması” başlıklı 49. maddesinde ise: “Şahsiyet hakkı hukuka aykırı bir şekilde tecavüze uğrayan kişi, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat namıyla bir miktar para ödenmesini dava edebilir. Hâkim, manevi tazminatın miktarını tayin ederken, tarafların sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate alır. Hakim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir tazmin sureti ikame veya ilave edebileceği gibi tecavüzü kınayan bir karar vermekle yetinebilir ve bu kararın basın yolu ile ilanına da hükmedebilir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Dava ve karar tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Kişilik hakkının zedelenmesi” başlıklı 58. maddesinde de: “Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir. Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun 24. ve 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 49. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 58.) maddeleri ile koruma altına alınan kişilik hakları, kişisel varlıkların korunmasıyla ilgilidir. Kişisel varlıklar, bedensel ve ruhsal tamlık ve yaşam ile nesep gibi insanın, insan olmasından güç alan varlıklar ya da kişinin adı, onuru ve sır alanı gibi dolaylı varlıklar olarak iki kesimlidir. Görüldüğü üzere; BK’nın 49. (6098 sayılı TBK’nın 58.) maddesi gereğince kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminata hükmedilmesini isteyebilir. Burada kural olarak doğrudan doğruya zarar görme koşulu aranmaktadır. Ancak kişilik değerlerinin kapsam ve çerçevesi, yerleşik değer yargılarına ve yaşam deneyimine bağlı olarak belirlenmelidir. BK’nın 49. maddesi genel bir düzenleme olup, öngördüğü koşullar gerçekleştiğinde, ruhsal uyum dengesi sarsılanın, kişilik değerlerine saldırı nedeniyle manevi tazminat isteyebilmesi olanağı vardır. Manevi tazminat isteminin temelinde, davalının haksız eylemi yatmaktadır. Bilindiği üzere haksız eylemin unsurları, hukuka aykırı fiil, kusur, zarar ve fiil ile zarar arasında illiyet bağı bulunmasıdır. Öte yandan, mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 47. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 56.) maddesinde düzenlenen manevi tazminatta kusurun gerekmediği, ancak takdirde etkili olabileceği, 22.06.1966 tarih ve 1966/7 E., 1966/7 K. sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıkça vurgulanmıştır. Bu kararın gerekçesinde, takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hâl ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hâkim bu konuda takdir hakkını kullanırken, ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. Yine Borçlar Kanunu’nun 47. (Türk Borçlar Kanunu’nun 56.) maddesi hükmüne göre, hâkimin, özel hâlleri göz önünde tutarak, manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği tutar adalete uygun olmalıdır. Hâkim, manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Miktarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel hâl ve şartların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak göstermelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hâkimin hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği Türk Medeni Kanunu’nun 4. maddesinde belirtilmiştir. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut hâlde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. Tüm bu açıklamalar ve yasal düzenlemeler ışığında somut olay incelendiğinde; Davalının avukatı olan davacının, açtığı işe iade davasının davalı lehine sonuçlanmasından sonra, açılacak tam yargı davası için davalının başka avukata vekâletname vereceğini söyleyerek davacıya vekâlet ilişkisinin sona erdiğine ve davacıyı ibra ettiğine dair imzalı bir yazı verdiği, ancak davacının yanında sigortalı olarak çalışan avukatın ibranameyi fark etmeyerek davalı hakkındaki tam yargı davasını da diğer davalarla birlikte açtığı, durumu fark eden davacının davanın hataen açıldığını belgelemek istediği ancak bu sırada ibranameyi kaybettiği, bunun üzerine davalı tarafından davacıya noter aracılığıyla bir ihtarname gönderilerek mesleğinin gerektirdiği hassasiyeti göstermediği iddiasıyla 6.000,00 TL ödemediği takdirde davacı hakkında yasal yollara gideceğini, İstanbul Barosuna ve Cumhuriyet Savcılığına şikâyette bulunacağını bildirdiği, davacının herhangi bir ödeme yapmaması üzerine davalının İstanbul Barosuna ve Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyet dilekçesi verdiği, ayrıca Kadıköy 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde maddi – manevi tazminat istemiyle dava açtığı, davacı hakkında görevi ihmal suçundan açılan kamu davasında yargılama yapıldığı sırada davacının ibranameyi bir başka dosya içinde bularak mahkemeye sunduğu, davalının mahkemedeki beyanında ibranamenin altındaki imzanın kendisine ait olmadığını belirterek imza inkârında bulunduğu, Ağır Ceza Mahkemesince yaptırılan imza incelemesi sonucu ibranamedeki imzanın davalıya ait olduğunun belirlendiği, bunun üzerine davacının beraatine karar verildiği, beraat kararı ile birlikte davalı hakkında suç duyurusunda bulunulduğu, açılan kamu davasının yargılaması sonucu davalının iftira suçundan cezalandırılmasına karar verildiği, ancak temyiz aşamasında zamanaşımına uğradığı, davacı hakkında Baro Yönetim Kurulunca yapılan disiplin soruşturmasında ceza yargılamasının sonucunun beklendiği, davacının yıllarca İstanbul Barosu kayıtlarında şikâyet edilen avukatlar arasında yer aldığı anlaşılmaktadır. Hukuk mahkemesinde görülen tazminat davasının sonucunda ise ibraname alınmış olması nedeniyle davanın yanlışlıkla açılmasında avukatın ihmal ve kusurunun bulunmadığı, herhangi bir zarar oluşmadığı hâlde sehven dava açılmasından ve reddinden kazanç elde etmeye çalışmanın dürüstlük kuralına uygun düşmeyeceği gibi, kendi kusurundan doğan zararı talep etmenin yasaya uygun görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu kararın temyizi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesince onanarak kesinleşmiştir. Eldeki davada, davalının vekâlet ilişkisinin sona erdiğine ve davacıyı ibra ettiğine dair imzalı bir yazı vermiş olmasına rağmen, davacının ibranameyi kaybetmesi üzerine davacı hakkında gerek Cumhuriyet Savcılığına, gerek İstanbul Barosuna şikâyet dilekçeleri vermek, gerekse hukuk mahkemesinde tazminat talebiyle dava açmak suretiyle hak arama özgürlüğünün kötüye kullanıldığı, Anayasal şikâyet hakkının sınırlarının aşıldığı ve böylece davacının kişilik haklarına saldırıda bulunduğu hususunda herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Bunun yanında davacı lehine hükmedilen manevi tazminat miktarına da bakıldığında olay tarihi, taraflar arasındaki olayların gelişim şekli, hakkındaki şikâyetler üzerine soruşturma ve dava sürecinde davacı tarafından yaşanan üzüntü ve endişe, mesleki ve kişisel itibar kaybı ile tarafların ekonomik ve sosyal durumları dikkate alındığında, hükmedilen manevi tazminatın miktarı makul olup, objektif ölçülere göre takdir edildiği ve fazla olmadığı kanaatine varılmıştır. Hâl böyle olunca yerel mahkemenin davalının eyleminin ağırlığı ve meydana getirdiği sonuçlar itibariyle takdir edilen manevi tazminat miktarının çok olmadığı gerekçesiyle verdiği direnme kararı yerindedir. Açıklanan nedenlerle direnme kararı onanmalıdır. SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı (371,36 TL) harcın temyiz edenden alınmasına, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 16.05.2018 gününde oy çokluğu ile karar verildi.

3. Hukuk Dairesi         2019/5073 E.  ,  2020/3938 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ : … BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 36. HUKUK DAİRESİ Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazın iptali davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalının istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf talebinin kısmen kabulüne yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle; daha önceden belirlenen 07.07.2020 tarihli duruşma günü için yapılan tebligat üzerine davacı vekili Av. … ve davalı vekili Av. … geldi. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00’e bırakılması uygun görüldüğünden, belli gün ve saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; mülkiyeti kendisine ait taşınmazı 01.05.2012 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesiyle davalıya kiraya verdiğini, sözleşmeye göre yıllık kira bedelinin 72.000USD olup, kira bedelinin her kira dönemi başında 10 gün içinde ödeneceğinin, her yıl %5 oranında artırıma gidileceğinin ve aidat bedellerinin kiracı tarafından ödeneceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin takip eden yıllar yenilenerek kira ilişkisinin devam ettirildiğini; davalının yıllık kira bedelinin 01.05.2015 tarihinde peşin ödemesi gerekirken ödemediğini haklı bir neden olmadan ve kendi rızası hilafına taşınmazı tahliye ettiğini, taşınmazın tahliyesi durumunda da davalının dönem sonuna kadar olan kira bedelleri ve site aidatlarını ödemek zorunda olduğunu belirterek; ….İcra Müdürlüğünün 2016/8413 Esası üzerinden davalı aleyhine; 2015 Yılı Eylül ayı ile 2016 Yılı Nisan ayları arası 55.560USD kira alacağı, 3.476,79USD işlemiş faiz ve aylık 2.187,57 TL aidat bedeli karşılığı 35.001,12 TL aidat alacağı olmak üzere toplam 59.039,73USD ve 35.001,12TL’nin tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir. Davalı; kiralanan taşınmazı tahliye edeceğini ihtarname ile davacı kiraya verene bildirdiğini ve davacının bu durumu kabul ederek 3 aylık kira bedelinin ödendiğini, ihtarname sonrası satın alınan taşınmazlardaki tadilatların gecikmesi nedeniyle Ağustos ve Eylül Ayı kira bedelleri de ödenerek dava konusu taşınmazı davacının da bilgisi dahilinde 01.10.2015 tarihinde tahliye ettiğini, davacıdan 10.000USD depozito alacağı olmasına rağmen davacı tarafından aleyhine haksız ve mesnetsiz olarak icra takibi yapıldığını savunarak; davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesince; taşınmazın 01.20.2015 tarihinde tahliye edildiği, bu tarihe kadar olan kira ve aidat bedellerinin ödendiği; ancak, erken tahliye nedeniyle sözleşmenin 9. maddesine göre feshi ihbar süresi olarak 3 ay belirlendiğinden davacının 3 aylık makul süre kirası ve bu döneme ilişkin aidat bedellerinden sorumlu olacağı ve depozito bedelinin mahsubu sonucu davanın kısmen kabulü ile 10.837,25USD kira alacağı, 780,96USD faiz ile 17.500,56TL aidat alacağı üzerinden itirazın iptaline ve icra inkar tazminat isteminin yasal koşulları oluşmadığından reddine karar verilmiştir. İlk derece mahkemesi kararına karşı, taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince; davalının istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine; davacının istinaf başvurusunun kabulü ile, dava konusu taşınmazın kira dönemi sonuna kadar kiraya verilmediği, bu nedenle davalının dönem sonuna kadar olan kira bedellerinden sorumlu olduğu gerekçesi ile itirazın, 38.620,25USD kira alacağı, 2.965,17USD faiz ve 35.001,12TL aidat alacağı yönünden iptaline ve asıl alacağın %20si oranında icra inkar tazminatına karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-) Davalı tarafın makul süre kira alacağına ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Kiracı, sözleşme süresine veya fesih dönemine uymaksızın kiralananı erken tahliye ettiği durumda; kural olarak Türk Borçlar Kanununun 325. maddesine göre, anahtar teslim tarihine kadar kira bedelinden, anahtar teslim tarihinden itibaren ise kiralananın aynı şartlarda kiraya verilebileceği makul süre kira bedeli ile sorumludur. Bununla birlikte, TBK’nın 112. maddesi göndermesi ile aynı kanunun 52. maddesi uyarınca, kiraya verenin bu yerin yeniden kiralanması konusunda gayret göstermesi, böylece zararın artmasını önlemesi için kendisine düşen ödevi yapması gerekir. Bu durumda kiraya verenin zararı, tahliye tarihinden kiralananın aynı koşullarla yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadar boş kaldığı süreye ilişkin kira bedelinden ibarettir. Somut olayda; davada dayanılan ve hükme esas alınan 01.05.2012 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli kira sözleşmesinin “Hususi Şartlar” bölümünün 9. maddesinde ”…Kiracı, 3 ay öncesinden noter vasıtasıyla kiralayana ihbarda bulunmak kaydıyla kiralananı tahliye edebilecektir. Bu takdirde, fiilen kullanılmayan aylara ilişkin kira bedelleri, mal sahibi binayı tekrar kiraya verdiğinde kiracıya tekrar iade edilecektir” şeklinde ihbar şartına yer verilmiştir. Tarafların serbest iradesi ile konulmuş bu şart geçerli olup tarafları bağlar. Sözleşmede tarafların makul süreyi 3 ay olarak belirlediği ve davalı kiracı ihbar koşuluna uymadan taşınmazı tahliye ettiğine göre, tahliye tarihinden itibaren sözleşmede kararlaştırılan 3 aylık makul süre tazminatına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde 7 aylık makul süre tazminatı üzerinden hüküm tesisi doğru değildir. 3-) Hükmedilen icra inkar tazminatına ilişkin temyiz itirazlarına gelince; İcra ve İflas Kanunu’nun 67.maddesinin 2. fıkrası gereğince, icra tazminatına hükmedilebilmesi için, borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması yasal koşullardandır. Borçlunun itirazının kötüniyetli olması ise yasal koşul değildir. İcra tazminatı, aleyhindeki icra takibine itiraz eden ve işin çabuk bitirilmesine engel olan borçluya karşı konulmuş bir yaptırımdır. Bunlardan başka, alacağın likit ve belli olması da gerekir. Alacağın gerçek miktarının belli, sabit veya borçlu tarafından belirlenebilir olduğunun kabulü için borcun bütün unsurlarının bilinmekte ya da bilinmesi gerekmektedir. Böylece borçlu tarafından borcun tutarının tahkik ve tayini mümkün ise; başka bir ifadeyle borçlu yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda ise, alacağın likit ve muayyen olduğunun kabulü zorunludur. Olayımıza gelince; icra takibinin davalının taşınmazdan erken tahliyesi nedeniyle mahrum kalınan kira bedeli yönünden yapıldığı, bu itibarla, tazminat niteliğinde bulunan ve likit olmayan makul süre kira bedeline ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda yukarıda açıklanan yasal kuralların ışığında takip konusu alacak değerlendirildiğinde, kabul edilen miktar üzerinden icra tazminatına hükmedilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte belirtilen nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının HMK’nın 371 inci maddesi uyarınca davalı yararına BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 2.540TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, HMK’nın 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca dosyanın kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 07.07.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

13. Hukuk Dairesi         2017/608 E.  ,  2018/12015 K.“İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalılar avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacılar vekili avukat … geldi. Karşı taraftan gelen olmadığından onun yokluğunda duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacılar yüklenici olduklarını, arsa sahibi olan davalılar ile aralarında kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve buna ek sözleşme bulunduğunu, sözleşme kapsamında arsa temininin davalılara ait olduğunu, inşaat yapılacak taşınmazda … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın müşterek malik konumunda olduğunu, payının ihaleye çıkarıldığını, ihale ile ilgili geçici teminat tutarı olan 4.793,90 TL ile hissenin satış bedelinin bir kısmı olan 69.500,00 TL’yi davalı tarafa borç olarak verdiklerini, buna ilişkin havale evrakı ve dekontun kendilerinde olduğunu ileri sürerek, 74.293,91 TL’nin davalılardan tahsiline karar verilmesini istemişlerdir. Davalılar ise, hesaba yatırılan 69.500,00 TL’nin, davacılara elden verilen paranın kendi hesaplarına yatırılmasına ilişkin olduğunu, havale dekontunda zaten açıklamanın yer almadığını, idare hesabına yatırılan geçici teminat tutarı 4793,48 TL’ye ilişkin dekontta davalı …’ın isminin yazdığını, karz ilişkisinin ispatlanamadığını savunarak davanın reddini dilemişlerdir. Mahkemece, taraflar arasında akdedilen kat karşılığı inşaat sözleşmesinde arsa sahibinin yer sağlama yükümlülüğü olduğundan geçici teminat tutarı 4.793,90 TL ve ihale bedeline ilişkin 69.500,00 TL’nin davacılar tarafından davalı tarafa borç verildiğinin kabulü gerektiği aksi yönündeki savunmanın ise hayatın olağan akışına uygun düşmediği değerlendirilerek davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Davacı yükleniciler, davalı olan arsa sahiplerinin aralarındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında arsa temin etme yükümlülükleri olmasına karşın bu yükümlülüklerinin icrası için kendilerinden 74.293,91 TL borç aldıklarını ileri sürerek eldeki davayı açmışlardır. Davalılar, karz ilişkisini inkar ederek davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, hayatın olağan akışı gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 102. maddesinde “Kanunen geçerli bir açıklama yapılmadığı veya makbuzda bir açıklık bulunmadığı durumda ödeme, muaccel bir borç için yapılmış sayılır“ hükmü düzenlenmiştir. Davacıların davasına dayanak yaptığı 30.06.2009tarih ve 69.500,00 TL tutarındaki havale belgesinde bir açıklama yazmadığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, somut olayda davacıların dayandığı belge yalnız başına borç verildiğini ispata yeterli değildir. Zira kural olarak havale bir ödeme aracı olup, havale belgesinde paranın borç olarak gönderildiğinin belirtilmesi gereklidir. Aksi halde gönderilen havalenin bir borcun ödenmesi amacıyla gönderildiği karine olarak kabul edilmelidir. Borç ödeme belgesi olan havale nedeni ile alacaklı olduğunu davacı ispat etmelidir. Aynı şekilde idare hesabına yatırılan 4793,90 TL geçici teminat miktarına ilişkin ödeme belgesine de davacılardan Orhan’ın ismi yazmakta olup, davcılar tarafından borç verildiğini ispata yeterli delil yer almamaktadır. Bu belgelerin yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilmesi de mümkün olmayıp bu uyuşmazlıkta miktar itibari ile tanık dinlenilemez. Ne var ki, davacılar dava dilekçesinde açıkça yemin deliline de başvurduğundan bu delil kendilerine hatırlatılarak neticesine göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, hükmün bozulmasını gerektirir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan 1.268,75 TL harcın istek halinde davalılara iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Hukuk Genel Kurulu         2017/1422 E.  ,  2021/321 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi 1. Taraflar arasındaki “araç mülkiyetinin tespiti ve tescili” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin karar davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 4. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir. 2. Direnme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: I. YARGILAMA SÜRECİ Davacı İstemi: 4. Davacı vekili; araç kiralama işiyle uğraşan müvekkilinin sahibi olduğu ve dava dışı M.  isimli kişiye kiraladığı 35 H*-6*9*-lakalı aracın süresinde geri getirilmemesi üzerine yapılan araştırmada müvekkilinin kimlik bilgilerinin kullanılması suretiyle sahte vekâletname ile davalıya satıldığının öğrenildiğini ileri sürerek davaya konu aracın davalıya yapılan satış işleminin geçersiz olduğunun tespiti ile işlemin iptaline, aracın trafik kaydının müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı cevabı: 5. Davalı vekili; yetki ilk itirazında bulunarak yetkili mahkemenin Fethiye mahkemeleri olduğunu ileri sürmüş; duruşmalardaki beyanlarında özetle; müvekkilinin iyi niyetli olduğunu, noterde gerçekleşen satış ve belgelerin sahteliğini bilme imkânının bulunmadığını, Kocaeli Ağır Ceza Mahkemesinin 2012/22 esas sayılı dosyasında müvekkilinin müşteki konumunda olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme Kararı: 6. İzmir 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.11.2012 tarihli ve 2011/396 E., 2012/510 K. sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; davalı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 21.01.2014 tarihli ve 2013/4434 E., 2014/698 K. sayılı bozma kararı ile yetkili mahkemenin Fethiye Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunun belirtilmesi üzerine Mahkemenin 08.05.2014 tarihli ve 2014/169 E., 2014/255 K. sayılı kararı ile yetkisizlik kararı verilmiştir 7. Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.01.2015 tarihli ve 2014/238 E., 2015/31 K. sayılı kararı ile; davalının aracı sahte vekâletname ile devralan ilk malik olduğu, ancak sahte vekâletnameyi kullanarak satışı gerçekleştiren dava dışı M. ile herhangi bir yakınlığının ve arkadaşlığının bulunmadığı, bu nedenle vekâletnamenin sahteliğini bilebilecek durumda olmadığı, dolayısıyla davalının iyiniyetli üçüncü kişi konumunda olduğu ve aksinin davacı tarafından da kanıtlanamadığı ancak sahte vekâletname ile satışın mülkiyeti geçirmediği gerekçesiyle davanın kabulü ile aracın satışına ilişkin işlemin iptaline, aracın davacı adına kayıt ve tesciline, davalının iyiniyetli olması nedeniyle yargılama masraflarından sorumlu tutulmamasına karar verilmiştir. Özel Daire Bozma Kararı: 8. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur. 9. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 16.09.2015 tarihli ve 2015/9610 E., 2015/9907 K. sayılı kararı ile; “…1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir. 2- Diğer temyiz itirazlarına gelince; a) Dava, sahte vekaletname ile yapılan araç satışından dolayı, satış işleminin geçersiz olduğunun tespiti ile trafik kaydının iptali ve tescili istemlerine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, 35 H* 69-* plakalı aracın sahibi olduğunu ve aynı zamanda araç kiralama işiyle uğraştığını, M. isimli kişinin bu aracı kiraladığını ancak süresinde geri getirmediğini, yaptığı araştırma sonucu aracın kendisine ait kimlik bilgilerinin kullanılarak sahte bir vekaletname ile davalıya satıldığını öğrendiğini belirterek, davaya konu aracın satış işleminin geçersiz olduğunun tespiti ile trafik kaydının iptali ve tescilini istemiştir. Davalı, aracı trafik kaydında malik olarak görünen kişinin vermiş olduğu satışa ilişkin vekaletname ile aldığını, iyi niyetli olması nedeniyle davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece, davalı iyi niyetli olduğunu savunmuş ise de; sahte vekaletname ile yapılan ilk satışın geçerli olduğu kabul edilemeyeceğinden davanın kabulüne karar verilmiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 988. maddesi; bir taşınırın emin sıfatıyla zilyedinden o şey üzerinde iyiniyetle mülkiyet veya sınırlı ayni hak edinen kimsenin edinimi, zilyedin bu tür tasarruflarda bulunma yetkisi olmasa bile korunur hükmünü öngörmektedir. Bir malın zilyedi onu başkasına emanet etmiş olmayıp çaldırma, gasp, unutma gibi bir nedenle elinden çıkarmış bulunuyorsa, üçüncü sahıs böyle bir malı iyi niyetle iktisap etmiş olsa dahi onun iktisabı geçerli değildir. Gerçekten Medeni Kanunun 989. maddesi bu konuda açık düzenleme içermektedir. Taşınırı çalınan, kaybolan ya da iradesi dışında başka herhangi bir şekilde elinden çıkan zilyed, o şeyi elinde bulunduran herkese karşı beş yıl içinde taşınır davası açabilir. Görülüyor ki kanun iyi niyetin korunması hususunda emanet bırakılan mallarla sahibinin elinden rızası olmaksızın çıkan mallar arasında bir ayrım yapmıştır. Bu ayrım şu düşünceye dayanmaktadır; malı başkasına emaneten bırakan kimse az çok risk altına girmiş ve emaneten verdiği şeyin alan tarafından başkasına geçirilmesi tehlikesini göze almış sayılabilir. Oysa bir malı rızası olmadan elinden çıkaran kimsenin böyle bir riske önceden katlandığı söylenemez. Böyle olunca bir malı iyi niyetle iktisap eden üçüncü kişinin menfaati, malı emaneten veren kimsenin menfaatine tercih edilmekte; rızası olmadan malını elinden çıkaran kimsenin menfaatine ise feda edilmemektedir. Sahibinin elinden rızası olmadan çıkan bir şeyi iyi niyetli üçüncü kişi bir açık artırmadan, pazardan veya bu gibi eşyayı satan bir kimseden iktisap ederse asıl mal sahibinin gerek bu şahıs gerekse daha sonraki müktesipler aleyhine açacağı iade davasını kazanabilmesi şöyle bir şarta bağlanmıştır: Böyle hallerde iyi niyetli üçüncü kişinin bu malı iktisap etmesi için verdiği bedel, iadeyi isteyen davacı yani asıl mal sahibi tarafından ona iade edilmelidir. Eğer bu şart yerine getirilmezse mahkeme asıl mal sahibinin açacağı iade davasını kabul edemez. Hukuk Genel Kurulu’nun 25/09/2002 tarih, 2002/4-608 esas, 2002/643 karar sayılı ilamı da bu yöndedir. Dosya kapsamından; oto kiralama işi yapan davacının kendisine ait olan aracı kendisini Mustafa Özçulha olarak tanıtan kişiye kiraladığı ve aracın bu şahısla birlikte hareket eden kişi tarafından davacıya ait bilgileri içeren sahte vekaletname ile davalıya satıldığı anlaşılmaktadır. Davacı kendisine ait aracı dava dışı kişiye kiralamış olduğundan araç malikinin rızası ile elinden çıkmıştır. Bu noktada davalının iyi niyetli olup olmadığının irdelenmesi gerekir. Olayla ilgili ceza soruşturması ve dosyaya sunulan deliller birlikte değerlendirildiğinde davalının kendisini Mustafa Özçulha olarak tanıtan kişi ile birlikte hareket ederek davacıyı zarara uğratmak istediği yönünde bir delil bulunmadığından davalı iyi niyetli kabul edilmelidir. Kaldı ki mahkemece de davalının iyiniyetli olduğu kabul edilmiştir. O halde; davacının araç mülkiyetinin tespiti davasını kazanabilmesi için davalının satış bedeli olarak ödemiş olduğu bedeli kendisine iade etmesi gerekir. Mahkemece bedelin ödenmemesi halinde davanın reddine karar verilmesi gerekirken ödeme gerçekleşmeden yazılı gerekçe ile davanın kabulü doğru değildir. Kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir. b) Mahkemece davaya konu olan aracın davalı adına olan kaydının iptaline ve davacı adına tesciline karar verilmiştir. 2918 sayılı Kanun’un 19. vd maddeleri uyarınca araçların trafik tescil işlemleri idari bir nitelik taşımaktadır. Bu bakımdan idari makamları belirli bir biçimde işlem tesisine zorlayıcı nitelikte tescil kararı verilmesi de doğru değildir. Kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.” gerekçesiyle karar bozulmuştur. Direnme Kararı: 10. Mahkemenin 21.01.2016 tarihli ve 2015/379 E., 2016/19 K. sayılı kararı ile; önceki karar gerekçelerinin yanında, davaya konu aracın zilyetliği dava dışı Mustafa Özçulha’ya devredilmiş ise de zilyetliğin süreli olarak devri ve sürenin sonunda davacıya iade edilmemesi nedeniyle artık bu kişinin emin sıfatıyla zilyet olmadığı, ceza mahkemesinde güveni kötüye kullanma suçundan cezalandırıldığı ve kararın kesinleştiği, davaya konu aracın bu kişi tarafından davalıya devredilmediği, dava dışı Kasım Orak tarafından düzenlenen sahte vekâletname ile davalıya satıldığı, Özel Dairece yapılan temyiz incelemesinde bozmaya esas alınan Hukuk Genel Kurulunun 25.09.2002 tarihli ve 2002/4-608 E. ve 2002/643 K. sayılı kararında kişinin iyi niyetli olarak devralmasının tek başına yeterli olmadığı, devraldığı malın mutat sayılan yerlerden yani açık arttırma, pazar veya bu eşyayı satan bir satıcıdan almış olmasının da gerekli olduğunun açıkça belirtildiği, bu durumda somut olaya bakıldığında söz konusu aracın davalı tarafından araç satımının mutat olduğu oto pazarı, galeri veya açık arttırma yoluyla satın alınmadığı, doğrudan doğruya dava dışı Kasım Orak’dan sahte vekâletname yoluyla satın alındığı açıkça belli olduğundan Hukuk Genel Kurulunun anılan kararındaki ilkelerden faydalanma olanağının olmadığı, bu nedenle davacının satış bedelini iade etmesinin gerekmediği ancak davalının iyi niyetli üçüncü kişi olması nedeni ile yargılama masraflarından sorumlu tutulmadığı; araçlarla ilgili tescil kararı verilip verilemeyeceği ile ilgili olarak ise tapu müdürlüğünün de idari bir kurum olduğu, mahkemelerde açılan tapu iptal ve tescil davalarında doğrudan tescil kararı verilerek hükmün infazının sağlanabildiği, aynı şekilde araçlar yönünden de trafik tescil denetleme şube müdürlüğü kayıtlarının tapu sicili gibi mülkiyeti açıklayıcı bir niteliğinin bulunduğu, aksi düşünülecek olursa mahkemelerce araçlar hakkında açılmış olan tespit ve tescile yönelik davalarda sadece tespit kararı verilmesi durumunda kararın eda hükmü içermemesi nedeniyle doğrudan doğruya infaz edilemeyeceği, bu konuda Yargıtay daireleri arasında farklı içtihatlar bulunduğu ve uygulamada bu hususun çelişki yaratacağı, içtihatların birleştirilmesi gerektiği gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir. Direnme Kararının Temyizi: 11. Direnme kararı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. II. UYUŞMAZLIK 12. Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; a) Somut olayda, davaya konu aracın davacının elinden rızası ile çıkıp çıkmadığı, dava dışı M.’nın 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 988. maddesindeki anlamda emin sıfatıyla zilyet olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olan davalıya, ödemiş olduğu araç bedelinin iadesinin gerekip gerekmediği, b) Hükümle birlikte aracın tesciline karar verilmesinin mümkün olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. III. GEREKÇE 13. Yukarıda tespit edilen uyuşmazlıklar yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapılması gerekmektedir. (a) bendindeki uyuşmazlık yönünden; 14. Uyuşmazlığın çözümüne geçilmeden önce, konuya ilişkin yasal düzenleme ve ilkelerin ortaya konulmasında yarar vardır. 15. Taşınır mülkiyeti TMK’nın 762. ve 778. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Taşınırlar (menkuller) TMK’nın 762. maddesinde “Nitelikleri itibarıyla taşınabilen maddi şeyler ile edinmeye elverişli olan ve taşınmaz mülkiyetinin kapsamına girmeyen doğal güçler” olarak tanımlanmıştır. Bu bakımdan bir yerden diğer bir yere bağımsız olarak, özünde bir değişiklik olmadan taşınabilen her türlü maddi eşya (örneğin otomobil, çanta, koltuk, sandalye, buğday, arpa vs.) satımı taşınır satımı niteliğinde olduğu gibi, taşınmaz mülkiyetine dâhil olmayan ve temellüke (mülk edinmeye) elverişli bulunan elektrik, su, havagazı, doğalgaz gibi tabii kuvvetlerin satımı da taşınır satımı niteliğindedir. 16. Bu bakımdan taşınır (menkul) satımını “taşınmaz (gayrimenkul) olmayan her şeyin satımıdır” şeklinde tanımlamak daha isabetli olur. TMK’nın 763/1 maddesine göre, taşınır mülkiyetinin nakli için zilyetliğin devri gereklidir. 17. Taşınır satımının geçerliliği kural olarak biçim koşuluna bağlanmış değildir. TMK’nın 988. maddesinde; “Bir taşınırın emin sıfatıyla zilyedinden o şey üzerinde iyi niyetle mülkiyet veya sınırlı aynî hak edinen kimsenin edinimi, zilyedin bu tür tasarruflarda bulunma yetkisi olmasa bile korunur” hükmü yer almaktadır. Bu maddenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar şunlardır: i- Ayni hakkın emin sıfatıyla zilyetten kazanılmış olması, ii- Ayni hakkın kazananının üçüncü kişi olması, iii- Üçüncü kişinin bir ayni hak kazanmış olması, iiii- Üçüncü kişinin ayni hakkı iyi niyetle kazanmış olması, iiiii- Üçüncü kişinin ediniminde tasarruf yetkisi dışında diğer geçerlilik unsurlarının mevcut olması (Sirmen, L.: Eşya Hukuku, 5. Bası, Ankara 2017, s. 91 vd). 18. Bu koşulların gerçekleşmesi durumu, mülkiyet hakkı sona eren önceki zilyedin üçüncü kişiye karşı taşınır davası veya istihkak davası açamaması hukuki sonucunu doğurur. 19. Ancak bir malın zilyedi, onu başkasına emanet etmiş olmayıp çaldırma, gasp, unutma gibi bir sebeple elinden çıkarmış bulunuyorsa, üçüncü şahıs böyle bir malı iyi niyetle iktisap etmiş olsa dahi onun iktisabı geçerli değildir. Gerçekten TMK’nın 989. maddesi bu hususta gayet açıktır: “Taşınırı çalınan, kaybolan ya da iradesi dışında başka herhangi bir şekilde elinden çıkan zilyet, o şeyi elinde bulunduran herkese karşı beş yıl içinde taşınır davası açabilir. Bu taşınır, açık artırmadan veya pazardan ya da benzeri eşya satanlardan iyi niyetle edinilmiş ise; iyi niyetli birinci ve sonraki edinenlere karşı taşınır davası, ancak ödenen bedelin geri verilmesi koşuluyla açılabilir. Diğer konularda iyi niyetli zilyedin haklarına ilişkin hükümler uygulanır.” 20. Görülüyor ki Kanun iyi niyetin korunması hususunda emaneten bırakılan mallarla sahibinin elinden rızası olmadan çıkan mallar hususunda bir ayrım yapmıştır. Bu ayrım şu düşünceye dayanmaktadır; malı başkasına emaneten bırakan kimse az çok risk altına girmiş ve emaneten verdiği şeyin alan tarafından başkasına geçirilmesi tehlikesini göze almış sayılabilir. Oysa bir malı rızası olmadan elinden çıkaran kimsenin böyle bir riske önceden katlandığı söylenemez. Böyle olunca, bir malı iyi niyetle iktisap eden üçüncü şahsın menfaati, malı emaneten veren kimsenin menfaatine tercih edilmekte, rızası olmadan malı elinden çıkan kimsenin menfaatine ise feda edilmektedir. 21. Sahibinin elinden rızası olmadan çıkan bir şeyi, iyi niyetli üçüncü şahıs bir açık artırmadan, pazardan veya bu gibi eşyayı satan bir kimseden iktisap ederse, asıl mal sahibinin gerek bu şahıs, gerekse daha sonraki müktesipler aleyhinde açacağı iade davasını kazanabilmesi şöyle bir şarta bağlanmıştır: Böyle hâllerde, iyi niyetli üçüncü şahsın bu malı iktisap etmesi için verdiği bedel, iadeyi isteyen davacı, yani asıl mal sahibi tarafından ona iade edilmelidir. Eğer bu şart yerine getirilmezse hâkim, asıl mal sahibinin açacağı iade davasını kabul edemez (TMK m. 989/2.). 22. TMK’da düzenlenen zilyetlik karineleri değerlendirildiğinde, iyi niyetli birinci veya sonraki edinenlere yöneltilen taşınır davasının kabulü için TMK’nın 989/2. maddesinde düzenlenen ödenen bedelin geri verilmesi koşulu, taşınır malın açık artırmadan veya pazardan ya da benzeri eşya satanlardan iyi niyetle edinilmiş olması hâline münhasır olup, iyi niyetli kişiye ödeme yapılmasına ilişkin başkaca yasal düzenleme bulunmamaktadır. 23. Bedel karşılığında iade koşulu, ancak sahibinin elinden iradesi dışında çıkan eşyalar hakkında bahse konu olur. Böyle bir taşınırı TMK’nın 989/2. maddesindeki şartlarla iktisap etmiş bulunan dava olunan, ancak bunun iktisabı için ödediği bedel kendisine verilmek şartıyla iadeye mecbur tutulabilir (Akipek, J.: Türk Eşya Hukuku, 2. Bası, Ankara 1972, s. 256). 24. Nitekim, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.02.2018 tarihli ve 2017/4-1367 E., 2018/249 K. sayılı kararında da aynı ilkeler kabul edilmiştir. 25. Yukarıda da değinildiği üzere, taşınır satımının geçerliği kural olarak biçim koşuluna bağlanmış değil ise de, bazı özel Kanunlar ile taşınır satımı için geçerlilik koşulu öngörülmüştür. 26. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun (KTK) 20. maddesinin (d) bendi : “Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış ve devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası borcu bulunmadığının tespit edilmesi ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde, araç sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi veya trafik tescil kayıtları esas alınarak noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir.” hükmünü içermektedir. 27. Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinin noterler tarafından yapılacağı belirtilen maddeden de anlaşılacağı üzere trafik siciline tescil edilmiş motorlu aracın mülkiyetini devir borcu doğuran sözleşmelerin geçerliliği için resmi şekilde yapılması gerekmektedir. 28. Diğer bir anlatımla trafikte kayıtlı araçlar, yapıları itibariyle taşınır mal olsalar da mülkiyetlerinin geçişi taşınır ve taşınmazlardan farklı olarak, özel ve kendine özgü bir düzenlenme koşuluna bağlanmıştır. Trafik siciline kayıtlı bir motorlu aracın mülkiyetinin devredilebilmesi için araç malikiyle resmî şekilde yapılacak sözleşmeye dayalı olarak aracın zilyetliğinin devredilmesi gerekmektedir. 29. Bu sözleşmelerin “araç sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi veya trafik tescil kayıtları esas alınarak” yapılacağının belirtilmiş olması ise, diğer mülkiyeti devir borcu doğuran sözleşmelerden farklı olarak, motorlu aracın maliki dışında bir kimsenin söz konusu sözleşmeyi yapamayacağı anlamına gelmektedir. Bu durum, genel olarak taşınırlar için söz konusu olan, emin sıfatıyla zilyetten hak edinimini, motorlu araçlar bakımından imkânsız kılmaktadır. 30. Tasarruf yetkisine sahip olmayan kimsenin, her nasılsa trafik siciline malik olarak kaydedilmiş olması da bu kimseden hak edinen iyiniyetli üçüncü kişilerin edinimlerinin korunmasına yetmemektedir. Çünkü hukukumuzda, trafik siciline, motorlu araç üzerindeki aynî hakları dış dünyaya açıklama işlevi tanınmadığı gibi, trafik sicilinin yansıttığı görünüşe güvenin korunacağına dair herhangi bir düzenleme de bulunmamaktadır. (Özçelik, B.: Motorlu Araç Mülkiyetinin Yetkisiz Kimseden Devralınması ve Sonuçları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 68, Sayı 4, s. 841) 31. Hemen belirtmek gerekir ki; motorlu araç mülkiyeti TMK’nın 988. maddesi uyarınca iyiniyetle kazanılamaz. Çünkü, motorlu aracın malik dışında bir kimseden devralındığı her durumda, devredenin tasarruf yetkisinin yokluğu dışında, ayrıca bir geçersizlik sebebi bulunur. Şöyle ki; KTK 20/d hükmü uyarınca motorlu araç mülkiyetinin edinilebilmesi için, mülkiyeti devir borcu doğuran, aracın malikiyle resmî şekilde yapılmış bir sözleşmeye ve aracın zilyetliğinin mülkiyetin nakli amacıyla devredilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Motorlu aracın zilyetliğini herhangi bir surette malikin rızasıyla elinde bulunduran kimse (emin sıfatıyla zilyet), KTK 20/d hükmünde, mülkiyeti devir borcu doğuran sözleşmenin noterce düzenlenebilmesi için aranan, “tescil belgesine (ruhsata) sahip olma” veya “trafik sicilinde malik olarak kayıtlı bulunma” şartlarını sağlayamayacağından, geçerli bir devir sözleşmesi yapamaz. Açıklandığı gibi, geçerli bir sözleşme bulunmadan gerçekleştirilen zilyetlik devri de motorlu araç mülkiyetini geçirmeyeceğinden, zilyetliği devralan üçüncü kişi, iyiniyetli olsa dahi, aracın mülkiyetini kazanamaz (Özçelik, B., s. 847). 32. Kanun’un açık hükmü karşısında, trafik sicilinde kayıtlı araçların satımına ilişkin bir sözleşmenin hukuki sonuç doğurabilmesi için o sözleşmenin KTK’nın 20/d maddesi gereğince resmî biçimde yapılması bir geçerlilik koşuludur. Anılan hüküm ile kanun koyucu bir aracın mülkiyetinin geçişi için noterde resmî bir sözleşme yapılmasını zorunlu kılmakla, tarafların iradelerinin ancak yasada öngörüldüğü biçimde birleşmeleri durumunda bir değer ifade edebileceğini, aksi hâlde sonuç doğurmayacağını ve geçersiz olduğunu düzenleme altına almak istemektedir. 33. Somut olayda davacı, adına tescilli aracını kiralama maksadıyla dava dışı M.’ya teslim etmiş, akabinde sahte olduğu sabit olan vekâletname ile yine dava dışı Kasım Orak tarafından iyiniyetli davalıya noterde satışı gerçekleştirilerek araç teslim edilmiş olup bu hususlar Özel Daire ve Mahkeme arasında uyuşmazlık dışıdır. 34. Davalı her ne kadar iyiniyetli ise de KTK 20/d maddesine göre araçların mülkiyetinin devri için ortada geçerli bir sözleşmenin bulunması gerekir. Oysa, eldeki davada taraflar arasındaki sözleşme sahte vekâletnameye dayandığından yetkisiz temsil söz konusu olup geçerli bir sözleşmeden bahsetmek mümkün olmayacaktır. Sahte vekâletname ile temlik alan ilk el konumundaki davalı yönünden tescil yolsuz olduğundan, iyiniyetli olduğu düşüncesiyle, aracın mülkiyetinin davalıya geçtiği söylenemeyeceği gibi davacı tarafından açılan davanın kabulünün davalının ödemiş olduğu araç bedelinin kendisine iadesi koşuluna bağlı olduğu da kabul edilemez. (b) bendindeki uyuşmazlık yönünden; 35. Motorlu araçların tescil işlemi idari bir işlem niteliğindedir. Mahkemece trafik kaydına tescile karar verilmesi, idareyi işlem yapmaya zorlayıcı bir karardır. Oysa adli yargı yerinde, idareyi işlem yapmaya zorlayıcı türden bir karar verilemez. 36. Her ne kadar taşınmazlara ilişkin davalarda tescile ilişkin hüküm kurulabildiği akla gelmekte ise de, bu husus TMK’da yerini bulan düzenlemelerden kaynaklanmakta olup KTK’da motorlu araçların tesciline ilişkin mahkemelere bu şekilde bir yetki ve görev verilmemiştir. 37. Uyuşmazlığın mahiyeti itibariyle bu noktada tartışılması gereken asıl husus, araç satışları için KTK’nın 19. maddesinde düzenlenen tescilin fonksiyonu olup, bu konuda öncelikle sicile güven ilkesine değinilmesi gerekir. 38. Taşınırlar üzerindeki hâkimiyetin belirlenmesi yukarıda açıklandığı üzere zilyetlik yoluyla sağlanırken taşınmazlar açısından bu belirleme tapu sicili yoluyla olur. Kanun koyucunun TMK’nın 1023. maddesinde taşınmaz mallar için açık bir şekilde öngördüğü sicile güven ilkesinin KTK’da yer almaması, başka bir anlatımla trafik kaydında yolsuz bir tescile dayanarak hareket eden kişinin iyi niyetinin mülkiyete hak kazanılması noktasında korunması hususunda TMK’nın taşınır mülkiyetine ilişkin kurallarına istisna teşkil eden bir yasal düzenlemenin mevcut olmaması karşısında trafik sicil kayıtlarının, tapu sicilinin sağladığı korumaya eşdeğer güce sahip olduğu söylenemeyecektir. 39. Nitekim aynı husus Hukuk Genel Kurulunun 05.12.2019 tarihli ve 2017/13-505 E., 2019/1289 K. sayılı kararında da vurgulanmıştır. 40. Bu durumda, davacı tarafından davaya konu araca ilişkin tescil kararı istenilmiş olmakla çoğun içinde azın da olduğu ilkesinden hareketle mahkemece, asıl dava ile ilgili olarak davaya konu aracın mülkiyetinin tespitine karar verilmekle yetinilmesi gerekmektedir. Yargıtayın kökleşmiş uygulamaları da bu yönde olup aksi değerlendirme yanılgıya matuftur. 41. Sonuç itibariyle; (a) bendindeki uyuşmazlık yönünden usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının kararda belirtilen nedenler yanında yukarıda açıklanan genişletilmiş gerekçe ve nedenlerle birlikte onanmasına karar vermek gerekmiş, (b) bendindeki uyuşmazlık yönünden ise Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uymak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur. IV. SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; (a) bendindeki uyuşmazlık yönünden davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile direnme kararının yukarıda açıklanan genişletilmiş gerekçe ve nedenlerle ONANMASINA, (b) bendindeki uyuşmazlık yönünden davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, Aynı Kanun’un 440/III-1. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 23.03.2021 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.

6. Hukuk Dairesi         2015/10412 E.  ,  2016/3792 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tahliye Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava iktisap ve işyeri ihtiyacı nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulü ile davalının dava konusu taşınmazdan ihtiyaç nedeniyle tahliyesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde; taşınmazın tamamının 12.06.2013 tarihinde müvekkili … tarafından satın alındığını, satın alma tarihinden itibaren 1 aylık zaman zarfında 09.07.2013 tarihli PTT aracılığıyla gönderilen telgraf ile kiralananın satın alındığının ve taşınmazın tamamının müvekkilinin ticari faaliyeti nedeni ile kullanılacağının davalıya bildirildiğini, müvekkilinin …’da satın aldığı fındık fabrikası nedeni ile dava konusu taşınmazı ofis olarak kullanmak istediğini ileri sürerek, davalının müvekkilinin ihtiyacı nedeni ile kiralanandan tahliyesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkil davalıya taşınmazı satın aldığına dair herhangi bir ihtarda bulunmadığını, davacının dava dilekçesinde ihtar gönderdiğine ilişkin beyanları var ise de müvekkil davacıya herhangi bir tebliğ yapılmadığını, ayrıca davacının ihtiyaç iddiasının samimi olmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, bilirkişi raporunda davacının dava konusu taşınmazı ofis olarak kullanmasının mümkün olduğunun belirtildiği, dolayısıyla davacının satın almış olduğu ve davaya konu ettiği taşınmaza ihtiyacının bulunduğu, bu ihtiyacın zorunlu ve samimi olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulü ile davalının kiralanandan tahliyesine karar verilmiştir. Konut ya da çatılı işyeri niteliğindeki bir taşınmazı iktisap eden kimse dilerse eski malik ile kiracı arasında yapılmış sözleşmeye dayanarak sözleşmenin sonunda bir ay içinde, dilerse TBK.’nun 351. maddesi uyarınca edinme günü de dahil olmak üzere edinme tarihinden başlayarak bir ay içinde durumu kiracıya yazılı olarak bildirmek koşuluyla edinme tarihinden itibaren altı ay sonra ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açabilir. Davanın altı ayın sonunda hemen açılması şart olmayıp sözleşme sonuna kadar açılması mümkündür. Ancak edinmeyi izleyen bir ay içerisinde bildirimin tebliği zorunlu olup bunun sonradan giderilmesi mümkün değildir. Açılacak davada tahliyeye karar verilebilmesi için ihtiyacın varlığının kanıtlanması gerekir. Somut olayda davalının 02.01.2010 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi uyarınca taşınmazda kiracı olduğu öne sürülerek 11.06.2014 tarihinde açılan bu dava ile iktisap ve ihtiyaç nedeniyle kiralananın tahliyesi istenilmiştir. Dava sebebine göre dava açma süresi ve koşullarının TBK’nun 351. maddesine uygun olarak mahkemece resen denetlenmesi gerekir. Buna göre davanın satın alma günü de dahil olmak üzer edinme tarihinden başlayarak bir ay içinde durumu kiracıya yazılı olarak bildirmek koşulu ile edinme tarihinden itibaren 6 ay sonra dava açması gerekir. Olayımıza gelince; davacı vekili, dava konusu taşınmazın 12.06.2013 tarihinde müvekkili tarafından satın alındığını ve taşınmazın tamamının müvekkili tarafından ticari faaliyet için kullanılacağını bildirir davalıya 09.07.2013 tarihli telgraf şeklinde ihtarname göndermiş, bu telgraf ihtarı 10.07.2013 tarihinde davalı kiracı …’in yakını…. imzasına tebliğ edilmiştir. Telgraf şeklinde gönderilen ihtarın tebliği Tebligat Kanunu hükümlerine tabi olmayıp, Posta Kanununa tabi olduğundan, tebligatın bizzat muhatabına yapılması gerekir. Telgraf ihtarı davalı kiracının bizzat kendisine tebliğ edilmediğinden ve davalı da tebligattan haberdar olmadığını bildirdiğine göre, yapılan tebligat, usulüne uygun şekilde yapılmış bir tebligat olarak kabul edilemez ve hukuki sonuç doğurmaz. Bu durumda 6098 Sayılı Kanunun 351. maddesinde belirtilen sürelerde tebliğ ettirilmiş bir ihtar bulunmadığından davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde esasa girilerek hüküm kurulması doğru değildir. Hükmün bu nedenle bozulması gerekir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 09/05/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

20. Hukuk Dairesi         2019/1851 E.  ,  2020/581 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava dilekçesinde, davacının üst kat komşusu 11 numaralı daire sahibi davalı …’ın balkon ve banyosundan gelen sızıntılar nedeniyle dairesinin zarar gördüğü, zararların tespiti için Bakırköy 8. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/8 Değişik iş sayılı dosyasında tespit yaptırdığını bu nedenle verilen zararların toplamı 1.168,20.-TL maddi tazminat ile 1.000,00.-TL manevi tazminata hüküm edilmesi istenilmiştir. Bakırköy 6. Asliye Hukuk Mahkemesi 17/9/2013 tarihli kararı ile “Açılan maddi tazminat talebinin 850,00.-TL’sinin kabulü ile dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp, davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, davacının istemiş olduğu manevi tazminatın tamamının reddine karar verilmiş, ilgili hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 2014/9551 E. – 2014/16828 K. sayılı ilamı ile “Manevi tazminat istemi yönünden; dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve kanuna uygun olan hükmün onanmasına, maddi tazminat ve onarım yapılmasına dair talep yönünden; dava, davalıya ait bağımsız bölümünden, davacıya ait bağımsız bölüme su sızması nedeniyle oluşan zararın tahsili ve onarım istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu hükümlerinden kaynaklanmaktadır. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun Ek 1. maddesinde, bu Kanunun uygulanmasından doğacak her türlü anlaşmazlığın -değerine bakılmaksızın- sulh hukuk mahkemesinde çözümleneceği hükme bağlanmıştır. Buna göre mahkemece kat mülkiyetinden kaynaklanan maddi tazminat istemi ve onarım yapılması konusundaki davanın tefrik edilip görevsizlik kararı verilerek dosyasının görevli ve yetkili sulh hukuk mahkemesine gönderilmesi gerekirken bu istem yönünden de işin esası hakkında hüküm kurulması doğru görülmediğinden” hükmün bozulmasına karar vermiştir. Bakırköy 6. Asliye Hukuk Mahkemesi 18/06/2015 tarihli görevsizlik kararından sonra yargılamaya devam eden Bakırköy 2. Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kabülü ile; 1.168,20.-TL’nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacıya ait balkon ve banyodaki rutubetlerin, dökülmelerin ve kararmaların davalının dairesinden kaynaklandığı anlaşılmakla davalının balkonunu doğrama korkulukları ile balkon çıkıntısı arasındaki kılcal boşlukların su geçirmez likit izolasyon malzemeleri ile dolgusunu yaptırmasına, bu işlem için davalıya 1 iş günü süre verilmesine,davalının dairesinin banyosunda bulunan küvetin sökülerek seramik kaplamaların ve derzlerin yenilenmesi ve daha sonra akrilik küvetin monte edilmesi için davalıya 2 iş günü süre verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dava tazminat ve hakimin müdahalesi istemine ilişkindir. SONUÇ: 1) 5219 ve 5236 sayılı kanunlar ile HUMK’nın 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 01.01.2017 tarihinden itibaren 2.270 TL’ye çıkarılmıştır. Temyize konu maddi tazminat miktarı 1168,20.-TL olup, HUMK’nın 5219 sayılı Kanun ile değişik 427. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca miktar veya değeri 2.270,00.-TL’yi geçmeyen kararlar kesin olduğundan miktar yönünden temyiz dilekçesinin REDDİNE 2) Davalının müdahalenin önlenmesi bakımından yaptığı temyiz itirazlarına gelince; Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve gereği yerine getirilerek taşınmazda gerekli önlemlerin alınmasına ve yazılı olduğu şekilde davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi ile usule ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA 10/02/2020 günü oy birliğiyle karar verildi.

8. Hukuk Dairesi         2018/14597 E.  ,  2019/7326 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVACILAR : … DAVA TÜRÜ : Elatmanın Önlenmesi – Ecrimisil Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 11.06.2018 tarihli ve 2018/6258 Esas, 2018/13905 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti, davalı vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi,gereği düşünüldü: KARAR Dava, elbirliği mülkiyetine tabi taşınmaza vaki elatmanın önlenmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir. Mahkemece, el atmanın önlenmesi davasının açılmamış sayılmasına, davacıların açtığı ecri misil davasının reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 11.06.2018 tarihli ve 2018/6258 Esas, 2018/13905 Karar sayılı ilamı ile “…dava konusu 735 ada 16 parsel sayılı taşınmazın davacıların murisi … adına kayıtlı olduğu, murisin vefat tarihinin 09.08.2007 olduğu, dava dışı Müfide hariç tüm mirasçıların davada davacı olarak yer aldığı, dosya içerisinde yer alan 01.05.2005 tarihli kira sözleşmesinin incelenmesinde; muris … ve davalı arasında yapıldığı, kira süresinin 3 yıl olduğu, 01.05.2008 tarihli kira sözleşmesinin incelenmesinde; dava dışı Müfide Eğretli ve davalı arasında yapıldığı, kira süresinin 2 yıl olduğu, 10.04.2014 tarihli duruşmada davacılar vekilinin el atmanın önlenmesine yönelik taleplerinden vazgeçtiklerini beyan ettiği anlaşılmaktadır. Davalının elbirliği maliklerinden yalnızca biri ile kira sözleşmesi yapmakla kötüniyetli olduğunun ve her bir ortağın veraset ilamındaki payı oranında ecrimisil talep edebileceğinin kabulü gerekir. Her ne kadar dava dışı Müfide’nin yaptığı kira sözleşmesi geçersiz ise de bu husus dava konusu yapılmaktan vazgeçilmiştir. Hal böyle olunca, ecrimisil istemi yönünden yukarıda yazılı ilkelere göre inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile sonuca gidilmesi doğru değildir. ” denmekle bozulmuştur. Davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi talep edilmiştir. Çekişme konusu 16 parsel sayılı taşınmazın davacıların murisi … adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Kayıt maliki tarafından 01/05/2005 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli yazılı kira sözleşmesi ile davalı şirkete kiraya verildiği hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Geçerli olan bir kira sözleşmesi ya tarafların birbirine uygun fesih bildirimi ile ya mahkeme kararı ile ya da kiralananın yok olması ile sona erer. Kayıt maliki …’nin 09/08/2007 tarihinde vefat etmesi ile tüm mirasçıları kiraya veren sıfatını kendiliğinden kazanırlar. Mirasçılardan biri tarafından murisin ölümünden sonra yapılan kira sözleşmesi, kayıt maliki ile yapılan 01/05/2005 başlangıç tarihli kira sözleşmesini sona erdirmez. Hal böyle olunca davalının dava konusu taşınmazı 01/05/2005 başlangıç tarihli kira sözleşmesine dayanarak kiracı sıfatıyla kullandığı bu seferki incelemeden anlaşılmakla davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 11.06.2018 tarihli ve 2018/6258 Esas,2018/13905 Karar sayılı kararının kaldırılmasına karar verilerek Afyonkarahisar 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 10/04/2014 tarihli ve 2013/171 Esas, 2014/229 Karar sayılı kararının temyiz incelemesine geçildi: Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde davalıya iadesine, 25,20 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 19,20 TL’nin temyiz eden davacılardan alınmasına, 11.09.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

17. Hukuk Dairesi         2018/297 E.  ,  2018/4514 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi İLK DERECE MAHKEMESİ : Asliye Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nce verilen 26.10.2017 tarih ve 2017/483 Esas – 2017/732 Karar sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi süresi içinde davacı vekili tarafından istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili; Sigorta Tahkim Komisyonuna verdiği dilekçede; 25/10/2015 tarihinde vekil edeni … yönetimindeki … plaka sayılı araç ile sürücüsünün belirlenemediği … plakalı sayılı aracın çarpışması sonucunda, davalı … şirket nezdinde kasko sigortası bulunan vekil edenine ait … plakalı aracın hasarlandığını, hasarın giderimi için davalı sigortaya yapılan başvurunun 23/11/2015 tarihli yazı ile olay sırasında sürücünün alkollü olması nedeniyle reddedildiğini, vekil edeninin kaza anında vücudunda 1.29 promil alkol bulunduğunu, ancak kaza tespit tutanağındaki belirlemelerden de anlaşılacağı üzere olayın alkolün etkisi ile gerçekleşmediğini, Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları çerçevesinde davalı … şirketinin hasar tazminatını ödemesi gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 57.349,30-TL’nin sigorta şirketinden tahsiline karar verilemesini talep etmiştir. … Sigorta A.Ş vekili cevabında; kaza sırasında sürücü davacının 1.29 promil alkollü olduğunun belirlendiğini zaten bu konuda uyuşmazlık bulunmadığını, bu durumda meydana gelen hasarın sigorta teminatı kapsamı dışında bulunduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince; başvurunun reddine karar verilmiş, davacının Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetine yaptığı itiraz üzerine itirazın vekalet ücretine ilişkin bölümünün kabulüne, diğer itirazların reddine karar verilmiş; İtiraz Hakem Heyeti Kararına karşı başvuran vekili tarafından süresi içerisinde istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. Davacı istinaf dilekçesinde, müvekkili sürücünün kaza esnasında 1.29 promil alkollü olmasının kazanın oluşumunda etkili olmaması nedeniyle sigorta şirketinin meydana gelen hasardan sorumlu olması gerektiği, Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarının da bu yönde olduğu, dolayısıyla itiraz hakem heyetince verilen kararın usul ve yasaya aykırı bulunduğunu belirtmiştir. İstinaf incelemesinde somut olayda; tazmini istenen zararlandırıcı olayın meydana geldiği tarihin 23/11/2015 olduğu, sigorta teminatı kapsamında kalmayı belirleyecek olan yeni yasal düzenleme mevcut olup; davacının olay sırasında yasal limiti aşacak şekilde alkollü olması nedeniyle meydana gelen hasarın sigorta teminatı kapsamı dışında bulunduğunun açık olduğu ve bu nedenle hakem heyetince davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından; yerinde görülmeyen istinaf talebinin reddine dair karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Somut olayda davacı-sigortalı, kendi sigortasından araç hasarını talep etmekte olup,yasa ve poliçenin eki genel şartları yanlış uygulanmıştır. Kasko Sigortası Genel Şartlarının A/1. maddesine göre gerek hareket gerekse durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketle bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması müsademesi devrilmesi düşmesi yuvarlanması gibi kazalar ile 3. kişilerin kötü niyet ve muziplikle yaptıkları hareketler aracın yanması çalınması veya çalınmaya teşebbüs sonucu oluşan maddi zararların bu tür sigortanın teminatı kapsamında olduğu anlaşılmaktadır. Diğer taraftan TTK.’nun 1409(1282 md.) maddesi uyarınca sigortacı geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir. Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de, sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise, bu oluş şeklinin Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5 maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir. Ayrıca, Motorlu Kara Taşıtları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.5.5. maddesinde; Taşıtın, uyuşturucu maddeler veya Karayolları Trafik Kanunu uyarınca yasaklanan miktardan fazla içki almış kişiler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen zararların sigorta teminatı dışında olduğu belirtilmiştir. Zararın teminat dışı kalabilmesi için kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla, sürücünün alkollü olması tek başına zararın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Üstelik, böyle bir durumda zararın teminat dışı kaldığının ispat yükü sigortacıya düşmektedir. Somut olayda, meydana gelen trafik kazasında sigortalı, 1.29 promil alkollü bulunmuştur. Kaza tespit tutanağında, tüm kusurun karşı araç sürücüsünde olduğu belirtilmiştir. Ekper raporunda da %100 kusurun karşı tarafta olduğu açıklanmıştır. Mahkemece de kusur araştırması yapılmadığına göre, olayda hiç bir kusuru olmayan sigortalının sırf alkollü olması nedeniyle rizikonun teminat dışı olarak kabul edilerek davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK 373/2. maddesi uyarınca dosyanın mahkemesine (hakem heyetine karar örneğinin) Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 25/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

17. Hukuk Dairesi         2018/297 E.  ,  2018/4514 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi İLK DERECE MAHKEMESİ : Asliye Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nce verilen 26.10.2017 tarih ve 2017/483 Esas – 2017/732 Karar sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi süresi içinde davacı vekili tarafından istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili; Sigorta Tahkim Komisyonuna verdiği dilekçede; 25/10/2015 tarihinde vekil edeni … yönetimindeki … plaka sayılı araç ile sürücüsünün belirlenemediği … plakalı sayılı aracın çarpışması sonucunda, davalı … şirket nezdinde kasko sigortası bulunan vekil edenine ait … plakalı aracın hasarlandığını, hasarın giderimi için davalı sigortaya yapılan başvurunun 23/11/2015 tarihli yazı ile olay sırasında sürücünün alkollü olması nedeniyle reddedildiğini, vekil edeninin kaza anında vücudunda 1.29 promil alkol bulunduğunu, ancak kaza tespit tutanağındaki belirlemelerden de anlaşılacağı üzere olayın alkolün etkisi ile gerçekleşmediğini, Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları çerçevesinde davalı … şirketinin hasar tazminatını ödemesi gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 57.349,30-TL’nin sigorta şirketinden tahsiline karar verilemesini talep etmiştir. … Sigorta A.Ş vekili cevabında; kaza sırasında sürücü davacının 1.29 promil alkollü olduğunun belirlendiğini zaten bu konuda uyuşmazlık bulunmadığını, bu durumda meydana gelen hasarın sigorta teminatı kapsamı dışında bulunduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince; başvurunun reddine karar verilmiş, davacının Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetine yaptığı itiraz üzerine itirazın vekalet ücretine ilişkin bölümünün kabulüne, diğer itirazların reddine karar verilmiş; İtiraz Hakem Heyeti Kararına karşı başvuran vekili tarafından süresi içerisinde istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. Davacı istinaf dilekçesinde, müvekkili sürücünün kaza esnasında 1.29 promil alkollü olmasının kazanın oluşumunda etkili olmaması nedeniyle sigorta şirketinin meydana gelen hasardan sorumlu olması gerektiği, Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarının da bu yönde olduğu, dolayısıyla itiraz hakem heyetince verilen kararın usul ve yasaya aykırı bulunduğunu belirtmiştir. İstinaf incelemesinde somut olayda; tazmini istenen zararlandırıcı olayın meydana geldiği tarihin 23/11/2015 olduğu, sigorta teminatı kapsamında kalmayı belirleyecek olan yeni yasal düzenleme mevcut olup; davacının olay sırasında yasal limiti aşacak şekilde alkollü olması nedeniyle meydana gelen hasarın sigorta teminatı kapsamı dışında bulunduğunun açık olduğu ve bu nedenle hakem heyetince davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından; yerinde görülmeyen istinaf talebinin reddine dair karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Somut olayda davacı-sigortalı, kendi sigortasından araç hasarını talep etmekte olup,yasa ve poliçenin eki genel şartları yanlış uygulanmıştır. Kasko Sigortası Genel Şartlarının A/1. maddesine göre gerek hareket gerekse durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketle bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması müsademesi devrilmesi düşmesi yuvarlanması gibi kazalar ile 3. kişilerin kötü niyet ve muziplikle yaptıkları hareketler aracın yanması çalınması veya çalınmaya teşebbüs sonucu oluşan maddi zararların bu tür sigortanın teminatı kapsamında olduğu anlaşılmaktadır. Diğer taraftan TTK.’nun 1409(1282 md.) maddesi uyarınca sigortacı geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir. Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de, sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise, bu oluş şeklinin Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5 maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir. Ayrıca, Motorlu Kara Taşıtları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.5.5. maddesinde; Taşıtın, uyuşturucu maddeler veya Karayolları Trafik Kanunu uyarınca yasaklanan miktardan fazla içki almış kişiler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen zararların sigorta teminatı dışında olduğu belirtilmiştir. Zararın teminat dışı kalabilmesi için kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla, sürücünün alkollü olması tek başına zararın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Üstelik, böyle bir durumda zararın teminat dışı kaldığının ispat yükü sigortacıya düşmektedir. Somut olayda, meydana gelen trafik kazasında sigortalı, 1.29 promil alkollü bulunmuştur. Kaza tespit tutanağında, tüm kusurun karşı araç sürücüsünde olduğu belirtilmiştir. Ekper raporunda da %100 kusurun karşı tarafta olduğu açıklanmıştır. Mahkemece de kusur araştırması yapılmadığına göre, olayda hiç bir kusuru olmayan sigortalının sırf alkollü olması nedeniyle rizikonun teminat dışı olarak kabul edilerek davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK 373/2. maddesi uyarınca dosyanın mahkemesine (hakem heyetine karar örneğinin) Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 25/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

13. Hukuk Dairesi         2012/24788 E.  ,  2013/3356 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, emlak komisyoncusu olduğunu, davalının taşınmazını satmak için sözleşme yaptıklarını, ancak taşınmazın sözleşmeye aykırı olarak davalı tarafından satıldığını, komisyon ücretinin ödenmemesi nedeniyle davalı aleyhine başlatılan takibe itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptaline ve %40 icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir. Davalı, sözleşmenin başka bir taşınmazın satışı için düzenlendiğini, ilk sayfasının boş bırakıldığını, sadece ikinci sayfasının imzalandığını, ilk sayfanın davacı tarafından iradesi dışında doldurulduğunu, ilk sayfada imzalarının bulunmadığını, sözleşmenin geçersiz olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1- BK.404/3 maddesi hükmüne göre gayrimenkul tellallığı akdi yazılı şekilde yapılmadıkça muteber olmaz. Yasanın bu hükmü emredici niteliktedir. Tellallık sözleşmesi için öngörülen yazılı şekil ispat değil, geçerlilik şartıdır. Bu hususu mahkemenin kendiliğinden nazara alması gerekir. Somut olayda, taraflar arasında düzenlenen 01.03.2008 tarihli iki sayfadan ibaret emlak sözleşmesinin incelenmesinde; tarafları borç ve yükümlülük altına sokan ilk sayfada imza bulunmadığı görülmektedir. Bu durumda, taraflar arasında yazılı olarak yapılmış geçerli bir tellallık sözleşmesinin varlığından bahsedilemez. Açıklanan nedenle davacı tellallık ücretine hak kazanamamıştır. O halde mahkemece, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. 2-Bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, (2) nolu bentte gösterilen nedenle davacının temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 21.15 TL temyiz harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 14.2.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

13. Hukuk Dairesi         2013/852 E.  ,  2013/6152 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalı ile aralarında yaptıkları harici sözleşme kapsamında, … Mahallesi, 22634 ada, 4 nolu parselde kayıtlı arsa üzerinde yapılacak inşaatta 3 ve 19 nolu bağımsız bölümlerin tapusunun kendisine verileceği konusunda anlaştıklarını, ancak davalının keşide edilen ihtara rağmen edimini yerine getirmediğini, 19 nolu daireye davalının kendisinin yerleştiğini belirterek 3 ve 19 nolu bağımsız bölümlerin adına tesciline, cezai şart olan 80.000,00.TL’nin ödenmesine veya anılan bağımsız bölümlerin rayiç bedellerinin temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, 115.000,00.TL alacağın 8.000,00.TL’lik kısmının dava tarihinden geri kalan kısmının ıslah tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, cezai şart istemi ile 3 ve 19 nolu bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptali ile tescili isteminin reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dava, tapulu taşınmazın haricen devrinin vaad edilmesine rağmen, bu vaadin yerine getirilmemesi nedeniyle tapunun davacı adına tesciline veya taşınmazların rayiç değerinin tahsiline ilişkin alacak davasıdır. Bir taşınmaz malın veya payının mülkiyetinin başkasına devri ya da devir vaadini öngören sözleşmelerin geçerli sayılması 2644 sayılı Tapu Kanunu’nun 26. madde ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 706. maddeleri uyarınca resmi şekilde yapılmasına bağlıdır. Bu maddelerde öngörülen şekil şartı, sözleşmenin geçerlik koşulu olup, kamu düzenine ilişkindir ve hakim tarafından doğrudan göz önünde tutulur. Taraflar arasındaki 21.02.2006 tarihli anlaşma resmi şekilde düzenlenmediğinden, hukuken geçerli değildir. Hukuken geçerli olmayan sözleşmenin de taraflar için hak ve yükümlülükler doğurmayacağı açıktır. Ne varki geçersiz sözleşmelerde taraflar aldıklarını iade ile yükümlüdürler. Öyle olunca mahkemece bu doğrultuda araştırma yapılarak davacının ödediği bedelin belirlenerek denkleştirici adalet ilkesi de gözetilerek hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirir. 2-Bozma nedenine göre tarafların sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bent gereğince davacının ve davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Hukuk Genel Kurulu         2012/766 E.  ,  2013/297 K. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA AKDİNE DAYALI TAPU İPTALİ TESCİL VE TAZMİNAT DAVASI TÜRK MEDENİ KANUNU (TMK) (4721) Madde 545 BORÇLAR KANUNU(MÜLGA) (818) Madde 511 BORÇLAR KANUNU(MÜLGA) (818) Madde 512 “İçtihat Metni” Taraflar arasındaki “Tapu iptali, tescil veya tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Mut Asliye Hukuk Mahkemesi’nce davanın kabulüne dair verilen 05.04.2011 gün ve 2007/153 E.–2011/134 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 26.12.2011 gün ve 2011/14792 E. 2011/16100 K. sayılı bozma ilamı ile; (…Dava, ölünceye kadar bakım sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davalılar R.. Ç.., Kayhan ve İsmail davayı kabul etmiş, diğer davalılar davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalılar temyiz etmiştir. Ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflara hak ve borçlar yükleyen sözleşmelerden olup, bakım borcuna karşılık bir taşınmazın devri kararlaştırıldığında, bakım alacaklısının ölümünden sonra onun mirasçıları mülkiyeti geçirme borcu ile yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, sözleşmeye dayanılarak tapu iptali ve tescil istemi ile dava açılabilir. Kaynağını Borçlar Kanununun 511. ve devamı maddelerinden alan ölünceye kadar bakım sözleşmeleri, anılan kanunun 512. ve Türk Medeni Kanununun 545. maddesi gereğince resmi şekilde düzenlenmelidir. Resmi şekilde düzenlenmeyen ölünceye kadar bakım sözleşmelerine değer verilerek tapu iptali ve tescil hükmü kurulması mümkün değildir.(Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 6.2.2008 tarihli ve 2008/14-70 2008/104 sayılı kararı) Bakım borçlusunun bakıp gözetme yükümlülüğü aksi kararlaştırılmadığı sürece, bakım alacaklısını ailesi içerisine alıp ikametgâh temini, besleme-giydirme, hastalığında tedavi, manevi yönden de her türlü yardım ve desteği sağlama gibi ödevleri kapsar. Bu görevlerin yerine getirilmesi halinde ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflarına kişisel hak sağladığı için tapu iptali ve tescil davasını bakım borçlusu ya da onun külli halefleri bakım alacaklısının mirasçılarına karşı açabilirler. Açılan davada bakım alacaklısı mirasçılarının, bakım borçlusunun edimini yerine getirmediği savunması, sözleşmenin bakım borcu yerine getirilmediği iddiasıyla feshini isteme hakkı bakım alacaklısının sağlığında kullanması gereken bir hak olduğundan dinlenmez. Bu ilkeler ışığında somut olaya bakıldığında; davacı resmi şekilde yapılmış bir sözleşmenin varlığını iddia ve ispat edemediğinden tescil isteminin reddine karar verilerek ikinci kademedeki istemin değerlendirilmesi gerekirken hayatın olağan akışına aykırılıktan söz edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Dava konusu taşınmaz elbirliği mülkiyetine tabi olup bir kısım davalıların davayı kabul etmeleri de sonuca etkili değildir. Karar açıklanan nedenlerle bozulmalıdır…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir. HUKUK GENEL KURULU KARARI Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: Dava, Ölünceye kadar bakım sözleşmesine dayalı tapu iptali, tescil veya tazminat isteğine ilişkindir. Davacı, dayısı olan Şefik’in n hiç evlenmediğini ve 2005 yılının eylül ayında vefat ettiğini, dayısının bekar olduğu için her türlü ihtiyacı ile 14–15 yaşından ölünceye kadar ilgilendiğini, evlendikten sonra kısa bir süreliğine köyünden ayrıldığını, daha sonra dayısının oturduğu evin üzerine ev yapmak suretiyle yanına çağırdığını, evin yapımında eşi ile birlikte çalıştıklarını, evin yapımına maddi katkı da sağladığını, dayısının bütün kardeşlerine kendisine bakma karşılığı olarak söz konusu evi kendisine verdiğini söylediğini, dayısının ölmesinden sonra evin verilmesi konusunda davalıların problem yarattıklarını ve evi vermek istemediklerini beyan ederek söz konusu evin adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalılar, R.. Ç.., Kayhan ve İsmail açılan davayı kabul ettiklerini bildirmişlerdir. Diğer davalılar iddiaları kabul etmeyerek davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece; bakım alacaklısı ile bakım borçlusu arasında sözlü de olsa bir bakım akdinin kararlaştırıldığı ve tarafların da bu sözleşmeye uygun olarak davrandıklarının ve bu durumun bakım alacaklısının vefatına kadar kesintisiz bir şekilde devam ettiğinin sabit olduğu, bakım alacaklısının sağlığında da gerek şekil konusunda gerekse bakım konusunda herhangi bir itirazda bulunmadığı, bu nedenle bakım alacaklısının mirasçıları olan davalıların artık şekle aykırılık iddiasını ileri süremeyecekleri, bu konudaki beyanlarının açıkça hakkın kötüye kullanılması yasağı kapsamında kaldığı, aksine düşüncenin hukukun genel ilkelerine, hakkaniyet ve dürüstlük ilkesine ve adalet düşüncesine aykırı olacağı belirtilerek tapu iptali ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir. Bir kısım davalıların temyizi üzerine Özel Dairece, yukarıda belirtilen bozma ilamında açıklanan nedenlerle karar bozulmuştur. Yerel Mahkemece, önceki karardaki gerekçeler genişletilmek suretiyle direnme kararı verilmiş, direnme kararı davalılar H.. M.. ve F.. T.. vekili tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, Kanunun öngördüğü şekle aykırı olarak düzenlenmiş, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin uzun bir süre ifa edildikten sonra, şekil eksikliği nedeniyle geçersiz olduğunun ileri sürülmesinin, dürüstlük kuralına aykırılık teşkil edip etmeyeceği, buradan varılacak sonuca göre tapu iptal ve tescile karar verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır. SONUÇ: Davalılar H.. M.. ve F.. T.. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Dairenin bozma kararında açıklanan nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunun 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, aynı Kanun’un 440 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 27.02.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.

Hukuk Genel Kurulu         2012/19-670 E.  ,  2013/171 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ : İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi TARİHİ : 30/11/2011 NUMARASI : 2011/441-2011/437 Taraflar arasındaki “ceza-i şartın tazmini” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda;   İstanbul 6.Asliye Ticaret Mahkemesi’nce davanın reddine dair verilen 20.10.2009 gün ve E:218, K:626 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 20.09.2010 gün ve 2010/2907 – 9997 sayılı ilamı ile; (…Dava, bayilik sözleşmesiyle  belirlenen  eksik ürün alımı hali için öngörülen cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Davalı vekili,  sözleşme ile  belirlenen tonaj  taahhütlerinin  hiçbir zaman  yerine getirilmediğini, ödemelerin  ihtirazı kayıt  konulmadan  kabul edildiğini, sözleşme  süresince  cezai şartın uygulanmadan  ticari ilişkinin  devam ettirildiğini bildirerek davanın reddini  istemiştir. Mahkemece, taraflar arasındaki uyuşmazlığın  sözleşmeyle  eksik ürün alımı için öngörülen  cezai şartın istenip  istenemeyeceği noktasında  toplandığı, davacının  bayilik ilişkisinin  kurulduğu 06.10.1998 tarihinden sonraki ilk yıl ortaya çıkan eksik mal alımı nedeniyle ihtarname ile davalıdan talep ettiği  cezai şart ödenmemesine rağmen bu konuda dava açmadığı, sonraki 9 yılın tamamında davalının taahhüt ettiği miktarda ürün almamasına  rağmen, davalıyla  bayilik ilişkisini sürdürdüğü, bu durumun  davacının bayilik sözleşmesinin 15.maddesindeki tonaj taahhüdü ve cezai şart hükümlerinin uygulanmasından zımnen vazgeçtiği anlamını taşıdığı, davalının sözleşme süresince başkasından akaryakıt ürünü almaması ve davacının da hiçbir zaman sözleşmede  öngörülen asgari miktarda akaryakıt ürünü almamasına rağmen davalıya ürün sağlamaya devam ettiği ve ürün bedellerini de ihtirazı kayıtsız kabul etmesi karşısında, esasen sözleşmenin 15.maddesinin fiilen ortadan kalktığı, asgari alım taahhüdünün  uygulanamayacağı  ve bu konuda  cezai şart  istenmeyeceği konusunda 9 yıl süren bir uygulamanın  oluştuğu gerekçesiyle  davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Taraflar arasında bayilik sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşmenin 12.maddesi gereğince müddetinin 10 yıl olduğu, 13.maddesi gereğince sözleşmenin herhangi bir hükmünün  kısmen veya  tamamen ihlal edilmesi  halinde davacıya davalı bayi tarafından  her seferinde  50.000 USD  cezai şart ödenmesinin kabul ve taahhüt edildiği 15.maddesinde ise bayiinin yılda asgari  8.000 ton benzin,  motorin gaz  satmayı taahhüt ettiği, hususları sabittir. Somut olayda, uyuşmazlık  davalı bayiinin  anılan sözleşmenin  15.maddesinde gösterilen  yılda asgari  8.000 ton  beyaz malı taahhüdüne uygun olarak sözleşme süresince  satmadığı, bir başka deyişle  taahhüt ettiği  kotayı doldurmadığı, bu ihlalin sözleşme süresince devam edegeldiği, sözleşme süresinin bitiminden sonra davacının eksik önal alımından dolayı davalıdan cezai şart talep edemeyeceği  noktasında  toplanmaktadır. Davalı bayii, sözleşmede  almayı taahhüt  ettiği malı  sözleşmenin  bitim tarihine kadar alma imkanına  sahiptir. Davacının  devam eden  sözleşme  süresinde  malın eksik alınması nedeniyle  cezai şart talep etmemiş  olması  davalıya atıfet  tanıdığı, bu haktan sarfınazar  ettiği anlamına  gelmez. Çünkü  bir yılda alınacak  mal miktarının  gösterilmiş  olması sözleşme  süresi olan 10 yılda  alınacak mal bedelinden indirim yapılmasını  gerektirmez. Mahkemece  sözleşme  hükümlerinin  bu şekilde  değerlendirilerek  zamanaşımı süresince davacının  bu  davayı  açmakta  hakkı olduğu  gözetilerek  tayin olacak  cezai şart  üzerinde  durulup sonucuna göre  bir karar verilmesi  gerekirken  yazılı gerekçelerle  davanın reddine dair verilen kararda isabet görülmemiştir…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir. TEMYİZ EDEN: Davacı  Petrolcülük A.Ş.  vekili HUKUK GENEL KURULU KARARI Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: Dava, bayilik sözleşmesiyle  belirlenen  eksik ürün alımı hali için öngörülen cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar davacı vekilinin temyizi üzerine, Özel Daire’ce yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; yerel mahkemece önceki hükümde direnilmiştir. Direnme hükmünü, davalı vekili temyize getirmiştir. Dosyadaki mevcut belge ve delillerden anlaşıldığı üzere; davanın tarafları arasında 06.10.1998 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, akaryakıt ürünleri (benzin, gaz, motorin) ve diğer malları bulundurmayı, teşhir etmeyi ve satmayı, davacı şirketin izni olmaksızın başkaca bir mal bulundurmamayı hedef tutan bir bayilik sözleşmesi imzalanmıştır. Anılan sözleşmenin 15.maddesinde, davalı şirketin (Bayi), yılda asgari sekizbin (8.000) ton beyaz mal (Benzin, Motorin, Gaz) satmayı taahhüt ettiği, bu hedefin altında kaldığı takdirde davalı şirketin, her eksik ton başına o günkü Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden olmak üzere, otuz (30) Amerikan Doları karşılığı ceza-i şartı ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği anlaşılmaktadır. Davacı şirket vekili tarafından, davalı şirkete (Bayi) gönderilen Beyoğlu 9.Noterliğinin 10 Mart 2000 tarih ve 05362 yevmiye nolu ihtarnamesinde özetle; 06.10.1998 tarihli bayilik sözleşmesinin 15.maddesine göre her yıl 8000 ton akaryakıt ürününü müvekkilin bayisi sıfatıyla alıp satması gerekirken bunu haksız olarak yerine getirmediği, Ocak/1999 ila Ocak/2000 döneminde yalnızca 2379 ton akaryakıt ürünü alıp sattığı, sözleşmenin 15. maddesi gereği eksik mal alımından kaynaklanan (5621 X 30 USD=168.630 USD) 168.630-USD doları müvekkil şirkete bir yılda eksik sattığı maldan dolayı kar mahrumiyetinin ödenmesi gerektiği, bu yükümlülüğün 15 gün içinde defaten ve nakten müvekkil şirketin hesabına yatırması ve bundan sonra da sözleşme hükümlerine uymayı, aksi takdirde aleyhine dava ikame ederek müvekkil şirketin, sözleşmeye uymamadan dolayı mahrum kaldığı karın faiziyle birlikte tazmini cihetine gidileceği belirtilmiştir. Bunun üzerine, davalı şirket (Bayi) tarafından davacı şirkete gönderilen Altındağ 4.Noterliğinin 24 Mart 2000 tarih ve 06162 yevmiye nolu cevabi ihtarnamesinde özetle; akaryakıt istasyonunun mevcut konumu itibariyle yıllık 8000  sekizbin (8.000) ton beyaz mal satışının mümkün olmadığını, dağıtım şirketi bu durumdan hoşnut değilse, bayilik sözleşmesinin feshi ile ilgili şartları görüşmeye hazır olduklarını, kendilerine bununla ilgili bir (1) ay içerisinde yer ve zamanın bildirilmesinin istendiği, bu bağlamda sözleşmenin 15.maddesinin dikkate alınmaması kaydı ile bayiliklerinin devamına aksi takdirde fesih şartlarını görüşmek üzere biraraya gelmeye hazır olduklarını bildirmiştir. Taraflar, az yukarıda içeriklerine yer verilen ihtarnamelere rağmen ticari ilişkilerini sözleşmenin kalan süresi olan dokuz (9) yıl boyunca sürdürmüşlerdir. Bu ticari ilişkinin devamı sırasında, davalı şirket (Bayi), sözleşme gereği her yıl satmayı taahhüt ettiği miktarın altında beyaz mal satmıştır. Davalı şirket (Bayi), davacı şirkete gönderdiği Altındağ 4.Noterliğinin 11 Temmuz 2008 tarih ve 19990 yevmiye nolu ihtarnamesiyle, sona erecek olan bayilik sözleşmesini yenilemeyeceklerini belirterek, 06.10.2008 tarihinden itibaren feshettiklerini bildirmiştir. Bunun üzerine, davacı şirket, davalı şirkete (Bayi) gönderilen Üsküdar 3.Noterliğinin 18 Eylül 2008 tarih ve 19990 yevmiye nolu ihtarnamesiyle; davalı tarafından eksik satın alınan 45.370 ton ürün karşılığı şimdilik 2.722.200-USD’nin 10 gün içinde ödenmesi aksi takdirde yasal yollara başvurulacağı bildirilmiş; hemen akabinde ise, 20.03.2009 tarihinde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, ifaya ekli ceza-i şartın tazmini için eldeki dava açılmıştır. Gerek davanın tarafları gerekse Yerel Mahkeme ile Yüksek Özel Daire arasında, az yukarıda içeriklerine yer verilen maddi olgunun gerçekleşme biçimi konusunda, herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık; davacının sözleşmenin ilk yılında (Ocak 1999 ila Ocak 2000) tutturulamayan tonaj taahhüdü (sözleşmenin 15.maddesi) için ihtarname göndermesi üzerine davalının bu hükmün hiçbir zaman yerine getirilemeyeceğini, bu nedenle de sözleşmenin 15.maddesinin dikkate alınmaması kaydıyla sözleşmenin ifaya devam edilmesini aksi takdirde fesih şartlarını görüşmeye hazır olduklarını cevabi ihtarname ile bildirmesi ve davacının buna rağmen dava açmayarak kalan dokuz (9) yıl boyunca sözleşmeyi ifaya ve kendine yarar sağlamaya devam etmesi karşısında, taraflar arasındaki sözleşmenin 15.maddesinin uygulanmayacağı yönünde bir anlaşmanın meydana gelip gelmediği; dolayısıyla bu durumun davalı tarafta haklı bir güven oluşturup oluşturmayacağı; burada varılacak sonuca göre, davacı yararına ceza-i şart tazminatına mahkemece hükmedilmesi gerekip gerekmediği, noktalarında toplanmaktadır. Uyuşmazlığın çözümünde etkili olan “İrade beyanları”, bir sözleşmenin kurulmasını amaçlayan “İcap (Öneri)” ve “Kabul” kavramlarının açıklanmasında yarar vardır: Hemen belirtilmelidir ki, irade beyanı, bir ruhî hâdiseden bir başkasını haberdar etmek üzere yapılan ve bununla özel hukuk alanındaki ilişkilerde değişiklik yapılması, yeni ilişkiler yaratılması veya bu gibi ilişkilerin ortadan kaldırılmasının istendiği, hayatta edinilen tecrübelere, örf ve âdete göre halin icaplarından anlaşılan iradenin hareket ve faaliyeti olarak tanımlanabilir (Belbez, Hikmet: Akitlerde Sükutun Ehemmiyeti, AÜHF Dergisi, Yıl:1944, Sayı:2, Sahife:221). İrade beyanları açık (sarih) olabileceği gibi, örtülü (zımni) de olabilir (Mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu m.1/II.fıkra). Beyanın anlam ve konusu hiçbir yoruma ve karışıklığa meydan vermeyecek şekilde beyan vasıtalarından, yani kullanılan söz, yazı veya işaretlerden anlaşılıyorsa, bu, açık bir irade beyanıdır.  Zımni irade beyanı ise, iradenin varlığını gösteren davranışı ifade eder. Bu anlamda, açık olmayan her türlü irade beyanı, zımni irade beyanıdır. İrade beyanının anlamının, yani sonuç (işlem) iradesinin doğrudan doğruya söz veya işaretlerden çıkmaması, anlaşılmaması halinde, zımni irade beyanı sözkonusu olur. Başka bir deyişle, zımni irade beyanlarında beyan sahibinin davranışı, işlem iradesini dolaylı bir şekilde ifade eder; onun davranışından, dolaylı olarak işlem iradesine sahip olduğu sonucu çıkar (Eren, Fikret: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 11.Baskı, İstanbul 2009, Sahife:124). İcap (öneri), bir akdi meydana getirmek amacı ile bir şahsın teklifini ihtiva eden ve karşı tarafa yöneltilen bir irade beyanıdır. Kabul ise, yapılan bir öneriye karşılık karşı taraf(muhatap) tarafından önerene yöneltilen ve sözleşmeyi öneriye uygun olarak meydana getirme arzusunu kesin olarak ifade eden irade beyanıdır. Kanunun veya tarafların anlaşması ile, yapılacak sözleşme için bir şekil öngörülmüş olmadıkça ya da önerene kabul için bir şekle uyulmasını şart kılmış olmadıkça, kabul beyanı bir şekle bağlı değildir; sözle, yazı ile veya kanaat verici bir davranışla yapılabilir (Oğuzman/Öz:Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, İstanbul 2012, Sahife:51, 66). Bu bağlamda,  taraflar arasında öteden beri mevcut iş ilişkileri dolayısı ile, o tarihe kadar ki uygulama çerçevesinde içlerinden birinin yaptığı siparişi diğer tarafın ayrıca bir kabul beyanında bulunmaksızın bir süre sonra malı göndererek (fiili kabul) cevaplandırmış bulunması, durumun bundan sonra da böyle olacağı hususunda bir güven olgusunun gerçekleşmesine yol açacağı belirtilmektedir (Kocayusufpaşaoğlu/Hatemi/Serozan/Arpacı: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, Birinci Cilt, İstanbul 2008, Sahife:206). Öte yandan, taraflar arasındaki somut uyuşmazlığın çözümünde etkili olduğu düşünülen “güven ilkesi”, “güven kavramı” ve “güven sorumluluğu” hakkında açıklamalarda bulunulması yararlı görülmüştür. Hukukun evrensel ve genel ilkelerinden olan “dürüstlük ilkesi” (Türk Medeni Kanunu m.2), bazı alt ilkelerin doğmasına sebep olmuştur. Bu ilkelerden birisi “ahde vefa ilkesi”, bir diğeri de “güven ilkesi”dir. Yine dürüstlük ilkesini temel alan bir akım da, irade beyanlarının yorumunda ve dolayısıyla sözleşmelerin kurulup kurulmadığını tespitte “korunmaya layık haklı güveni” esas alan “güven ilkesi” dir. Bu güven ilkesi de, “hukuki görünüşe güvenin korunması” alt ilkesini doğurmuştur. Güven kavramı, anlam itibariyle sadece, etik ve moral beklentilerin mevcut olduğu bir kavram değildir. O, aynı zamanda, toplum içerisindeki bireylerin iletişiminde çok ciddi rol oynayan ve bazı durumlarda eksik kalmış, tamamlanamamış ya da üstü kapalı olarak geçirilmiş, bazı irade beyanlarının yorumlanması ve tamamlanmasında önemli derecede etkisi olan psikolojik-sosyolojik bir kavramdır. Bilgilendirme gereksinimi içinde, güven kavramının, ekonomik, sosyal ve kültürel anlamları da mevcuttur. Bir görüşe göre güven kavramı, toplum içerisinde, bir bireyin diğer bireylerle olan ilişkilerini tamamlayan; bu ilişkilerin yorumlanmasında kullanılan; ya da o bireyin geleceği ile ilgili olan olaylarda yol gösterici bir rol oynayan, tamamen insanın kendi iç dünyasıyla ilgili bir davranış, bir ruh hali, bir zihniyet, bir anlayıştır. Güven kavramının temelinde; doğruluk, dürüstlük, açık sözlülük, içtenlik, gerçeklik, haklılık gibi anlamlar yatmakta; güven kavramının anlamı da sayılan bu ilkelere dayanmaktadır. Bu anlamda güven, iki taraflıdır. Bir birey, ya karşısındakine güvenir, ya da karşısındaki, o bireye güven verir. Bir kimsenin, çevresine verdiği güven, aynı derecede bir karşılık ve hukuki olarak korunma gerektirmektedir. Özel bir ilişkiye girmiş taraflardan biri, hukuka ve güven ihlali söz konusu olduğunda da hukukun öngördüğü yaptırıma güvenerek karşı tarafa güvenmiştir. Karşı taraf omuzlarına da bu güvenden dolayı, doğru ve dürüst davranmak ve sadakatli olmak yükümlülüğü yüklenmiştir. Kendisine güvenilen taraf da yapmış olduğu kendi davranışları ile bu güven olgusunu meydana getirdiği için, güvenen tarafa kendisine neden güvendiği hususunda bir itiraz hakkı söz konusu olmayacağı öğretide ileri sürülmüştür. Gerçekten de, her iki tarafın menfaatlerini korumak ve dengelemek için ileri sürülen güven ilkesine göre, bir irade beyanını anlamak ve değerlendirmek için, beyan muhatabınca bilinen ve bilinmesi gereken bütün hal ve şartları Medeni Kanun m.2’de düzenlenen dürüstlük ilkesi gereğince değerlendirmek gerekecektir. Böylece, beyana ne anlam verilmesi gerektiği ortaya çıkacaktır. Bu ilkeye göre, korunan karşı tarafın-beyan muhatabının- “haklı güven”idir. Beyan muhatabının gerekli dikkat ve özeni göstermeksizin, beyanı nasıl anladığına bakılmayacaktır. Beyan muhatabı, kendisine ulaşan beyanı, dürüstlük ilkesi gereği, bildiği veya bilmesi gereken tüm unsurları dikkate alarak anlamalıdır. Yani, onun bu beyanı o şekilde anlaması MK. m.2 uyarınca haklı görünmelidir. İşte bu ilke, meydana gelen adaletsizliği ve taraflar arasında gerçekleşen sorunu çözmüş olmaktadır. Zira, güven ilkesi “karşılıklı birbirini gözetme” ve “bağlılık” esaslarına dayanmaktadır. Bu ilkeye göre, hem beyan sahibinin hem de beyan muhatabının menfaatleri dengede tutulmuş olmaktadır. Bir yandan beyan muhatabının, dürüstlük kuralına(objektif iyiniyet) göre, bildiği ve bilebileceği bütün olguları değerlendirerek beyana vermesi gereken anlama olan haklı güveni korunmakta; diğer yandan ise, beyan sahibinin yaptığı beyanının, makul ve dürüst bir sözleşen insan tarafından anlaşılması olağan biçimde anlaşılacağına dair haklı güveni teminat altına alınmaktadır. Güven sorumluluğunun gerçekleşebilmesi için, bir kimsede hukuken korunmaya layık bir güvenin olması, bu güvene dayanılarak bir tasarruf işleminde bulunulması, tüm bunların da bir kişiye isnat edilebilmesi gerekir. Yukarıda güven sorumluluğuna ilişkin belirtilen  genel şartlar,  aynı zamanda Alman Hukukunda da aranmaktadır. Öte yandan, güven sorumluluğu kavramı, 90’lı yılların ortalarına doğru, İsviçre Federal Mahkemesi kararlarına da konu olacak şekilde uygulama içerisinde, ciddi biçimde ağırlığını göstermeye başlamış, bu kavramın hukuk biliminde yer almasını sağlamıştır. İsviçre Federal Mahkemesi’nin kararları ve İsviçre Hukuk uygulaması, özellikle, bir kimsenin, karşı tarafta oluşturduğu güveni daha sonraki davranışlarıyla hayal kırıklığına dönüştürmesini, yani söz konusu olan çelişkili davranışları korumadığı anlaşılmaktadır. Güven sorumluluğunun Türk Pozitif Hukuku’nda özel bir kanuni düzenlemesi bulunmamakla birlikte; Türk Hukuk Öğretisinde dürüstlük kuralından hareketle bir olayda güven sorumluluğunun gerçekleşebilmesi için şu şartlar aranmaktadır: Olayda bir “güven” unsuru bulunmalı, zarar gerçekleşmeli, yaratılan hukuki görünüme güvenin pozitif olarak korunması anlamında geçerlilik sonucu bağlanmamalı, zarar ile yaratılan hukuki görünüş arasında nedensellik bağı söz konusu olmalı, başka hukuki kurumların uygulama alanına giren herhangi  bir durum söz konusu olmamalı, hukuki görünüşü yaratan kimse kusurlu olmalı, kişinin haklı güveni, yani olayda iyiniyeti bulunmalıdır. Haksız fiil zararının söz konusu olduğu haller ile diğer sorumluluk ilkelerinin devreye girdiği hallerde söz konusu olmayan güven sorumluluğu ancak, Türk-İsviçre Hukuku’nda MK.m.2 ve MK.m.3 ışığında Canaris’in “Negativer Vertrauensschutz-güvenin negatif-menfi-olumsuz korunması” olarak nitelendiği hallerde söz konusu olabilir. Güven sorumluluğu olabilmesi için, BK. 36/2.maddesinde olduğu gibi, bir “hukuki görünüşe haklı güven olgusu-Rechtsscheinhaftung” söz konusu olmalıdır (Oğuztürk, Burcu(Kalkan): Güven Sorumluluğu, Vedat Kitapçılık, 1. Bası, İstanbul 2008, sahife:1,4, 9, 37-38, 128, 166, 184, 193, 268, 271; Hukuk Genel Kurulu’nun 10.02.2010 gün ve E:2010/9-39, K:2010/71 sayılı ilamı). Nihayet, her yerden ziyade ticari alışverişler emniyet ve itimat üzerine kurulmuştur; tacirlerden muamelelerinde beklenen basiret ve alâka alelade vatandaşlarınkinden fazladır. Karşılıklı güven, karşılıklı olarak dürüstlük esaslarına uymayı, kendisinin olduğu kadar karşı tarafın menfaatlerini de gözönünde tutmayı icabettirir. Medenî Kanunu’muzun 2 inci maddesinin koyduğu “Herkes haklarını kullanmakta ve borçlarını ifada hüsn-ü niyet kaidelerine riayetle mükelleftir.” prensibi yalnız dar mânada medenî hukuk sahasına değil, bütün hukuki hayatımıza hâkim olan bir kaidedir. Ve özellikle ticaret hukukunda uygulama alanı bulur. (Belbez, Hikmet: age.,  Sahife:221). Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; Davacı şirket vekili tarafından, davalı şirkete (Bayi) gönderilen Beyoğlu 9.Noterliği’nin 10 Mart 2000 tarih ve 05362 yevmiye nolu ihtarnameyle, 06.10.1998 tarihli bayilik sözleşmesinin 15.maddesine göre, eksik mal alımından kaynaklanan kar mahrumiyetinin müvekkili şirkete ödenmesi gerektiğinin bildirilmesi üzerine, davalı şirket (Bayi) tarafından davacı şirkete gönderilen Altındağ 4.Noterliği’nin 24 Mart 2000 tarih ve 06162 yevmiye nolu cevabi ihtarnamesinde sözleşmenin 15.maddesinin dikkate alınmaması kaydı ile bayiliklerinin devamına aksi takdirde fesih şartlarını görüşmek üzere biraraya gelmeye hazır olduklarını belirtmiştir. Taraflar, az yukarıda içeriklerine yer verilen ihtarnamelere rağmen ticari ilişkilerini sözleşmenin kalan süresi olan dokuz (9) yıl boyunca sürdürmüşlerdir. Bu ticari ilişkinin devamı sırasında, davalı şirket (Bayi), sözleşme gereği her yıl satmayı taahhüt ettiği miktarın altında beyaz mal satmıştır. Görüldüğü üzere, davalı şirketin, davacı şirkete hitaben gönderdiği 24 Mart 2000 tarihli ihtarnamedeki önerisi, davacı şirketin bu anılan ihtarnameye cevap vermemekle (veya sessiz kalmakla) birlikte, sözleşme süresince davalı şirkete beyaz mal vermesine ilişkin davranışı, bu ilişkinin sözleşmenin kalan süresince (9 yıl) devam ettiği gözönüne alındığında, davacı şirket, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin ceza-i şartı düzenleyen 15.maddesinin uygulanmayacağı konusunda davalı tarafta haklı bir güven oluşturmuştur. Davalı şirket, kendisinde uyandırılan bu haklı güven dolayısıyla davacı şirketten beyaz mal almaya devam etmiş; ancak, beklemediği şekilde, bayilik sözleşmesinin kendisi tarafından feshinden sonra davacı tarafından eldeki dava ile ceza-i şart tazminatının tahsili istenilmiştir. Dolayısıyla, davacı şirketin bayilik sözleşmesinin 15.maddesinin uygulanmayacağı yönündeki anlaşma nedeniyle ortaya çıkan olgunun kaynağı haklı güvendir. Bu şekilde ortaya çıkan güven sorumluluğu ise, dürüstlük ilkesinin bir gereğidir. Daha da önemlisi, davacı şirketin davranışları ile davalı şirkette yarattığı güvenle çelişki oluşturacak şekilde sözleşmenin davalı şirket tarafından feshinden sonra eldeki davaya konu edilen ceza-i şart tazminatını istemesi çelişkili davranış yasağını oluşturur ki, böyle bir davranışın hukuken korunması beklenemez. Öyleyse, yerel mahkemenin az yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olguları gözeterek,  paralel gerekçelere dayalı olarak davacı tarafın ceza-i şart tazminatının reddine ilişkin karar vermesinde bir isabetsizlik bulunmadığından, usul ve yasaya uygun direnme kararının onanması gerekir. SONUÇ: Davacı  Petrolcülük A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal  olmadığına, 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici Madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440/1.maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30.01.2013 gününde  oyçokluğuyla karar verildi.

22. Hukuk Dairesi         2017/20291 E.  ,  2018/28025 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA TÜRÜ : ALACAK Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı … ile arasında yaptığı belirli süreli hizmet sözleşmesine göre davacının üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapacağının kararlaştırıldığını, ancak bu sözleşmenin davalı tarafından tek taraflı sonlandırıldığını, sebep olarak davacının öğretim görevlisi olarak çalışmasına üniversite mütevelli heyetinin onayının olmadığının gösterildiği, davacının kusuru olmadan feshedilen sözleşme gereğince davacının 1.5 aylık fiili çalışma ücreti ile yeni işe girdiği tarih olan 11/04/2013 tarihine karar işleyen bakiye ücreti toplamı 22,533,00 TL nin tahsilini davalıdan talep etmiştir. Davalınım Cevabının Özeti: Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile aralarında geçerli bir sözleşmenin olmadığını, sözleşmenin geçerli olabilmesi için Maliye Bakanlığı ve YÖK izninden sonra mütevelli heyetinin onayına ihtiyaç olduğunu, bu hususun davacıya açıklandığını, ayrıca davacının fiilen üniversitede çalışmaya başlamadığını, sözleşmede de YÖK ve mütevelli onayı alınmış olmadığı için sözleşme ve yürürlük tarihinin boş bırakıldığını , açıklanan sebeplerle davacının işlemiş ücret ve bakiye ücret alacağı talep edemeyeceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Temyiz: Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Gerekçe: 1-Taraflar arasında, davacının sözleşme gereğince fiili çalışma ücreti ve bakiye ücret alacağı talep edip edemeyeceği hususu uyuşmazlık konusudur. Davalı ile davacı arasında yabancı dilde akdedilen sözleşmenin tercümesinin dosya içerisine alındığı, sözleşmenin bir yıl süreli olarak imzalandığı, davacının öğretim üyesi olarak görev yapacağının kararlaştırıldığı, sözleşmenin imza tarihi ve yürürlük tarihlerinin belirlenmediği, yabancı dilde düzenlenen aslında ise üniversite rektörünün imzasının olduğu görülmüştür. Ayrıca söz konusu sözleşmede sözleşmenin herhangi bir şarta bağlandığı da belirtilmemiştir. Dosya kapsamından davacının bu sözleşmeye binaen eski işinden ayrılarak … iline geldiği, davalı Üniversitenin davacının görev alacağı gıda bölümü dekanlığı tarafından, davacının … ilinde geçici süreli olarak barınabilmesi adına üniversite yurdundan faydalanması için üniversite rektörlüğüne hitaben 30/10/2012 tarihinde yazı yazıldığı, davalı tanığı beyanlarından ise ilgili bölümün ders programının hazırlanmasında davacının görüş bildirdiğinin belirtildiği anlaşılmaktadır. Uyuşmazlığın çözümüne yönelik olarak, öncelikle borç doğurucu sorumluluk kaynakları üzerinde durulmasında yarar vardır: Toplumsal hayatın hızla gelişmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik olay ve problemlerin çözümünü, klasik borç doğurucu sorumluluk kaynakları olarak nitelendirilen, haksız fiil, sözleşme ve sebepsiz zenginleşme içerisinde bulabilme ve aynı unsurları bu yeni olay ve problemlere uygulayabilme hemen hemen imkansız hale gelmiştir. Kanunların çözüm öngöremediği bu tip durumlara, 19. yüzyılın sonlarına doğru doktrin kayıtsız kalınamayacağını anlamış, özü ve niteliği farklı yeni hukuki müessese ve sorumluluk türlerini belirleme yoluna gitmiştir (Süleyman Yalman, Türk- İsviçre Hukukunda Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Sorumluluk, … 2006, s. 37). Bu yeni belirlenen sorumluluk türlerinden olan sözleşme görüşmelerinden doğan sorumluluk, (culpa in contrahendo) genel bir ifadeyle belirtmek gerekirse, sözleşme görüşmeleri aşamasında taraflardan birinin diğerine veya onun koruması altında bulunan kişilere karşı aralarında dürüstlük kuralı (MK. m. 2) gereğince ortaya çıkan güven ilişkisinin ihlali sonucu meydana gelen sorumluluktur. (Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt. III, … 1990, s. 1083.; İlhan Ulusan, Culpa in Contrahendo Üstüne, Prof. Dr. Ümit Yaşar Doğanay Anısına Armağan, … 1982, s. 287). Bir kişinin davranışlarıyla, başkalarında yarattığı haklı beklentiler nedeniyle bu kişiler arasında güvene dayalı bir ilişki oluşmuştur. Kendine özgü bir sorumluluk olan güven sorumluluğu, bu güven ilişkisinden kaynaklanmaktadır ve herhangi bir sözleşme ilişkisinin varlığını gerektirmediği için taraf iradesinden bağımsız yasal bir sorumluluk sebebidir. Güven sorumluluğunun pozitif hukuktaki dayanağı Türk – İsviçre Hukuku açısından Medeni Kanun’un 2. maddesi olan dürüst davranma ilkesidir.(…, Damla Sözleşme Dışı Yanlış Tavsiyede Bulunma Öğüt Verme veye Bilgi Vermeden Doğan Sorumluluk, … ,2006 s.214)Medeni Kanun’un 2. maddesinde, herkes haklarını kullanırken ve borçlarını ifa ederken dürüstlük kuralına uygun davranmak mecburiyetini getiren kanun koyucu, açık bir şekilde doğruluk ve güven kurallarına atıf yapmıştır. Ayrıca kanunun yorumlanmasında, tamamlanmasında, irade beyanlarının yorumunda, bu nedenle de hukuki işlemlerin kurulmasında ve yorumlanmasında, sözleşmelerin yeni şartlara uyarlanmasında, tamamlanmasında ve değiştirilmesinde de önemli işlevi olan doğruluk ve güven kuralları, sözleşme görüşmeleri esnasında meydana gelen culpa in contrahendo sorumluluğunun da temelini oluşturmaktadır. (Edis ,Medeni s.308) Culpa in contrahendo sorumluluğunun varlığından söz edebilmek için sözleşmenin tüm unsurları ile kurulmuş olmasının veya geçerli bir sözleşme olup olmadığınında bir önemi bulunmamaktadır. Bütün bu hukuki kurumların temelinde dürüstlük kuralı gereği korunması gereken ve bu yüzden yasal bir yükümlülük olarak da ortaya çıkan, kendine özgü bir sorumluluk vardır. Güven sorumluluğu edim yükümünden bağımsız yasal bir borç ilişkisine dayanır. Sorumluluğun doğması için zarar verenle zarar gören arasında asli edim yükümünün doğumunu sağlayacak bir sözleşme ilişkisinin kurulmuş olması gerekmez. Taraflardan birinin kendi davranışlarıyla diğer tarafta güven oluşturmasıyla, bu ikisi arasında var olan güven ilişkisinin zarar görmüş olmasından dolayı dürüstlük kuralı gereği bir sorumluluk meydana gelmektedir.(… , s.217) Yukarıda belirtildiği üzere, borç doğurucu sorumluluk kaynakları yönünden somut olay değerlendirildiğinde; olaya “sözleşme görüşmelerinden doğan sorumluluk” kurallarıyla bakılması gerektiğinde kuşku ve duraksamaya yer olmamalıdır. Gerçekte de; sözleşme bir süreçtir. Bir anda kurulup meydana gelen hukuki bir işlem değildir. Sözleşme kurulmadan önce taraflar sözleşmenin muhtevası, şartları, içerdiği hak ve yükümlülükler üzerinde görüşmeler yaparlar; bu görüşmeler kısa veya uzun sürebilir. Görüşmelerin başlamasıyla görüşmeciler arasında hukuki bir ilişki kurulur. Bu ilişki sözleşme benzeri bir güven ilişkisidir. Güven ilişkisi MK. m. 2/1’de düzenlenmiş bulunan dürüstlük kuralına dayanır. Buna göre görüşmeler esnasında görüşmecilerin sözleşmenin muhtevası ve şartları hakkında birbirlerini aydınlatması, dürüstlük kuralına uygun davranması, birbirlerinin kişilik ve mal varlığı değerlerine zarar vermemek için gerekli özeni göstermesi, koruma yükümlülüklerine uyması gerekir. Görüşmeciler bu yükümlülüklere kusurlu olarak aykırı davranıp, görüşmelerin başlamasıyla aralarında kurulmuş bulunan güven ilişkisini ihlal ettikleri takdirde bundan doğan zarardan sorumludurlar (Fikret Eren, a.g.e., s. 1084, 306 vd., İlhan Ulusan, a.g.e., s. 286). Somut uyuşmazlıkta; taraflar arasında davacının davalı Üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışması yönünde bir sözleşmenin hazırlandığı, bu sözleşmenin gerekleri için bir takım eylemsel hareketlerin taraflar arasında gerçekleştiği hususu tartışmasızdır. Her ne kadar söz konusu sözleşmenin yürürlük bulabilmesi için gerekli onaylar alınamamış ise de davalı iş verenin, yabancı uyruklu olan davacıyı sözleşme prosedürü hakkında bilgilendirdiğine dair dosyada her hangi bir delil olmadığı, sözleşme metninde de yürürlüğün şarta bağlandığına dair bir ifadenin bulunmadığı, davacının sözleşme görüşmeleri öncesi çalıştığı işini ve ikametini değiştirerek … iline geldiği dikkate alındığında davacıya sözleşmenin yürürlüğe gireceği hususunda güven verildiği ve yine davacının bu güvene binaen davalı iş yerinde 1,5 ay fiili olarak çalışma yaptığı da anlaşılmaktadır. Bu durumda davalının sözleşme öncesinde davacıyı sözleşme süreci hakkında aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmemesi sebebi ile sözleşme öncesi sorumluluğunu ihlal ettiği, ve davacının fiili olarak çalıştığı 1,5 aylık fiili çalışmasının karşılığının ödenmesi gerektiği gibi davacının talebi ile sınırlı olarak yeni işe başladığı tarih olan 11/04/2013 tarihine kadar işleyecek ücretinin de davalıya ihlal edilen sözleşme öncesi sorumluluk gereğince ödenmesi gerekmektedir. Bu durumda mahkemece yapılması gereken davacının 1,5 aylık fiili çalışması gereği ödenmesi gereken ücret ile birlikte davacının talebi ile sınırlı olarak 11/04/2013 tarihine kadar alması gereken bakiye ücret alacağının kabulüne karar vermek iken bu hu husus gözetilmeden davacının bakiye ücret alacağı talebinin reddine karar erilmesi bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 24/12/2018 gününde oybirliği ile karar verildi.

(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi         2012/11089 E.  ,  2013/4690 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira sözleşmesinin iptali Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira sözleşmesinin iptali davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira sözleşmenin iptali ve peşin ödenen kira bedeli ve depozitonun iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı kiracı vekili, akdin yapıldığı tarih itibariyle işyerinin iskan ruhsatının bulunmadığını, bu durumun müvekkilinden gizlendiğini, işyerine ruhsat alamadığını belirterek sözleşmenin iptali ve peşin ödenen kira parası ve depozitonun iadesini istemiştir. Davalı ise; sözleşmenin imzalandığı tarih itibariyle davacının mevcut durumu bildiğini, bu hususta sözleşmeye 6.maddenin konulduğunu, işyerine ruhsat alınamaması durumunda kira parasının geri istenemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davacının basiretli bir tacir gibi davranması gerektiği halde bunu yapmadığı, sözleşmenin feshi için yasal koşulların oluşmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar vermiştir. Taraflar arasında 14.01.2011 tanzim, 01.02.2011 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kiralanan davacıya parke üretim tesisi olarak kiraya verilmiştir. Sözleşmenin özel koşullar 6.maddesinde, kiracının kiralama konusu iş ile ilgili olarak işyeri açma ruhsatı alamaması durumunda kira akdinin feshi dolayısıyla ödediği kira bedellerini talep edemeyeceği kararlaştırılmıştır. Davacı, davaya konu taşınmazda faaliyette bulunmak üzere işyeri ruhsatı için belediyeye başvurduğunu, ancak binanın yapı kullanma izni olmadığından ruhsat alamadığını, iskanı olmayan bir yerin kiraya verilmesinin iyi niyetle bağdaşmayacağını, bu durumun 28.01.2011 tarihinde keşide edilen noter ihtarı ile davalıya bildirildiğini ancak bir sonuç alamadığını belirtmiştir. Borçlar Yasasının 249. maddesi uyarınca kiraya veren kiralananı sözleşme ile amaçlanan kullanıma uygun biçimde teslim etmek ve sözleşme süresince bu halde bulundurmakla yükümlüdür. Aksi durumda yani sözleşmede amaçlanan biçimde kullanmasının olanaksız olması halinde kiracı, sözleşmeyi feshe yahut kiradan uygun bir tutarın indirilmesini istemeğe yetkilidir. Olayımızda seçimlik hakkını davacı kiracı akdin feshi şeklinde kullanmıştır. Davalı, üretim tesisini davacıya kiraya verdiğine göre, binanın iskân raporunun alınmasını sağlamak gibi yükümlülüğü olduğunun kabulü gerekir. Sözleşmenin konuya ilişkin 6.maddesi; kiracının kusuruna dayalı sebeplerle ruhsat alınamaması halini düzenlenmekte olup kiracının kusuru bulunmayan hallerde uygulanması mümkün değildir. Kaldı ki, kira sözleşmesi akdedilirken iskânın bulunmadığını davalı, davacı kiracıya bildirmekle yükümlüdür. Çünkü taraflar sözleşmenin kurulması sırasında birbirlerine tam ve doğru bilgi vermek zorundadırlar. Zira yanlış görünüm yaratmak en azından dürüstlük kuralına aykırılık teşkil eder. (MK. madde 2) Bir binanın iskân raporunun bulunması asıldır. Bu nedenle iskan raporunun alınıp alınmadığını araştırma yönünden kiracıdan bir özen beklemek ve istemek mümkün değildir. Özen beklenilmeyen hallerde ise kusurdan söz edilemez. Bu durumda; dava konusu yerin, sözleşme gereğince kiranın başladığı tarihte, kullanılmaya elverişli iskan raporu alınmış hukuki ayıptan ari bir şekilde teslim edilmediği böylece kiraya verenin kiracıya karşı yasal borcunu ifa etmediği sübuta ermiş bulunmaktadır. Öyleyse, davacının akdi fesihte haklı olduğu kabul edilerek, davalı kiraya verenin sorumluluğu yönünde hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 19.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Hukuk Genel Kurulu         2012/14-606 E.  ,  2013/212 K. “İçtihat Metni” Taraflar arasındaki “tapu iptali ve tescil olmadığı taktirde tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Sakarya 1.Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nce tapu iptal ve tescil davasının reddine, alacak isteminin kabulüne dair verilen 23.02.2011 gün ve 2010/315 E- 2011/73 K. Sayılı kararın incelenmesi davacı asil tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay  14. Hukuk Dairesi’nin 03.10.2011 gün ve 2011/10543 E-2011/11306 sayılı ilamı ile; (…Dava, 21.06.2003 tarihli yapı ortaklığına kabul nedeniyle tapu iptali ve tescil, ikinci kademedeki istek tazminat taleplerine ilişkindir. Davalı, dava konusu bağımsız bölümü davacıya teslim ettiğini, yapılan ödeme tutarının doğru olduğunu, ancak tescili istenen bağımsız bölüme nazaran eksik ödemede bulunulduğunu savunmuştur. Mahkemece, harici satışa değer tanınamayacağından bahisle tapu iptali ve tescil davası reddedilmiş, ikinci kademedeki ödemeler tutarı 25.100,00 TL ile iyileştirme giderleri 2.200,00 TL toplam 27.300,00 TL’ nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Hükmü, davacının temyiz etmesi üzerine mahkemece 15.03.2010 tarihinde verilen karar dairemizce: “…Mahkemece yapılması gereken iş, yukarıda belirtilen 11.900,00 TL’yı davalıya ödenmek üzere davacıya depo ettirmek (BK m.81)  ve bu koşulla tescile ilişkin davacı istemini hüküm altına almak olmalıdır. Bu yönler bir yana bırakılarak davanın yazılı olduğu şekilde hükme bağlanması doğru olmadığından, karar bozulmalıdır ” gerekçesiyle bozulmuştur. Bozma üzerine mahkemece, dava konusu dairenin değerinin bozma ilamında belirtildiği gibi 37.000 TL olmadığı belirtilerek bozma ilamına kısmen direnilmiş, davacı keşfen belirlenen değer üzerinden taşınmazın bedelini yatırmadığı gerekçesi ile tapu iptali ve tescil isteminin reddine alacak istemin kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Temyiz üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca; “Bu durumda, yerel mahkemece kısmen uyularak verilen ve kısmen de direnme kararı olarak adlandırılan temyize konu karar; denetimden geçmeyen hususları içeren, tamamen yeni gerekçelere dayalı yeni bir hüküm niteliğinde olduğundan; bu hükmün temyizen incelenme görevi Hukuk Genel Kuruluna değil; Özel Daireye aittir.” denilmek suretiyle dosya dairemize gönderilmiştir. Dosyada yer alan bilgi ve belgelerden, davalının aynı zamanda arsa sahibi sıfatıyla maliki olduğu 783 ada 515 parsel üzerine inşaat yaptığı, yapmakta olduğu inşaata yapı ortaklığı modeliyle üçüncü kişileri dahil ettiği, bu şekilde sağladığı finansla inşaatı yürüttüğü, bu arada K2 Bloktaki (4) numaralı bağımsız bölüm için davacıyı ortaklığa dahil ederek bu bağımsız bölümü davacıya teslim ettiği anlaşılmaktadır. Tekrar vurgulamak gerekirse davalı, hem arsa sahibi hem de yüklenici sıfatını taşımaktadır. Gerçekten,   Türk   Medeni   Kanununun  706., Borçlar Kanununun 213., 2644 sayılı Tapu Kanununun 26.maddeleri hükümleri  gereğince   tapuda   kayıtlı   bir  taşınmaz   satışının  hüküm  ve sonuç  meydana getirmesi için  sözleşmenin resmi biçim koşuluna uyularak yapılması zorunlu ise de,  30.09.1988 tarih ve 2/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararının sonuç bölümünde vurgulandığı üzere tapuda kayıtlı bir taşınmazın mülkiyetini devir borcu doğuran ve ancak yasanın öngördüğü biçim koşullarına uygun olarak yapılmadığından geçersiz bulunan sözleşmeye dayanılarak açılan bir cebri tescil davasının kural olarak kabul edilemeyeceği, bununla birlikte Kat Mülkiyeti Kanununa tabi olmak üzere yapımına başlanan taşınmazdan bağımsız bölüm satımına ilişkin geçerli bir sözleşme olmadan tarafların bağımsız bölüm satımında anlaşarak alıcının tüm borçlarını eda etmesi ve satıcının da bağımsız bölümü teslim ederek alıcının onu malik gibi kullanmasına rağmen, satıcının tapuda mülkiyetinin devrine yanaşmaması halinde olayın özelliğine göre hakimin Türk Medeni Kanununun  2.maddesini gözeterek tescil davasını kabul edebileceği ilkesi benimsenmiştir. Kaldı ki davalı, aynı zamanda yüklenici de olduğundan, Borçlar Kanununun 162. ve 163.maddeleri gereğince yazılı yapılmak koşuluyla davacıya temlik işleminde de bulunabilir. Diğer taraftan, davacının kötüniyetli olduğuna ilişkin dosyada somut bir delil de yoktur. Yapılan bu saptamalara göre, davacının tescil isteğinin kabulü için yasal bir engel bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin işin bedeline ilişkin 7.maddesinde “maliyetler Bayındırlık ve İskân Müdürlüğünün belirlediği fiyatlardan %25 daha düşük olacaktır” hükmü bulunduğundan, temlik işlemine konu işin bedelinin bu hüküm uyarınca belirlenmesi gerekir. Bilirkişiler, 24.07.2009 tarihli raporlarında bu fiyatı 43.957,00 TL olarak saptamıştır. Ancak, davalı ilan yoluyla icabında (önerisinde) konut satış bedelini 37.000,00 TL olarak kabul etmiştir. Davacının yaptığı ödemeler tutarı 25.100,00 TL olduğuna göre  (37.000,00 TL – 25.100,00 TL) = 11.900,00 TL eksik ödenen miktarın davalıya ödenmek üzere davacıya depo ettirilmesi gerekmektedir. Davacı tarafından yukarıda belirtilen 11.900,00 TL mahkeme veznesine depo edilmesine rağmen mahkemece tapu iptali ve tescili isteminin reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. HUKUK GENEL KURULU KARARI Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: Dava, 21.06.2003 tarihli yapı ortaklığına kabul nedeniyle tapu iptali ve tescil; olmadığı takdirde de tazminat isteğine ilişkindir. Yerel mahkemece, birinci bozma ilamına tapu iptali ve tescil yönüyle uyulduktan sonra taraflar arasındaki sözleşmenin bedele ilişkin 7.maddesi hükmünü esas alarak bir değerlendirme yapan bilirkişi raporunu benimseyerek, dava konusu dairenin değerinin bozma ilamında belirtildiği gibi 37.000 TL olmadığı belirtilerek, davacının keşfen belirlenen değer üzerinden taşınmazın bedelini yatırmadığı gerekçesi ile tapu iptali ve tescil isteminin reddine, alacak isteminin ise kabulüne dair verilen karar davacının temyizi üzerine, Özel Dairece, yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; yerel mahkemece, önceki kararda direnilmiştir. Direnme hükmünü davacı asil, temyiz etmiştir. Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davaya konu bağımsız bölüm niteliğindeki taşınmaz bedelinin yerel gazete haberindeki miktara göre mi yoksa taraflar arasındaki sözleşme hükmü dikkate alınarak mı belirlenmesi gerektiği, noktasında toplanmaktadır. Bu noktada, yerel gazetede çıkan haberin hukuki niteliğinin belirlenmesinden önce “icap” hakkında genel bir açıklama yapılmasında yarar vardır. İcap, bir akdi meydana getirmek amacı ile bir şahsın teklifini ihtiva eden ve karşı tarafa yöneltilen bir irade beyanıdır. İcap, kural olarak belirli bir veya birkaç kişiye yöneltilebileceği gibi, genele de yöneltilebilmesi mümkündür. Bir beyanın, akdin yapılmasına olanak veren bir icap mı, yoksa bir icaba davet mi olduğunu tesbit, söz konusu beyanın yorumuna bağlıdır. Bu konuda irade beyanlarının yorumunda başvurulan ve genel kabul gören güven teorisi ışığında gerek beyanda bulunanın beyanının içeriğine, gerekse beyanın yapıldığı hal ve şartlara bakılarak bir sonuca varılır. Nitekim, 818 sayılı Borçlar Kanunu (BK) m.7/f.1’de şu hüküm yer almaktadır: “İcabı dermayan eden kimse bu baptaki hakları mahfuz olduğunu sarahaten beyan eder, yahut akdi iltizam etmemek niyetinde olduğu gerek halin muktezasından gerek işin hususi mahiyetinden istidlal olunursa, icap, lüzum ifade etmez.” Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere, şayet ister beyanda bulunanın beyanından, isterse hal ve vaziyetten, onun hiçbir şekilde beyanı ile bağlı olmamak niyetinde bulunduğu sonucuna varılmak gerekirse, bu beyan bir icap sayılmaz; ancak bir icaba davet söz konusu olur. İcap, karşı tarafa (muhataba) akdi kurma olanağını verir ve icapta bulunan buna engel olamaz. Böyle bir etkinin meydana gelebilmesi için, icabın hukuki işlemlerde aranan geçerlilik şartlarını haiz olması ve yapılacak akdin esaslı unsurlarını taşıması gerekir. Yapılan beyanın akdin esaslı unsurlarını taşımaması bir icap değil, icaba davette bulunma niyetinden de ileri gelebilir (Oğuzman/Öz:Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Filiz Kitabevi, İstanbul 1995 Sahife:47-51). Nitekim, aynı ilkeler Hukuk Genel Kurulu’nun 15.06.2012 gün ve E:2012/14-167, K:2012/399 sayılı ilamında da benimsenmiştir. Somut olaya gelince; davacı ile davalı arasındaki sözleşme 21.06.2003 başlangıç tarihli olup, sözleşmenin bedele ilişkin 7.maddesi “…Maliyetler Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü’nün belirlediği fiyatlardan %25 daha düşük olacaktır” hükmü içermektedir. Öte yandan, 14 Aralık 2006 tarihli yerel gazetede çıkan haberde “37 bin YTL’ye konut” başlığı altında “Adapazarı Tekeler Mahallesi Çevreyolu üzerinde kurulan Çevrekent Konut Yapı Ortaklığı sayesinde, 900 kişi 3 yıl içinde toplam 37 bin YTL’ye(37 Milyar) ev sahibi olacak.” denilmiş; haberin devamında ise “Tank Palet Fabrikasından işçi emeklisi olan ve yıllardır kooperatifçilik yapan Nedim, yapı ortaklığı adı altında kurduğu sistem ile 10 bin YTL’si peşin, kalanı ise 3 yılda her ay ödemeli olarak 900 kişiyi ev sahibi yapmayı hedefledi. Çevreyolu üzerinde bodrum üstü iki kat olarak yapılan 125 m² büyüklüğündeki üç oda bir salondan oluşan konutların ilk bölümünü Mayıs 2007’de, ikinci bölümünü ise Ağustos 2008’de teslim edeceklerini belirten Nedim, ‘Şu anda 900 kişi konut için başvurdu. Yerlerimiz tümüyle doldu. 31-25 ve 37 Bin YTL’ye kadar üyelerimizi ev sahibi yapıyoruz.” şeklinde ibarelere yer verildiği  görülmektedir. Yukarıda yerel gazeteye konu olan haber içeriğinin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda, davalı tarafın beyanının hukuki nitelikçe bir sözleşmenin kurulmasını amaçlayan icap olarak değerlendirilemez. Bunun yanında, davacı ile davalı arasındaki sözleşme ilişkisinin başlangıcının 21.06.2003 tarihi olduğu dikkate alındığında, bu tarihten daha sonrasına denk düşen 14.12.2006 tarihli yerel gazetedeki haber içeriğinin dikkate alınarak sözleşme bedelinin buna göre saptanması hukuken olanaklı değildir. Şu durumda, yerel mahkemenin taraflar arasındaki sözleşmenin bedele yönelik 7.maddesini göz önünde tutarak, yerel gazete haberindeki ilan yoluyla icapta belirtilen miktara göre sözleşme bedelinin belirlenmesi gerektiğine işaret eden Özel Daire bozma ilamına karşı direnmesi usul ve yasaya uygundur. Ne var ki, Yüksek Özel Daire bozma nedenine göre, somut uyuşmazlıkta diğer temyiz itirazlarını incelemediğinden, bu yönde inceleme yapılmak üzere dosyanın Özel Daireye gönderilmesi gerekir. S O N U Ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle direnme uygun bulunduğundan, davacı asilin satıma konu bedelin miktarına ve diğer hususlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 14.Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440/1.maddesi gereğince tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 06.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Hukuk Genel Kurulu         2017/1105 E.  ,  2020/980 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi 1. Taraflar arasındaki “tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 17. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir. 2. Direnme kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: I. YARGILAMA SÜRECİ Davacı İstemi: 4. Davacılar vekili 03.06.2014 harç tarihli dava dilekçesinde; davalının sevk ve idaresindeki araçta yolcu olan müvekkillerinin 26.06.2010 tarihinde meydana gelen tek taraflı trafik kazasında yaralandığını, kazanın davalının kusurundan kaynaklandığını, müvekkillerinin kazadan sonra sürekli tedavi görmeleri ve ilaç kullanmaları nedeniyle psikolojilerinin bozulduğunu, davanın cezayı gerektiren bir fiilden doğmuş olması nedeniyle zamanaşımı süresi içinde açıldığını ileri sürerek davacı … için 3.000,00TL, davacı … için 10.000,00TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Cevabı: 5. Davalı vekili 14.07.2014 havale tarihli cevap dilekçesinde; zamanaşımı süresinin dolduğunu, davacıların kaza nedeniyle şikâyetçi olmadıklarını, açılmış bir soruşturma dosyası ya da ceza davası olmadığı gibi ortada zamanaşımına konu olacak bir suç da bulunmadığını, davacıların kazadan kaynaklanan zararları bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme Kararı: 6. Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.03.2015 tarihli ve 2014/290 E., 2015/106 K. sayılı kararı ile; 26.06.2010 tarihinde davalının kullandığı aracın direksiyon hâkimiyetini kaybetmesi sonucu devrildiği, davacıların yaralandığı, olaydan sonra karakolda verdikleri ifadelerinde şikayetçi olmadıklarını beyan ettikleri ve daha sonra da haklarında takipsizlik kararı verildiği, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun (KTK)109/2 maddesindeki zamanaşımı süresinin 2 yıl olduğu, ortada bir ceza davasının söz konusu olmadığı, zira kovuşturmaya yer olmadığına dair karar içeriğinde davalının kusurlu olduğu ancak davacıların bu kusurdan dolayı davalıdan şikayetçi olmamaları nedeniyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, bu durumda ceza zamanaşımının söz konusu olmayacağı gerekçesiyle davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir. Özel Daire Bozma Kararı: 7. Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur. 8. Yargıtay 17.Hukuk Dairesince 15.10.2015 tarihli ve 2015/9772E., 2015/10695 K. sayılı kararı ile; “…Dava, davacıların murisinin ölümü nedeni ile Borçlar Kanunu’nun 45. maddesi (6098 sayılı BK m. 53) gereğince destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir. 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 109. maddesinde motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazmini için kaza gününden itibaren iki yıllık zamanaşımı süresi öngörülmüş, aynı maddenin ikinci fıkrasında, davanın cezayı gerektiren bir eylemden kaynaklanması durumunda ceza Kanununun öngördüğü ceza zamanaşımının (sürücü, işleten veya diğer sorumlular için fark gözetilmeksizin) uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Eylemin suç oluşturması yeterli olup, ayrıca fail hakkında mahkumiyet kararı ile sonuçlanmış bir ceza davasının varlığı gerekmemektedir. (HGK’nin 10.10.2001 gün 2001/19-652, 2001/705 K) Kaldı ki; HGK’nin 2014/17-2198 E, 2015/1495 K sayılı kararında tek taraflı kazalarda dahi, cezai anlamda kamu düzeninin bozulduğu, bu nedenle ceza zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği belirtilmiştir. Somut olayda; dava konusu kaza 26.10.2008 tarihinde meydana gelmiştir. Mahkemece, ceza davasının açılmamış olduğunu, cezayı gerektiren bir durum bulunmadığı, iki yıllık zamanaşımı süresinin bu davalı yönünden dolduğu gerekçe gösterilerek zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiş ise de, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun 109/2.maddesindeki davanın cezayı gerektiren bir fiilden doğmuş olması ve ceza kanununun bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş bulunması hâlinde, bu sürenin maddi tazminat talepleri içinde geçerli olacağına dair hükmü uyarınca uzamış ceza zamanaşımı süresinin uygulanması gerekecektir. Meydana gelen kaza nedeniyle davacıların desteği, kaza tarihinde ölmüştür. Buna göre, dava açılması uzamış ceza zamanaşımına tabi olup, mahkemece yargılama yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir…” gerekçesiyle karar bozulmuştur. Direnme Kararı: 9. Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.02.2016 tarihli ve 2016/3 E., 2016/79 K. sayılı kararı ile; bozma ilamında davacıların desteğinin öldüğü belirtilmişse de davada böyle bir iddia olmadığı gibi ölen de bulunmadığı, davacıların şikayetçi olmamaları nedeniyle herhangi bir dava açılmadığı, bu nedenle ortada bir ceza davası olmadığı gibi şikayet de bulunmadığı ve bu nedenle takipsizlik kararı verildiği, bu durumda 2918 Sayılı KTK ‘nin 109/2 maddesindeki zamanaşımı süresi olan 2 yıllık sürenin olay tarihine göre dolduğu gerekçeleriyle direnme kararı verilmiştir. Direnme Kararının Temyizi: 10. Direnme kararı süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. II. UYUŞMAZLIK 11. Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; somut olay bakımından 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun (KTK) 109/2. maddesindeki ceza davası zamanaşımı süresinin uygulanıp uygulanmayacağı ve talep edilen tazminatın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı noktalarında toplanmaktadır. III. GEREKÇE 12. Dava, trafik kazasından kaynaklanan manevi tazminat istemine ilişkindir. 13. Bilindiği üzere trafik kazaları bir haksız fiildir. Haksız fiil mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun (BK) 41. maddesinde tanımlanmış, Kanun’un 60. maddesinde ise haksız fiilden zarar görenin zararının tazmini istemiyle açacağı davaların zamanaşımı süreleri düzenlenmiştir. 14. Belirtilmelidir ki 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) konuya ilişkin 49 ve 72. maddeleri de aynı yönde düzenleme içermektedir. Anılan maddeler ile haksız fiillere uygulanacak üç zamanaşımı süresi belirlenmiştir. Bunlar, zarar görenin zararı ve faili öğrendiği tarihten itibaren başlayacak bir yıllık zamanaşımı; fiilin vukuundan itibaren işleyecek on yıllık zamanaşımı ve fiilin aynı zamanda ceza kanunlarında düzenlenmiş olması hâlinde uygulanacak olan ceza zamanaşımı süreleridir. 15. Haksız fiillerin bir kısmı, sadece hukuk açısından değil, ceza yasaları bakımından da sorumluluğu gerektirir; haksız fiilin faili, yani sorumlusu genellikle daha ağır sonuçları olan ceza kovuşturmasına konu olabileceği sürece, zarar görenin haklarını yitirmesinin kabul edilmesi mümkün değildir. Bu bakımdan haksız eylem aynı zamanda ceza kanunları gereğince bir suç teşkil ediyorsa ve ceza kanunları ya da ceza hükümlerini ihtiva eden sair kanunlar bu eylem için daha uzun bir zamanaşımı süresi tayin etmişse, tazminat davası da ceza davasına ilişkin zamanaşımı süresine tabi olur. Nitekim bu husus 07.12.1955 tarihli ve 17/26 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulanmıştır. Buna göre, anılan mevzuat uyarınca ceza zamanaşımı süresinin uygulanabilmesi için öncelikle zarar veren eylemin ceza kanunu veya ceza hükmü taşıyan özel kanunlarda suç olarak düzenlenmesi gerekli olup özel kanunlarda haksız eylem için başka bir zamanaşımı süresi tayin edilmiş olmadıkça, haksız eylemden doğan maddi ve manevi zararların tazmini için açılacak davalarda 818 sayılı BK’nun 60. (6098 sayılı TBK’nun 72.) maddesinde öngörülen zamanaşımının uygulanması gerekir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 09.10.2013 tarihli ve 2013/4-36 E. 2013/1457 K.). 16. Özel kanun niteliğinde olan 2918 sayılı KTK’nın 109. maddesinin ilk fıkrasında, yine bir haksız fiil niteliğindeki trafik kazalarından doğan tazminat taleplerinin tabi bulunacağı zamanaşımı süresi yönünden 818 sayılı BK’nın 60. maddesindeki düzenlemeden farklı, özel bir hüküm getirilmiştir. 17. 2918 sayılı KTK’nın “Zamanaşımı” başlıklı 109. maddesi; “…Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhâlde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar. Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir. Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından kesilen zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır. Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar. Diğer hususlarda, genel hükümler uygulanır.” hükmünü içermektedir. 18. Buna göre madde ile 818 sayılı BK’nın 60 (TBK’nın 72). maddesindeki bir yıllık zamanaşımı süresi, trafik kazasından kaynaklanan tazminat davaları yönünden iki yıl olarak düzenlenmiş olup 818 sayılı BK’nın 60. maddesi ile 2918 sayılı KTK’nın 109. maddesinin 2. fıkrası zamanaşımı süresinin başlangıcı yönünden birbiriyle uyumlu olmakla birlikte, zamanaşımı süresi yönünden birbirlerinden ayrılmaktadır. 19. Vurgulamakta yarar vardır ki 2918 sayılı KTK’nın 109. maddesinin 2. fıkrasına göre, ceza kanununda öngörülen daha uzun zamanaşımı süresinin tazminat talebiyle açılacak davalarda uygulanabilmesi için, sadece eylemin “cezayı gerektiren fiilden” doğmuş olması gerekli ve yeterlidir. Diğer bir ifade ile tazminat davalarına daha uzun süreli ceza davasına ilişkin zamanaşımının uygulanması için fail hakkında bir ceza davası açılması; mahkûmiyet kararıyla sonuçlanmış bir ceza davasının varlığı veya zarar görenin o davada tazminat yönünden bir talepte bulunmuş olması aranmamaktadır. Sadece cezalandırılması kabil bir eylemin işlenmiş olması, bir diğer söyleyişle, haksız fiilin suç niteliğini taşıması yeterlidir. 20. Anılan madde uyarınca “eylemin” suç teşkil etmesi; cezai nitelik taşımasından hareketle mahkûmiyet veya takipsizlik kararı aranmaksızın ceza zamanaşımı uygulanacaktır. 21. Bundan başka, işlenen eylemin, kovuşturulması şikâyete bağlı bir suç teşkil edip etmemesi de önemli değildir. Zira bu yön, ceza davasının açılabilmesinin bir şartıdır. Bu bakımdan şikâyet süresinin (mülga TCK m. 108) geçirilmesinden ötürü, ceza davasının açılamamış olması, bu davaya ilişkin zamanaşımı süresinin, tazminat davasına uygulanmasına engel değildir. 22. Belirtilmelidir ki 2918 sayılı KTK’nın 109. maddesinin 2. fıkrasındaki düzenleme ile ceza kanununda öngörülen daha uzun zamanaşımı süresinin tazminat talebiyle açılacak davalar için de geçerli olabilmesi, sadece eylemin ceza kanunlarına göre suç sayılması koşuluna bağlanmıştır. Zira sonuçta haksız eylemin cezayı gerektiren bir fiil teşkil etmesi durumunda o fiil için öngörülen ceza zamanaşımı süresi hukuk yargılamasında da uygulanacaktır. 23. Kaldı ki TCK’da suç tanımı faile değil fiile göre yapıldığından, ceza kanunlarındaki zamanaşımı sürelerine atıf yapan 2918 sayılı Kanunun 109. maddesinin 2. fıkrasındaki tarifin fiili tanımlaması ve maddenin bu yoruma göre değerlendirilmesi kanun sistematiği açısından da zorunludur. Yeri gelmişken belirtilmelidir ki eylemin cezayı gerektiren bir fiil teşkil edip etmediği, kural olarak hukuk hâkimince belirlenecektir. Bununla beraber hukuk hâkimi, ceza tertibine ilişkin olarak ceza hâkimince verilen ve suçun işlendiğini ya da işlenmediğini kesinlikle tespit eden bir hüküm varsa, bununla bağlı olacaktır (BK m. 53). 24. Ayrıca ceza zamanaşımının uygulanması bakımından sürücü ve işleten gibi diğer sorumlular arasında bir ayrım da yapılmamış; zamanaşımı süresinin hepsi için uygulanması öngörülmüştür. 25. Bu itibarla şayet zarar doğuran eylem aynı zamanda cezayı gerektirir nitelikte ise; eğer ceza kanunundaki ya da ceza hükümlerini taşıyan özel kanunlardaki bu eylem için kabul edilen zamanaşımı süresi, BK’daki bir yıllık süreden daha kısa ise, o zaman yine BK’nın 60. maddesinin birinci paragrafındaki süre (TBK m. 72) olaya uygulanacak; ceza kanunundaki zamanaşımı süresi BK’nın 60. maddesinin birinci paragrafındaki süreden daha uzun ise, o zaman bu uzun süre tazminat davaları için de uygulama yeri bulacaktır. Böyle bir durumda uygulanması söz konusu olan ceza davası zamanaşımı süresi ise fiilin gerçekleştiği tarihe göre uygulama alanı bulacak olan ve hâlen yürürlükteki 5237 sayılı TCK’nın 66. (mülga 765 sayılı TCK’nın 102. maddesine) göre belirlenecektir. 26. Dosyanın incelenmesinde; her ne kadar Özel Daire bozma kararında davanın, davacıların murisinin ölümü nedeni ile 818 sayılı BK’nın 45. maddesi (6098 sayılı TBK m. 53) gereğince destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkin olduğu, 26.10.2008 tarihinde meydana gelen kaza nedeniyle davacıların desteğinin kaza tarihinde öldüğü belirtilmiş ise de; kaza tarihi 26.06.2010 olup, davacılar kazada yaralandıklarından bahisle manevi tazminat isteminde bulunmuşlardır. Özel Daire bozma kararı bir bütün olarak değerlendirildiğinde maddi hataya dayalı olarak yapıldığı anlaşılan bu açıklamaların bozma kararından çıkarılması gerektiği değerlendirilmiştir. 27. Olayın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün eylemi bir bütün olarak ele alındığında, 5237 sayılı TCK’nın 89/4. maddesinde yer alan taksirle yaralama suçunu oluşturmaktadır. 2918 sayılı KTK’nın 109. maddesinin 2. fıkrası uyarınca ceza zamanaşımının uygulanması gerekmektedir. Davacılar, ceza soruşturmasında şikâyetlerinden vazgeçerken, ayrıca şahsi haklarından da vazgeçtiklerini açıklamamışlardır. Buna göre birden fazla kişinin yaralanması ile sonuçlanan trafik kazasının aynı zamanda 5237 sayılı TCK’nın 89/4. maddesinde düzenlenen ve taksirle yaralama olarak tanımlanan cezayı gerektiren eylem niteliğinde bulunması; bu eylemle ilgili ceza davasının TCK’nın 66/1-e maddesi uyarınca sekiz yıllık zamanaşımı süresine tabi olması; 2918 sayılı KTK’nın 109/2. maddesi uyarınca bu sürenin görülmekte olan maddi tazminat davası için de geçerli olması; davanın olay tarihi üzerinden sekiz yıl geçmeden açılmış olması karşısında, somut olayda zamanaşımının gerçekleşmediği açıktır. 28. Hâl böyle olunca direnme kararının yukarıda belirtilen değişik gerekçe ve nedenlerle bozulması gerekir. IV. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle; 1-Maddi hataya dayalı olarak yazıldığı anlaşılan “Dava, davacıların murisinin ölümü nedeni ile Borçlar Kanunu’nun 45. maddesi (6098 sayılı BK m. 53) gereğince destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.”; “Somut olayda; dava konusu kaza 26.10.2008 tarihinde meydana gelmiştir.” ve “Meydana gelen kaza nedeniyle davacıların desteği, kaza tarihinde ölmüştür.” ibarelerinin Özel Daire bozma kararından ÇIKARILMASINA, 2-Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda açıklanan değişik gerekçe ve nedenlerden dolayı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, İstek hâlinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, Aynı Kanun’un 440/III-1. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 01.12.2020 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.

3. Hukuk Dairesi         2018/1719 E.  ,  2018/4671 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, … İli,… İlçesi,… Mahallesi, 385 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazın 19/03/2009 tarihine kadar dava dışı … adına kayıtlı olduğunu; ancak … adlı kişinin düzenlediği sahte konsolosluk vekaletnamesi ile … adındaki diğer kişiye dava konusu taşınmazı satmak için düzenleme şeklinde vekaletname düzenlenmesini sağlamak amacıyla… 5. Noterliği’ne başvuruda bulunduğunu, davalı noter … veya çalışanları tarafından sahteliği kolayca tespit edilebilecek vekaletnamenin içeriği ve şekli incelenmeden 04/03/2009 tarih ve 02748 yevmiye no’lu düzenleme şeklinde vekaletname tanzim edilerek …’ın söz konusu arsanın satışı konusunda vekil tayin edildiğini; davalı noter veya çalışanının düzenleme şeklinde vekaletname işini eylemsel olarak eksik ve hatalı yaparak sahte vekaletname düzenlediğini, bu sahte vekaletname sebebiyle kendisinin zarar ederek mağdur olduğunu, nitekim kendisini bu sahte vekaletnameye dayanarak davaya konu gayrimenkulü 190.000 TL karşılığında satın aldığını, bedelini ödediğini ve tapuda devrini aldığını, daha sonra yatırım amaçlı dava dışı … İnşaat Taah. Tic. Eml.Nak. Gıda San. İth. Ltd. Şti. inşaat firması ile anlaşarak… 3. Noterliği’nin 30/06/2009 tarih ve 06766 yevmiye no’lu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, … İnşaat Taah. Tic. Eml.Nak. Gıda San. İth. Ltd. Şti. tarafından taşınmaz üzerine süresi içinde villa yapılması konusunda taahhütte bulunulduğunu,yüklenici olan şirketin arsa sahibine ait olacağı kararlaştırılan 1 adet villa bedeli olan 115.000 GBP’yi arsa payına karşılık olarak kendisine ödeme borcu altına girdiğini; ancak, yüklenici firmanın işe başlaması sonrasında taşınmazın gerçek maliki olan dava dışı Konca Şıkman’ın kendisi aleyhine davaya konu taşınmazın satışının sahte vekaletname ile yapılması nedeniyle geçersiz satış ve tescil sebebiyle… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/669 esas sayılı dosyasında tapu iptali ve tescil davası açtığını ve bu davada taşınmaz ile ilgili tedbir kararı verildiğini, bunun üzerine yüklenici firmanın üstlendiği işi bıraktığını ve kendisine karşı… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/283 esas sayılı dosyasında alacak davası açtığını ve tarafına ödediği 32.500 TL’nin tahsilini talep ettiğini,… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/283 esas-2011/61 karar sayılı ilamına istinaden kendisi aleyhine… 1. İcra Müdürlüğü’nün 2011/2486 esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını, bu nedenle 40.840 TL ödeme yapmak zorunda kaldığını; kendisinin sahte vekaletname nedeniyle şikayetçi olduğunu, ceza davasının… Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2011/134 esas sayılı dosyasında görüldüğünü, davalı noterin sebep olduğu haksız fiil nedeniyle yaşanan süreçte bunalıma ve strese girdiğini, sosyal yaşam tarzını terk ederek içine kapandığını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, sahte vekaletnameye güvenerek satın almış olduğu dava konusu yerin sözleşme gereği mahrum kalınan satış bedeli olan 115.000 GBP’nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle beraber tazminine; bu talebin kabul edilmemesi halinde davaya konu 385 ada 1 parselde kayıtlı gayrimenkulün dava tarihi itibariyle rayiç değerinin tespiti ile tespit edilecek bu değerin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tazminine; bu talebin de kabul edilmemesi halinde dava konusu yeri alırken ödemiş olduğu 190.000TL’nin tapudaki devir tarihi olan 19/03/2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tazminine; ayrıca, davalının haksız fiili neticesinde kendisi aleyhine açılan… 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2010/283 esas-2011/61 karar sayılı ilamı sonucu icra takibinde ödenen 4.903,12 TL zararın ve bu dava nedeniyle avukatına ödemiş olduğu yasal vekalet ücreti olan 3.825TL’nin 30/08/2011 ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tazminine ve ayrıca 30.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tazminine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı, davacı tarafın iddialarının asılsız ve gerçekten uzak olduğunu,… 5. Noteri olarak görev yaptığı tarihlerde imzaya yetkili başkatip dava dışı … tarafından düzenlenip imzalanan 04/03/2009 tarih ve 02748 yevmiye no’lu vekaletnamenin düzenlenmesinde noter ve başkatip olarak hiç bir kusur ve sorumluluklarının bulunmadığını, 04/03/2009 tarih ve 02748 yevmiye no’lu vekaletnamenin düzenlenmesinde Noterlik Kanunu, Noterlik Kanun Yönetmeliği ve genelgelere uygun olarak işlem yapıldığını; … başkonsolosluğu’nca düzenlendiği iddia edilen ve ilk bakışta vekalet verenin kimlik bilgileri, mühür, imza ve fotoğraf bakımından sahteliği anlaşılamayacak bir belge olduğunu, noterlikçe düzenlenen dava konusu vekaletnamenin düzenlendiği tarihte bunun ilgili konsoloslukta mevcut olup olmadığının teyit edilmesinin yasal zorunluluk olmadığını ve o tarihlerde böyle bir durumda arayabilecekleri yetkili bir kuruluşun bulunmadığını; davacının iddia ettiği kat karşılığı inşaat sözleşmesini yapmış olması ve sözleşmeden dolayı müteahhit firma ile arasında doğan aksilikler nedeniyle uğramış olduğu zararları talep etmesinin asılsız olduğunu, bu işlemlerin dava konusu vekaletname ile bir ilgisinin bulunmadığını, bu nedenle tazminat talep edilmesinin kanuni dayanaktan yoksun olduğunu; davacının, 16.000 TL’ye satın almasına rağmen gerçek dışı beyanda bulunarak hiçbir yasal belgesi olmadan 190.000 TL’ye satın aldığını iddia etmesinin iyiniyet ve dürüstlük kurallarına aykırı olduğunu; davacının tazminat talebinini yasal dayanaktan yoksun olduğunu, davacının iddia ettiği zararın doğmasında kendi ağır kusurunun bulunduğunu, noter olarak sorumluluğun doğabilmesi için uygun illiyet bağının bulunması gerektiğini, kusursuz sorumluğun doğması için gerekli olan uygun illiyet bağının gerek davacının ağır kusuru gerekse üçüncü kişi konumunda olan Levent Küçük’ün sahte vekaleti bilerek kullanması nedeniyle kesildiğini, somut olayda illiyet bağının bulunmadığını, üçüncü kişinin ibraz ettiği … Başkonsolusluğu’nca düzenlenen vekaletnamenin sahte olarak düzenlendiğinin… Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada sabit bulunduğunu, dava dilekçesine konu tüm eylem ve işlemlerin hukuka aykırı biçimde Tapu Müdürlüğünde gerçekleştiğini, Tapu Müdürlüğünün bu eylemlerde sorumluluğunun bulunduğunu savunarak; davanın reddini istemiştir.İhbar olunan Hazine, dava konusu taşınmazla ilgili olarak idarelerince davalı yanında yer almayı gerektirecek ve davaya katılmayı gerektirecek bir husus bulunmadığını, açılan davaya katılma taleplerinin olmadığını ve davayı takip etmeyeceklerini belirtmiştir.Feri Müdahil, notere ve katibine herhangi bir kusur atfedilemeyeceğini savunarak; davanın reddini istemiştir.Mahkemece; davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile;190.000 TL’nin 19.03.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine; 4.307,55TL’nin 30.08.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine; 3.795TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine; davacının manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre,davalı vekilinin tüm,davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Uyuşmazlık;… başkonsolosluğu’nca düzenlenen sahte vekaletname ile davalının noter olarak görev yaptığı… 5. Noterliği’nde düzenlenen 04/03/2009 tarih ve 02748 yevmiye no’lu vekaletnameye istinaden davacıya yapılan taşınmaz satışı sonrasında söz konusu taşınmazın gerçek maliki ve dava dışı yüklenici şirket tarafından davacıya yönelik olarak açılan davalar nedeniyle davacının uğradığı maddi ve manevi zararların davalı noterden tazmini istemine ilişkindir. 1512 Sayılı Noterlik Kanunu’nun 1.maddesi gereğince; “Noterlik bir kamu hizmetidir. Noterler Hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek için belgelendirir.” Aynı yasanın 72/3 maddesi gereğince; “Noter; iş yaptıracak kişilerin kimlik adres ve yeteneğini ve gerçek isteklerini tamamen öğrenmekle yükümlüdür.”Yine aynı yasanın 162.maddesine göre, ”Noterler bir işin yapılmamasından veya hatalı yahut eksik yapılmasından dolayı zarar görmüş olanlara karşı sorumludurlar”.Bu maddeye göre noterlerin sorumluluğu ”Kusursuz sorumluluktur”. Kusursuz sorumlulukta zarar gören kişinin kusurun varlığını ispat etmek zorunluluğu yoktur, aksine kusursuz sorumlu olan davalının (noterin) olayla zarar arasında uygun illiyet bağının bulunmadığını kanıtlaması gerekir.Sorumluluk Hukukunun önemli ögelerinden biri de zarar ile eylem arasında illiyet bağının bulunmasıdır. İlliyet bağının kesildiği durumlarda kusursuz sorumlu olan kişi sorumlu tutulmayacaktır. Teoride ve uygulamada; mücbir sebep, zarar görenin tam kusuru ve üçüncü kişinini ağır kusuru ile illiyet bağı kesilir ve kusursuz sorumlu olan kişi sorumluluktan kurtulur.Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında ise;… başkonsolosluğu’nca düzenlenen sahte vekaletname ile dava dışı … adlı şahıs tarafından davaya konu olan Muğla İli,… İlçesi,… Mahallesi, 385 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazın yine dava dışı … adlı şahıs tarafından tevkil yolu ile satışına ilişkin… 5. Noterliği’nce düzenlenen 04.03.2009 tarihli düzenleme şeklindeki vekaletname ile bu şahsın vekil kılındığı,davacının da bu vekaletnameye istinaden davaya konu 385 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazı 190.000 TL bedelle satın aldığı,bedelini ödediği ve tapuda devrini de üzerine aldığı,daha sonra ise davacının dava dışı … İnşaat Taah. Tic. Eml.Nak. Gıda San. İth. Ltd. Şti ile yaptığı 30.09.2009 tarihli düzenleme şeklinde gayrımenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile söz konusu arsaya villa yapılması konusunda anlaşmaya vardığı, 1 adet villa bedeli olan 115.000 GBP’nin arsa payına karşılık olarak davacıya ödeneceğinin kararlaştırıldığı, bu kapsamda davacıya 32.500,00 TL’lik bir ödemenin dava dışı yüklenici şirket tarafından yapıldığı; ancak, dava dışı yüklenici şirketin inşaata başlaması sonrasında davacı aleyhine davaya konu taşınmazın satışının sahte vekaletname ile yapılması nedeniyle geçersiz satış ve tescil sebebiyle taşınmazın gerçek maliki dava dışı Konca Şıkman tarafından… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/669 esas sayılı dosyasında tapu iptali ve tescil davası açılıp taşınmaz ile ilgili ihtiyati tedbir kararı verildiğini öğrenmesi üzerine yüklenici firmanın üstlendiği işi bıraktığı ve davacıya karşı… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/283 esas sayılı dosyasında alacak davası açtığı ve davacıya ödediği 32.500 TL’nin tahsilini talep ettiği,davacı aleyhine açılan her iki davanın da kabul edildiği ve kesinleştiği,bu şekilde davaya konu taşınmazın yeniden gerçek maliki olan … adına tapuya kaydedildiği, yine dava dışı yüklenici şirket tarafından … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/283 esas-2011/61 karar sayılı ilamına istinaden davacı aleyhine… 1. İcra Müdürlüğü’nün 2011/2486 esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığı ve davacı tarafça 40.840 TL ödeme yapıldığı dosya kapsamında yer alan ceza dava dosyası ve dosya kapsamında yer alan diğer delillerden anlaşılmaktadır. Dava konusu olayda … başkonsolosluğu’nca tanzim edilen üstte 12.01.2009 tarihi bulunan, altta ise 11.02.2009 tarihi bulunan vekaletnamenin sahte olduğunun sonraki vekaletnamenin tanzim edildiği… 5. Noterliği’nce farkedilmesi gerektiği, nitekim bu hususun çıplak gözle dahi ayırt edilebileceği sabit olmakla, davalı noterin meydana gelen olayda kusurlu olduğu ve eldeki davada meydana gelen zarardan sorumlu olduğu kuşkusuzdur.Davacı dava dilekçesinde terditli olarak talepte bulunmuştur. Mahkemece,eldeki davada dosya kapsamında yer alan 25.12.2015 tarihli bilirkişi raporu ile belirlenen davaya konu taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri olan 336.000 TL’ye hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile davaya konu edilen taşınmaz için davacının ödediği 190.000 TL’ye hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin tüm,davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK’nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

13. Hukuk Dairesi         2013/23423 E.  ,  2014/2473 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ : Tarsus 1. Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 10/04/2013 NUMARASI : 2011/679-2013/150 Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı esas ve karşı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalıya yörelerinde kurulması planlanan çimento fabrikasına ilişkin çevresel etki değerlendirmesinin olumlu olduğuna ilişkin kararın iptali hususunda dava açılmak üzere vekalet verildiğini, işin başında 3.000,00 TL avukatlık ücretinin havale ile davalıya gönderildiğini, aradan uzun süre geçmesine rağmen davalı avukatın dava açmakta gecikmesi nedeniyle vekaletten azlettiğini ileri sürerek ödediği 3.000,00 TL nin ödeme tarihinden itibaren faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı, üzerine düşen edimleri gereğince ifa ettiğini, azlin haksız olduğunu savunarak davanın reddini dilemiş, karşı dava ile vekaletin yalnızca belli bir davanın açılması için verilmediğini, yöredeki davacının tanıdığı tüm çevrecilere danışmanlık ücreti verdiğini, açılması gereken kadastro tespitine itiraz davasının dava dilekçesini hazırlayarak elektronik posta ile ilgilisine gönderdiğini, haksız şekilde azledildiği gibi sözlü danışmanlık ücretlerinin ve masraflarının da ödenmediğini, davacının kendisi aleyhine olumsuz ve gerçek dışı ithamlarda bulunarak kişilik haklarını zedelediğini ileri sürerek maddi manevi tazminat taleplerinin davacı karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini dilemiştir. Mahkemece, asıl davanın esastan, karşı davanın maddi tazminat yönünden esastan manevi tazminat istemi yönünden zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı karşı davalının tüm, davalı karşı davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davalı-karşı davacı vekil, müvekkili davalının çevresinde kişilik haklarını zedeleyecek hareketlerde bulunduğunu ileri sürerek bundan doğan manevi zararının tahsilini istemiştir. Davalı karşı davacı ise süresinde verdiği cevap dilekçesi ile esasa ilişkin itirazları yanında talebin zamanaşımına uğradığını dile getirmiştir. Mahkemece manevi tazminat istemine konu olayların azilname gönderilmesinden önce vukubulduğu, azlin ise 4.5.2010 tarihinde gerçekleştiği göz önüne alındığında karşı dava tarihi 15.11.2011 itibari ile talebin zamanaşımına uğradığı değerlendirilerek davanın reddine karar verilmiş ise de, manevi tazminat istemi temelde taraflar arasındaki vekalet ilişkisinden kaynaklanmakta olup BK.126 ve 392. vd. maddesi gereğince azilden itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Mahkemece bu ilkeler ışığında manevi tazminat istemi hakkında işin esasına girilerek neticesine göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde davanın zamanaşımından reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup hükmün bu yönden bozulmasını gerektirir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı- karşı davalının tüm, davalı- karşı davacının ikinci bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı- karşı davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davalı-karşı davacıya iadesine, 30.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.

3. Hukuk Dairesi         2020/4504 E.  ,  2020/7862 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacılar, kuyumcu olduklarını, davalı şirketin hurda altın işi yaptığını, yetkilisinin diğer davalı … olduğunu, davalı …’in ise şirketin sigortalı çalışanı ve piyasada kuyumcuların muhatabı olarak hareket ettiğini, davacı …’in 325 gr, … ’ın 300 gr, … ’ın 1.511,72 gr, … ’in 90,26 gr has altın alacaklarının olduğunu ancak ödenmediğini ileri sürerek her bir davacı için belirtilen miktarlarda altın karşılığı bedeli toplamı 220.000,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemişlerdir. Davalılar, ayrı ayrı davanın reddini dilemişlerdir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalıların tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Dava, bedeli ödenerek satın alınmış ve emanet edilmiş altının iade edilmemesi nedeniyle açılan alacak istemine ilişkindir. Mahkemece, “…Ceza dosyası içerisindeki davalı … beyanları ve bilgisayar kayıtları birlikte değerlendirildiğinde davalı …’nın davacı …’ya ait 1511 gram altını, davacı …’na ait 300 gram altını, davacı …’a ait 307 gram altını, davacı …’ye ait 143 gram altını uhdesinde tuttuğu ve bunların davacılara iade etmediği anlaşıldığından talep ile bağlı kalınarak davacı …’in 325 gram altın karşılığı 31.983,25 TL, davacı …’nun 300 gram altın karşılığı 29.523,00 TL, davacı …’nın 1511 gram altın karşılığı 148.768,36 TL, davalı …’dan alacaklı olduğu mahkememizce kabul edilerek bu miktarın alacağın dayanağı haksız fiil hükümlerine dayandığından yasal faiziyle birlikte davalı …’dan tahsiline; Bilgisayar kayıtları yazılı delil başlangıcı olarak kabul edildiğinden, davacılardan …’nin isminin kayıtlı olduğu, diğer davacıların isimlerinin kayıtlı olmadığı, farklı isimlerle kaydedilen diğer isimlerin ise davalı …’in beyanı ile davacılar …, … ve …’na ait olduğu tespit edilmiştir. Davacılar …,…,… açısından davalı …’ın iş yerine ait bilgisayar kayıtları HMK 202. Maddesi kapsamında yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilemeyeceğinden, davalı …’nın beyanı kendisi açısından bağlayıcı olacağından ve davacılar tarafından da HMK 200 ve devamı maddeleri gereğince talep ettikleri bedellerin davalı … uhdesinde olduğu usulüne uygun olarak ispat edilemediğinden, davalı … aleyhine açmış oldukları davanın reddine, davacı …’nin ise, yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilen bilgisayar kayıtlarında isminin ve 143 gram altın alacağının kayıtlı olduğu anlaşıldığından ve bu husus tanık beyanlarıyla doğrulandığından, davalı …’de ceza yargılamasında bilgisayar kayıtlarındaki bu kaydı doğruladığından, davacı …’nin davalı … ve … hakkındaki davasının kabulüne, ancak kuyumculuk alanında faaliyet gösteren davacının satın aldıkları ve kendi hanesinde değerlendirme imkanı bulunan altınların buna aykırı olarak satanın uhdesinde bırakması hayatın olağan akışına aykırı olması karşısında kusursuz sorumluluğu bulunan davalı … yanında davacı …’in de %25 müterafik kusuru olduğu mahkememizce değerlendirilerek, taleple bağlı kalınarak 90.26 gram altın karşılığı 8.882,48 TL’den kusuru oranında %25 indirim yapılarak 7.106,00 TL’sinin bu miktarın alacağın dayanağı haksız fiil hükümlerine dayandığından yasal faiziyle birlikte davalı … ve …’den tahsiline” gerekçesiyle Davacıların davasının kısmen kabulüne, Davalı … Döviz ve Altın Ticaret A.Ş. hakkında açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hemen belirtmek gerekir ki, eldeki davada davalı …’in, iş yerinde çalıştırdığı diğer davalı …’in fiilerinden sorumluluğu TBK m.66 da düzenlenen adam çalıştıranın sorumluluğu kapsamındadır. Davalı …’in yargılandığı ve mahkumiyet aldığı ceza dosyasındaki beyan ve ikrarları davalı …’i de bağlar. O halde mahkemece, bütün davacılar için davalı …’in de sorumlu tutulması gerekirken yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. 3-Bozma nedenine göre davacıların sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalıların tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, 3 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacıların sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşama yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde davacılar ile davalı …’a iadesine, 11.136,75 TL Bakiye temyiz harcının davalı …’ya yükletilmesine 6100 sayılı HMK’nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK’nın 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/12/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

(Kapatılan) 13. Hukuk Dairesi         2017/8393 E.  ,  2020/5525 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalılar ile aralarında 10/04/2006 tarihli avukatlık ücret sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeyle davalı … Konfeksiyon San. ve Tic. Ltd. Şti. Hakkında iflas ertelemesi davası açması için 150.000 TL sair işler için aylık 10.000 TL avukatlık ücreti ödenmesinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin imzalanmasının üzerinden 68 ay geçmiş olmasına rağmen kendisine bu güne kadar yalnızca 133.000 TL ödeme yapıldığını ileri sürerek 657.000 TL+KDV olmak üzere bakiye 775.260 TL ücret alacağının davalılardan müteselsilen ve müştereken tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne 657.000 TL vekalet alacağı ile 118.260,00 TL KDV alacağının davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalılarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Dava, akdi vekalet ücreti alacağının tahsiline ilişkindir. Tarafların arasındaki 10/04/2006 tarihli avukatlık ücret sözleşmesiyle davacı avukata iflas erteleme konulu dava için 150.000 TL, diğer kanuni iş ve işlemlerinden dolayı aylık 10.000 TL vekalet ücreti ödeneceği kararlaştırılmıştır. Mahkemece her ne kadar sözleşmeye göre belirlenen vekalet ücretine %18 oranında hesaplanan KDV tutarı da dahil edilerek hesaplama yapılmışsa da sözleşmede ücretin net mi brüt mü belirlendiği konusunda bir açıklık bulunmayıp, KDV Kanununun 8. maddesine göre vergi mükellefinin mal ve ya hizmeti sağlayan kişi olması karşısında sözleşmenin ücrete ilişkin 2.maddesinde belirlenen miktarların KDV dahil olarak belirlenmiş olduğunun kabulü gerekir. Sözleşmenin 5. maddesinde vekil edilenlere ait olduğu belirtilen vergi, resim ve harç gibi giderlerin işin yapılması için gerekli olan giderler olduğu açıkça belirtilmiş olduğundan sözleşmenin bu hükmünden de ücretin KDV hariç belirlendiği sonucunu çıkarmak mümkün değildir. Hal böyle olunca Mahkemece sözleşmede KDV dahil ücret belirlendiği hususu göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: 1.bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz sebeplerinin reddine, 2.bentte açıklanan nedenlerle kararın davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın davalılara iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

3. Hukuk Dairesi         2019/5552 E.  ,  2020/206 K. MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, davalı ile aralarında kira sözleşmeleri bulunduğunu, davalı kiracının 03/01/2011 tarihinde kiralananı tahliye ettiğini, davalının kiralananlarda projeye aykırı birçok değişiklikler yaptığını, kira sözleşmesinde kiralanan binalardaki her türlü bakım, işletme, onarım ve hasar işlerinin kiracı tarafından karşılanacağının belirtildiği halde kiracının hasarları gidermediğini, bu nedenle mahkeme aracılığıyla zarar miktarı ve onarım süresinin tespit edildiğini, tespit edilen hasar bedeli ile 4 aylık onarım süresi kira bedelinin tahsili amacıyla takip başlatıldığını, davalının haksız yere takibe itiraz ettiğini belirterek, itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, kiralanan taşınmazın İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim görevlilerince yapılan inceleme sonucunda binaya güçlendirme yapılması veya yeniden inşa edilmesi gerektiği yönünde rapor alındığını, binalarda davacı kurumun bilgisi dışında projeye aykırı imalatlar veya yıkımların yapılmadığını, gerekli bakım ve tadilatların yapıldığını, dava konusu binanın deprem riski dolayısıyla zorunlu olarak boşaltıldığını ve binanın yıkılarak yeniden yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne, davalının icra dosyasına yapmış olduğu itirazının iptaline, takibin devamına, alacak yargılamayı gerektirdiğinden davacı yararına icra inkâr tazminatı takdirine yer olmadığına karar verilmiş; Hükmün taraflarca temyizi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin tarih 2016/2233 Esas 2016/3110 Karar sayılı ilamı ile davacı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine, “Davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. Davalı vekilinin hor kullanma tazminatına yönelik temyiz itirazlarına gelince; Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 Sayılı T.B.K.’nun 316. maddesi (818 sayılı eski B.K.’nun 256. maddesi) hükmü uyarınca kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı kanunun 334. maddesi (818 sayılı BK’nun 266.maddesi) gereğince kiralananı sözleşme sonunda aldığı hali ile kiraya verene teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur. … Mahkemece, bilirkişi raporu dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmişse de; Hükme esas alınan tespit raporunda onarım gerektiren işlerin olağan kullanımdan mı kaynaklandığı yoksa kötü kullanımdan mı kaynaklandığı açık şekilde belirtilmemiştir. Mahkemece, bu husus üzerinde durulup yeniden bilirkişilerden denetime elverişli rapor alınarak davalı kiracının kazanılmış hakları da dikkate alınmak suretiyle hor kullanma tazminatının belirlenmesi gerekirken noksan araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyulmak suretiyle yapılan yargılama neticesinde, davacının davasının kısmen kabulüne, takibin toplam 1.829.326,86 TL asıl alacak miktarı üzerinden ve takip tarihinden itibaren asıl alacağa 3095 sayılı Yasanın 1, 2/1. Maddeleri uyarınca hesaplanacak yasal temerrüt faizi ile birlikte tahsili için takibin devamına karar verilmiş; Hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-) Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir. 2-) Mahkemece yargılama sırasında alınan ve karara dayanak yapılan 27/04/2018 tarihli bilirkişi kurulu raporu incelendiğinde, taraflar arasında birden fazla kiralanana ait kira sözleşmesi bulunduğuna değinilerek ilk kira sözleşmesinin 01/01/1985 tarihli olduğu, en son ise 01/07/2009 tarihinde otoparka ilişkin kira sözleşmesinin imzalandığı, en eski kira sözleşmesinin yılı ile en son tarihli kira sözleşmesi yılının toplamının ikiye bölünmesi neticesinde tüm kira sözleşmelerinin ortalama başlangıç yıllarının 1997 yılı olarak kabul edildiği ve bu şekilde yapılan hesaplama sonucunda 14 yıllık yıpranma payının da % 17 oranında olacağı belirtilerek neticeye ulaşıldığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında akdedilen 01/01/1985 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi ile hastane olarak kullanılmak üzere 3, 4, 5 ve 6 sayılı 4 bölüm blok halindeki binaların, 12/12/1993 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi ile 2 bodrum ve 5 normal katlı binanın, 15/01/1996 başlangıç tarihli ve 1 yıl süreli kira sözleşmesi ile 2. blokun bodrum katındaki 1, 2, 3, 4, 5 ve 10 numaralı odaların, 01/01/1996 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi ile 6. blokun 1. bodrum katının , 01/01/1996 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli diğer kira sözleşmesi ile 860 m² barakanın, 01/01/1997 başlangıç tarihli ve 12 ay süreli kira sözleşmesi ile 452 m² radyoterapi makine odalarının, 01/03/2000 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi ile kütüphane, konferans salonu ve kemoterapi merkezi alanının kiralandığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. 6098 sayılı T.B.K.nun 316. (B.K.nun 256) maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı kanunun 334. (B.K.nun 266) maddesi gereğince sözleşme sonunda aldığı hali ile kiralayana teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun olağan kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur. Davalının kiralananı kullandığı süre ve kullanma amacı gözetildiğinde olağan kullanımdan kaynaklanan yıpranma ve eskimelerin olacağı kuşkusuzdur. O halde mahkemece alınacak bilirkişi raporu ile hor kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasar belirlenirken her bir kira sözleşmesi ve kiralananın cinsi ve durumu ayrı ayrı değerlendirilerek yine her bir kiralananın kullanım süresi her bir kira sözleşmesine göre ayrı ayrı hesaplanarak kullanım süresi ile orantılı olarak yıpranma payının hesap edilip alacaktan düşülmesi gerekir. Mahkemece gerçek zararın belirtilen şekilde tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken kira sözleşmelerinin yıl ortalamasının alınması suretiyle hatalı hesaplama yapılan bilirkişi raporuna dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK’nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK’nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK’nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/01/2020 gününde oy birliği ile karar verildi.

4. Hukuk Dairesi         2016/15577 E.  ,  2019/649 K. MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı … vekili Avukat … tarafından, davalı … aleyhine 14/01/2016 gününde verilen dilekçe ile haksız fiil nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07/06/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, kişilik haklarına saldırı nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili; müvekkilinin … 5 Sitesinin yöneticisi olduğunu, davalınında aynı sitede ikamet ettiğini; 13/07/2015 tarihinde sitede yapılacak tadilatların ücreti konusunda taraflar arasında yaşanan tartışma sırasında davalının müvekkiline hakaret ettiğini, davalının hakaret suçundan … 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2015/672 esas 2015/937 sayılı kararı ile cezalandırılmasına karar verildiğini belirterek, uğradığı manevi zararın giderilmesi isteminde bulunmuştur. Davalı; davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece; davalı hakkında hakaret suçundan yapılan ceza yargılamasında dinlenilen tanık beyanları ile davalının, davacıya yönelik “hırsızsın” sözünü sarf ettiğinin sabit olduğu ve bu ifadenin davacının kişilik haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya kapsamından, davacının şikayeti üzerine … 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2015/672 esas 2015/937 sayılı ilamı ile davalının hakaret suçundan cezalandırılmasına karar verildiği ve hükmün açıklanmasının geri bırakıldığı anlaşılmaktadır. Ceza mahkemesince her ne kadar davaya konu edilen olay nedeniyle davalı cezalandırılmış ve hakkında verilen mahkumiyet hükmünün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş ise de; hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları mahiyeti itibariyle hukuk hakimini bağlamaz. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına göre, ifade özgürlüğü demokratik bir toplumun en önemli temellerinden birisi olup, toplumsal ilerlemenin ve her kişinin gelişiminin başlıca koşullarından birini teşkil etmektedir. AİHS’nin 10. maddesinin ikinci fıkrası saklı kalmak koşuluyla, ifade özgürlüğü yalnızca iyi karşılanan ya da zararsız veya önemsiz olduğu düşünülen değil, aynı zamanda kırıcı, hoş karşılanmayan ya da kaygı uyandıran “bilgiler” ya da “düşünceler” için de geçerlidir, çoğulculuk, hoşgörü ve açık düşünce bunu gerektirir ve bunlar olmaksızın “demokratik bir toplum” olamaz. 10. maddede benimsenen ifade özgürlüğü bu şekilde olmakla birlikte, yine de bu dar bir yorum gerektiren istisnalar içermektedir ve bu hakkı kısıtlama ihtiyacının ikna edici bir biçimde ortaya konması gerekmektedir (Pakdemirli/Türkiye Başvuru no: 35839/97, 22 Şubat 2005). Tüm bu açıklamalar ışığında somut olaya bakılacak olursa; site yöneticisi olan davacı ile aynı sitede ikamet eden davalının, sitede yapılacak tadilatların ücreti konusunda yaşadıkları tartışma esnasında davacıya yönelik olarak sarfettiği sözler site yönetimine yönelik ağır eleştiri mahiyetinde olup ifade özgürlüğü kapsamında kalmaktadır. Şu durumda, davanın tümden reddedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile kabulüne karar verilmiş olması doğru değildir. Karar bu nedenle bozulmalıdır. SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 13/02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.

13. Hukuk Dairesi         2015/22019 E.  ,  2017/1691 K.   MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı asil … ve vekili avukat … geldi, karşı taraftan gelen olmadığından onun yokluğunda duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, avukat olduğunu, 17 ayrı dosyada davalının vekilliğini üstlenip, yükümlülüklerini yerine getirdiğini, 10.06.2011 tarihinde haklı nedenle vekalet ilişkisini sona erdirdiğini ileri sürerek, fazlaya dair haklar saklı tutulmak suretiyle 17 adet dosya bakımından 20.000 TL avukatlık ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, vekalet ilişkisini sona erdiren istifanın haklı nedene dayanmadığını beyanla davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, istifanın haklı nedene dayandığı gerekçesi ile davanın kabulü ile 20.000 TL nin tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı şirket vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; haklı istifa nedenine dayalı hakedilen ve ödenmeyen avukatlık ücretinin tahsili isteğine ilişkin olup, davacı avukatın, istifasının haklı nedenden kaynaklandığını ispatlaması gerekeceği açıktır. Bilindiği üzere; Borçlar Kanununa göre vekillikten istifa her zaman mümkün olup, bu istifa vekalet ilişkisini ileriye doğru sona erdiren bozucu ve yenilik doğuran bir işlemdir. Ancak istifa haklı değil ve müvekkil de bu nedenle zarara uğramışsa, vekil bu zarardan sorumludur. Avukatlık Kanununda ise haksız istifa halinde, vekil yönünden Borçlar Kanunundaki aynı konuya ilişkin düzenlemelere göre daha ağır bir sorumluluk esası getirilmiştir. Gerçekten de, Avukatlık Kanununun 174/1 maddesinde “üzerine aldığı işi haklı bir sebep olmaksızın takipten vazgeçen avukat ücret talebinde bulunamaz.” hükmü mevcut olup, bu hükümle, vekaletten haklı bir neden olmadan istifa eden avukatın, Borçlar Kanunundaki vekalet akdine ilişkin genel düzenlemelerden farklı olarak, herhangi bir zarar şartı olmadan da müvekkile karşı sorumlu tutulduğu görülmektedir. Anılan düzenlemeye göre, haksız olarak işi bırakan, vekaletten istifa eden avukat, ücrete hak kazanamadığı gibi, aksine bir hüküm mevcut değilse aldığı peşin ücretleri, kullanmadığı masraf avanslarını da iş sahibine iade etmek zorundadır. Avukatlık Kanununun 171/1 maddesinde düzenlenen “Avukat üzerine aldığı işi kanun hükümlerine göre ve yazılı sözleşme olmasa bile sonuna kadar takip eder.” ve “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi”nin 2. maddesinde düzenlenen “ … avukatlık ücreti, kesin hüküm elde edilinceye kadar olan dava, iş ve işlemler ücreti karşılığıdır.” hükümleri gereğince de avukat, aksine sözleşme yoksa, işi sonuna kadar takip edip sonuçlandırmadan ücretini talep edemez. (Bkz. Aynı doğrultuda HGK. 23.3.1983 4/562-156; HGK. 3.7.1987 3/92-599; 13. HD. 2005/15433 E. 2008/3694 K.; 13. HD.2008/6280 E. 2008/11580 K.) Ancak haksız azil halinde olduğu gibi, avukatın haklı olarak vekillikten istifa etmesi halinde de, işe devam etme olanağı mevcut olmadığından, avukat, haklı istifa tarihi itibariyle muaccel olan vekalet ücreti alacağının ödenmesini talep edebilir. Öte yandan, Vekalet ilişkisi bir bütün olup, vekaletten azil gibi, istifa da, taraflar arasındaki tüm dava ve takiplere sirayet eder. Zira, azil ve istifa ile birlikte vekalet akdinin en önemli unsurlarından olan “güven ilişkisi” de sona ermektedir. Bu açıklamalardan sonra dava konusu olaya bakılacak olursa; davacı avukat, istifasının; müvekkili olan davalının, dava dışı … isimli kişi tarafından cezaevinden açtığı telefonla tehdit edildiğinin kendisine bildirilmesiyle başlayan elektronik iletilerdeki içerikten kaynaklandığını, bu suretle aralarındaki güven ilişkisinin sona erdiğini, 10.06.2011 tarih, 7175 yevmiye numaralı … Noterliği’nin ihtarnamesi ile de haklı nedenle istifa ettiğini bildirmiştir. Gerçekten de, 07.06.2011 tarihinden başlayıp istifa tarihine kadar e-posta aracılığıyla taraflar arasında yazışmalar yapılmış olup, bu husus davalı tarafın da kabulündedir. Dosyada mevcut yazışmalar incelendiğinde, davacı avukatın haklı nedenle istifasını gerektirecek ölçüde, davalı müvekilden sadır bir ileti mevcut olmayıp, buradan hareketle, davacının iddiasını ispatladığının kabulü mümkün görülmemektedir. Hal böyle olunca, istifanın haklı nedene dayalı olduğunun kabulü ile kurulan hükmün doğru olduğu söylenemez. Mahkemece, davacı avukatın, dava konusu yaptığı 17 adet dosya yönünden istifa tarihinden önce bitirdiği işler açısından ücreti vekaletleri hakedeceği gözetilerek sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/02/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.

15. Hukuk Dairesi         2020/1909 E.  ,  2020/2968 K. Mahkemesi : … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi İlk Derece Mahkemesi : … Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen kararın temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: – K A R A R – Dava, adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmış olup, eksik işlerin giderim bedeli ile fazladan yapılan bağımsız bölüm nedeniyle arsa sahibine isabet eden kısmın değerinin tahsili istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince ıslahla artırılan miktar da dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilinin istinaf başvurusu üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi’nce davalı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurularak davanın 73.744,44 TL üzerinden kısmen kabulüne karar verilmiş, verilen karar, yasal süresi içerisinde davalı yüklenici vekili ve katılma yoluyla davacı arsa sahibi vekilince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve 6100 sayılı HMK 355. maddedeki, kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve özellikle taraflar arasında adi yazılı şekilde düzenlenmiş olup, işin tamamlanması ve tapuda da pay devri yapılmak suretiyle geçerli hale geldiği kabul edilen 14.10.2011 tarihli kat karşılığı inşaat yapma ve yaptırma sözleşmesinin 4-A maddesine göre işin bitim tarihi 30.06.2013 şeklinde kararlaştırıldığı, sözleşmenin 1-G maddesi içeriğine göre davalı yüklenicinin yapı kullanma izin belgesi alma ve kat mülkiyetine göre cins tashihi işlemlerini de üstlendiği, iki blok halinde yapılan inşaatta A blok için 22.11.2013, B blok için 20.05.2014 tarihinde yapı kullanma izin belgesinin alındığı, akdi ilişkinin eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olması nedeniyle, zamanaşımı süresinin TBK’nın 147/6 maddesine göre 5 yıl olduğu somut olayda zamanaşımı süresinin en son blokun yapı kullanma izin belgesinin alındığı 20.05.2014 tarihinde başlaması gerekir ise de; sözleşmede kararlaştırılan işin bitim tarihinden sürenin işlemeye başladığı kabul edilse dahi 22.09.2017 dava tarihi itibariyle TBK’nın 147/6 maddesinde öngörülen 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı, davalı yüklenicinin ıslahla artırılan bölüm yönünden ıslah dilekçesinin tebliğine rağmen yasal süresi içinde zamanaşımı defiinde bulunmadığının anlaşılmasına göre davalı yüklenici vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Davacı arsa sahibi taraflar arasında düzenlenen sözleşme uyarınca kendisine düşeceği kararlaştırılan 6 bağımsız bölümün eksik olarak yapıldığını ve bağımsız bölümleri sattığı her bir kişiye 5.000,00’er TL olmak üzere toplam 30.000,00 TL eksik iş karşılığı ödeme yaptığını ileri sürererek bu miktarın da davalı tarafça ödenmesini talep etmiştir. Eksik iş ve imalât, sözleşme ve eklerine göre yüklenici tarafından yapılması üstlenilip de yapılmayan iş ve imalâtlardır. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde sözleşmenin tarafı olan arsa sahibi kendisine ait bağımsız bölümleri daha sonradan 3. kişilere satmış olsa dahi mevcut hali ile ve eksiklikleri sebebiyle daha düşük bir bedelle satmış olacağından arsa sahibinin eksik işlerin giderim bedelini yükleniciden istemesi mümkündür. 3. kişilerin ancak arsa sahibi ile dava açmaları veya temlik sözleşmesi sunması halinde talep hakkı vardır (Yargıtay 15. H.D.’nin 15.02.2005 gün ve 2004/4852 Esas, 2005/1252 Karar sayılı ilamı). İstenecek bedel de arsa sahibine ait bağımsız bölümlerdeki eksikliklerin giderim bedeli ile ortak alandaki eksikliklerin giderim bedelinden arsa sahibine ait bağımsız bölümlere isabet eden arsa payı oranındaki karşılığı olacaktır (Yargıtay 15. H.D.’nin 27.06.2013 gün ve 2012/4508 Esas, 2013/4243 Karar sayılı ilamı). Davalı tarafça yargılama aşamasında eksikliklerin kendisi tarafından giderildiği savunulmuş ise de A blok için 22.11.2013, B blok için 20.05.2014 tarihinde yapı kullanma izin belgeleri alınarak inşaatın tamamlandığı ve arsa sahibine ait bağımsız bölümlerin teslim edildiğinin kabulü gerektiğinden yapı kullanma izin belgelerinin alındığı tarih itibariyle yüklenicinin inşaattan el çektiğinin kabulü zorunludur. Dairemizin 04.04.2017 tarih ve 2016/1621 Esas, 2017/1538 Karar sayılı emsal kararı ile yerleşik uygulamasına göre eser sözleşmesi ilişkisinin devam ettiği sürece ve teslim anına kadar gerçekleştirilen tüm iş ve imalâtların yüklenici tarafından yapıldığı, teslimden sonraki yapılan işlerin arsa sahibi tarafından yapıldığı ya da yaptırıldığının karine olarak kabulü gerekir. Az yukarıda açıklandığı gibi, davalı yüklenici en son blokun yapı kullanma iznini 20.05.2014 tarihinde alarak inşaatı teslim ettiğinden davacının … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/111 D. iş sayılı dosyasında yaptırdığı delil tespitinde, tespit tarihi itibariyle delil tespit raporunda saptanan hali ile inşaatı eksik olarak teslim ettiğinin kabulü zorunludur. Davalı yüklenici delil tespitinden sonra işe devam ederek saptanan eksiklikleri giderdiğini yasal delillerle kanıtlayamadığından karinenin aksini ispatlayamamış olması nedeniyle yargılama sırasında tamamlanan eksikliklerin arsa sahibinden bağımsız bölüm satın alan 3. kişilerce tamamlandığının kabulü zorunludur. Bu durumda, davacı arsa sahibi eksik işlerin giderim bedelini de talep edebileceğinden bölge adliye mahkemesince hükme esas alınan raporu düzenleyen bilirkişi kurulundan davacı arsa sahibine bırakılan bağımsız bölümlerdeki eksik işler ile ortak alanlardaki eksik işlerin nelerden ibaret olduğu ve bunların dava tarihi itibariyle mahalli piyasa rayiçlerine göre giderim bedeli ile ortak alanlardaki eksikliklerin arsa sahibine ait olup devrettiği bağımsız bölümlerin arsa paylarına isabet eden kısmı konusunda gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınıp, taleple bağlılık ilkesi de gözetilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken davacının kendisine ait bağımsız bölümleri eksiklik sebebiyle daha düşük fiyatla satmış olmasına rağmen eksik işlerin giderim bedelini isteyebileceği gözden kaçırılarak yanlış değerlendirme sonucu davanın eksik işlere yönelik kısmının reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi hükmünün davacı yararına BOZULMASINA, ödenenden 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 267,80 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne, karardan bir örneğinin ise ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 11.11.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

15. Hukuk Dairesi         2019/3962 E.  ,  2020/2494 K. Mahkemesi:Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hüküm duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davalı asil … geldi. Davacılar vekili ile davalı vekili gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı asil dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: – K A R A R – Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince devri gereken bağımsız bölümlerin tapularının iptâli ile davacılar adına tescili ve temerrüt sebebiyle tazminat istemlerine ilişkindir. Davacılar yüklenici mirasçıları, davalı ise arsa sahibidir.Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi yüklenicinin davalı arsa sahibi ile imzaladığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirdiğini, binanın iskan ruhsatını aldığını ancak davalının müvekkiline düşen dükkan ve dairelerin tapularını vermediğini, müvekkilinin zarara uğradığını ileri sürerek, müvekkiline düşen 3 daire ve 1 dükkan ile dükkana ait deponun tapu kayıtlarının iptâli ile müvekkilleri adına tescilini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, yüklenicinin inşaatı zamanında bitirip teslim edemediğinden … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2003/291 Esas, 2003/822 Karar sayılı dosyasında arsa sahibi lehine tazminata hükmedildiğini, yüklenicinin bir takım resmi makamlarda müvekkili adına imza atması sebebiyle …Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2001/420 Esas, 2002/159 Karar sayılı ilamı ile cezalandırıldığını, yüklenicinin edimini ifa etmediğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde 3 daire ile 1 dükkanın yükleniciye ait olacağının kararlaştırıldığı, yargılama sırasında verilen yetki ve izne dayalı olarak 29.03.2019 tarihli yapı kullanma izin belgesinin (iskan ruhsatını) yüklenici mirasçıları tarafından dosyaya ibraz edilmesine rağmen … Belediye Başkanlığı’nın 07.05.2019 tarihli yazı ile düzenlenen 29.03.2019 tarihli yapı kullanma izin belgesinin “inşaatın proje, ruhsat ve eklerine aykırılığı sebebiyle düzenlenen 25.04.2019 tarihli yapı tatil zaptına istinaden” iptâl edildiğinin bildirildiği, bilahare 07.05.2019 tarihinde davacılar vekilince 3194 sayılı Yasa’ya eklenen geçici 16. madde kapsamında yapı kayıt belgesinin ibraz edildiği, yapı kayıt belgesinin yükleniciye yüklenen iskân belgesi alma zorunluğunun bir istisnası olarak ya da sonuçları itibariyle edimin ifası bakımından eşdeğer bir belge olduğu, yapı kayıt belgesi ile inşaatın yasal hale getirildiği, yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmiş olmasına rağmen arsa sahibinin tapu devri edimini yerine getirmediği, buna göre sözleşme uyarınca davacıya ait olması planlanan ve tarafların fiili kullanım durumlarına göre belirlenen bağımsız bölümlerin tapu kaydının davacılar adına tesciline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak, davanın kabulü ile 278 Ada 5 no’lu parselde bulunan Zemin Kat 2 no’lu, 1. Kat 4 no’lu, 2. Kat 5 no’lu ve 4. Kat 9 no’lu bağımsız bölümlerin davalı adına olan tapu kayıtlarının iptâli ile davacılar adına miras hisseleri oranında tesciline, tazminat isteminin reddine karar verilmiş, karar süresi içerisinde davalı arsa sahibince temyiz edilmiştir. Yerel mahkemenin kabul gerekçesi dikkate alındığında yapı kayıt belgesi alınmasının mevcut sözleşmeye etkileri ve bu belgenin sağladığı statünün değerlendirilmesi gerekmektedir. İmara aykırı ve kaçak yapılar için 18.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7143 sayılı Kanun’un 16. maddesiyle 3194 sayılı İmar Kanunu’na eklenen geçici 16. madde ile yapılmış yeni düzenleme çerçevesinde; afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31.10.2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31.12.2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde yapı kayıt belgesi verilebileceği, başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar bakanlık tarafından hazırlanan yapı kayıt sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedileceği (Geçici 16/1); yapı kayıt belgesinin yapının kullanım amacına yönelik olduğu, yapı kayıt belgesi alan yapılara, talep halinde ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkate alınarak geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz bağlanabileceği (Geçici 16/3); yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptâl edileceği (Geçici 16/4); yapı kayıt belgesinin, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olduğu, yapı kayıt belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümlerinin uygulanacağı, yapının depreme dayanıklılığı hususunun malikin sorumluluğunda olduğu (Geçici 16/10); bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Bakanlık ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirleneceği (Geçici 16/12) düzenlenmiş maddenin diğer fıkralarında da uygulama esasları ve istisnaları belirtilmiş ayrıca bu tür yapılarda cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilmesi imkânı getirilmiştir.3194 sayılı Yasa’ya eklenen geçici 16. maddenin gerekçesi de “afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız, ruhsat ve eklerine aykırı veya imar mevzuatına aykırı yapıların kayıt altına alınması ile dönüşüm projelerine finans sağlanarak, dönüşümün daha hızlı ve etkin yapılması amacıyla 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış yapıların, yapı sahiplerinin müracatları üzerine ve beyanına göre hazırlanacak yapı kayıt sistemine işlenmesi, bu yapılara su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilmesi için yargı ve belediyelerdeki iş yükünün azaltılabilmesi için alınmış yıkım kararlarından ve tahsil edilmeyen para cezalarından vazgeçilmesi, maliklerin yarısının muvafakatının bulunması halinde yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilmesi” olarak belirtilmiştir. Madde, bir bütün olarak gerekçesi ile birlikte değerlendirildiğinde, imara aykırı yapılarla ilgili bu belgenin başvuru sonucu verilmesiyle, yukarıda mülkiyet hakkının kişiye sağladığı haklardan niteliği ile ilgili kullanma hakkı konusunda, yapının kullanılması ile ilgili maliklere bir yetki verildiği, yapının kullanımı ve zilyetliği hususunda idari bir statü sağlandığı anlaşılmaktadır. Yapı kayıt belgesi verilmekle sağlanan bu statü, imar mevzuatına aykırı olması nedeniyle korunmayan ve aslında yıkılması gereken bir yapının kullanılması konusunda, yapı malikine idare tarafından bir koruma sağlamaktadır. İmara aykırı yapıyı imara uygun yasal bir statü getirmemekle birlikte, yapı sahibine binanın kullanımı konusunda olanak sağlamaktadır. Zira geçici 16. maddenin 3. fıkrasında da, yapı kayıt belgesinin yapının kullanım amacına yönelik olduğu açıkça belirtilmiştir. Bu hususlar dikkate alındığında, düzenlemenin, mülkiyet hakkına sınırlama getirmekten öte, imara aykırı olup yıkılması gereken yapıların kullanılmasına müsaade ederek, genişlettiğini söylemek ileri bir yorum olmayacaktır. Bir anlamda idare, imara aykırı yapının kayıt altına alınması şartıyla, mer’i mevzuata göre yıkılması, kullanımını sağlayan aboneliklerin tesis edilmemesi, kaçak yapının yıkılması hususlarında kendisini sınırlamakta ve yapı malikine bu kurallara uyulmaksızın yapının kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Yine geçici 16. maddenin 10. fıkrasında yapı kayıt belgesinin, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olduğu, yapı kayıt belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümleri uygulanacağı açıkça belirtilmiştir. Bu hüküm özellikle yapı kayıt belgesinin, yapının kullanılmasına ilişkin geçici bir statü sağladığı, yapının bu statü ile imara aykırı olmasına karşın idare tarafından kullanılmasına izin verildiği, ancak yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümlerinin uygulanmasını öngörmekle imar affı olarak değerlendirilemeyeceğini açıkça ortaya koymaktadır.Arsa sahibi imara aykırı olan yapı ile ilgili yapı kayıt belgesi aldığında, binanın kullanılması sağlanabilecektir, ancak yapı kayıt belgesi yukarıda belirtildiği üzere binayı iskân alınacak şekilde imara uygun hale getirmeyecektir. Dolayısıyla arsa sahibi imara aykırı yapıya yapı kayıt belgesi alarak kayıt altına almış olsa dahi, bu belgenin alınması binayı iskân almaya uygun şekilde imara uygun hale getirmediğinden yüklenicinin edimini ifası sonucunu da doğurmayacaktır. Geçici 16. maddenin 10. fıkrasında belirtildiği üzere, yapı kayıt belgesi yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulanmasına kadar geçerlidir. Yine aynı fıkrada yapının yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Geçici 16. madde de öngörülen yapı kayıt belgesi, imara uygun olmayan binalara verildiğine göre yüklenici açısından imara uygun yapılmamış bir yapıda edimin ifa edildiğinin kabulü mümkün değildir. Burada belirtildiği üzere yapının yeniden yapılması, bu alanın kentsel dönüşüme sokulması ve belgenin bu tarihe kadar geçerli olması öngörüldüğünden yeniden yapılması öngörülen binada bu belgenin alınmasıyla ifa yükümlüğünün yerine getirildiğinin kabulü mümkün değildir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin ediminin ifasına ilişkin olarak Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04.11.2015 tarih ve 2014/6-324 esas, 2015/2787 karar sayılı ilamında, “Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince, arsa sahibi tarafından yükleniciye ya da onun istemiyle üçüncü kişi veya kişilere yapılan taşınmaz ya da taşınmaz payı temliki, inşaatın yapımı için finans sağlanması amacıyla verilen “avans” niteliğinde olup; yüklenici yüklendiği karşı edimini ifa ettiği oranda “şahsi hak” elde edebilir ve ancak kazandığı şahsi hakkını üçüncü kişilere temlik edebilir. Yüklenici, tüm edimlerini ifa ettiği takdirde ve sözleşmenin de ifa ile sonuçlanması durumunda şahsi hakkı, aynî hakka dönüşür. Nitekim arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi nedeniyle yükleniciden pay iktisap eden üçüncü kişiler, Türk Medeni Kanunu’nun 1024. maddesi ve aynı Kanun’un 1023. maddesi hükmünden yararlanamazlar. İnşaatın hukuki anlamda teslimine kadar arsa sahibi avans olarak verdiği payları geri alma hakkına sahiptir. Hukuki teslim ise, yapılan inşaatın yasal mevzuata uygun olarak bitirilmesi (iskân izninin alınması) halinde gerçekleşmiş sayılır” ifadesi ile açıkça edimin tamamen ifa edilmesi ile aynî hakka sahip olacağını kabul etmiştir. Dairemizin istikrarlı olarak kabulü ve uygulaması da bu yöndedir. Bu haliyle yüklenicinin, kendisine devredilen hisseye dayanarak yapı kayıt belgesi alması ve buna dayanarak sözleşmeyle kararlaştırılan edimi ifadan kaçınması veya yapı kayıt belgesinin alınması ile sağlanan statüden yararlanarak ediminin ifa durumunun değerlendirilmesini talep etmesi kabul edilemez. Geçici 16. maddenin 9. bendinde de, üçüncü kişilere ait özel mülkiyete konu taşınmazlarda bu madde hükümlerinin uygulanmayacağı belirtilmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince hisse devrinde de hukuki teslim ve aynî hak devri gerçekleşmediğinden, üçüncü kişi olarak değerlendirilebilecek olan yüklenicinin başvurusuna değer verilmesi ve sözleşmeyle kararlaştırılan edimlerin ifası nezdinde değerlendirmeye alınması mümkün olmayacaktır. Tüm bu anlatılanlar nezdinde değerlendirdiğimizde, yapı kayıt belgesi imara aykırı yapının kullanılmasına ilişkin olup, imara uygun hale getirmemektedir. Geçici 16. maddenin 10. bendinde belirtildiği üzere, yapı kayıt belgesi, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşümüne kadar geçerlidir. Düzenlemenin amacı da, yapının yeniden yapılmasına kadar kullanımına idare tarafından imkân sağlanmasından ibarettir. Aksi takdirde, imara aykırı bir yapı yapmış olan yüklenicinin, yapı kayıt belgesi alındığını ileri sürerek, ediminin ifasını yapının tekrar yapılmasına kadar ertelemiş olur ki, bu durum başlı başına edimin ifa edilmediğini gösterir. Edimin ifasının, yapının tekrar yapılmasına kadar beklenmesini talep etmekte kabul edilemez bir durumdur ve hakkın kötüye kullanılması niteliğindedir. Netice itibariyle, İmar Kanunu’na eklenen geçici 16. madde ile getirilen düzenlemenin, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde kararlaştırılan edimlerin ifasına bir etkisinin bulunmadığı sonucuna varmak mümkündür. Tabi ki sözleşme hürriyeti gereğince, tarafların yapı kayıt belgesi alınması sonrasında kavuştukları yeni durum karşısında, karşılıklı olarak edimlerinin ifa durumunu değerlendirmeleri ve mevcut duruma göre yeni bir tavır takınmaları da mümkündür (Dairemizin 23.05.2019 T. 2018/5361 E. ve 2019/2479 K. sayılı ilamı da aynı yöndedir). Tüm bu açıklamalar karşısında somut olaya döndüğümüzde; davacıların murisi yüklenici … ile davalı arsa sahibi arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 5. maddesinde 3 daire ve 1 dükkan yükleniciye, 5 daire ve 1 dükkanın arsa sahibine ait olacağı, kat irtifakı kurulduktan sonra arsa sahibinin 1 bağımsız bölümün tapusunu yükleniciye devredeceği, iskan ruhsatı alındıktan sonra ise yükleniciye verilecek bağımsız bölümlerinin tapularının bir hafta içinde verileceği, 9. maddesinde iskan ruhsatının yüklenici tarafından alınacağı kararlaştırılmıştır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, arsa sahibinin edimi, inşaat yapımına uygun olarak arsayı teslim etmek, yüklenicinin edimi ise sözleşmede kararlaştırılan şekilde inşaatı yaparak bağımsız bölümleri arsa sahibine teslim etmekten ibarettir. İskân alınmayan ve/veya iskân alınmaya uygun olmayan bir binanın ekonomik bir değeri bulunmamaktadır. Bu durumda, eğer sözleşmede iskân alınması kararlaştırılmış ve iskân alınmamışsa yüklenicinin edimini ifa ettiğini kabul etmek mümkün olmayacaktır. Davaya konu olayda da iskân alınması sözleşmede kararlaştırılmış olup, yüklenici iskân almadığından edimin ifa edildiği kabul edilemeyecektir. İki tarafa borç yükleyen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, inşaat belirli bir aşamaya gelmiş ise ifanın tamamlanmasını beklemek ve gerekiyorsa dava açılması halinde de bu konuda fırsat tanıyarak ifaya olanak tanımak hakkaniyete uygun ise de, iş sahibi için de bu beklemenin bir tahammül sınırı bulunmaktadır. Dava tarihi olan 05.11.2007 itibariyle, yüklenici tarafından sözleşmede kararlaştırıldığı gibi ifa yerine getirilmemiş olduğu açıktır. Yerel mahkemece yapılan yargılama sırasında da iskân ruhsatı alınmadığı gibi bozma ilamına uyularak yapılan yargılamanın 06.03.2019 tarihli duruşmasında, davacı tarafa iskân alınması için 2 aylık kesin süre ve yetki verilmiştir. Davacı taraf kendisine verilen süre içerisinde yapı kullanma izin belgesi (iskân ruhsatını) dosyaya ibraz etmişse de, … Belediye Başkanlığı’nca 07.05.2019 tarihli yazı ile anılan iskân ruhsatının iptâl edildiğine ilişkin yazı gönderildiği, bilahare 07.05.2019 tarihinde 3194 sayılı kapsamda gerekli harçlar yatırılarak “yapı kayıt belgesinin” … Belediye Başkanlığından alınarak mahkemeye ibraz edilmiş olduğu, mahkemece de 3194 sayılı Kanun’a eklenen geçici 16. madde dikkate alınarak, kaçak yapının geçici olarak da olsa yasal hale geldiği kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.Yukarıda detaylı olarak açıklandığı üzere, yapı kayıt belgesi alınması, idare tarafından kaçak yapının kullanılmasına imkân tanırken, imara ilişkin mer’i mevzuatta bir değişiklik yapmadığından, iskân alınmayan/alınamayan yapının yasal hale geldiğini kabul etmek mümkün değildir. Diğer yönden, taraflar arasındaki sözleşmede iskân alınması kararlaştırılmış olup, yüklenici tarafından edimin ifası ancak iskân alınarak taşınmazın teslimi ile mümkün olabilir. Yapı kayıt belgesi alınmış olup olmamasının karşılıklı edimlerin ifasına bir etkisi bulunmamaktadır. Buna durumda mahkemece yapılması gereken iş, hükmüne uyulan Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 10.05.2016 tarihli bozma ilamında belirtildiği şekilde inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile karar verilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı tarafın temyiz isteminin kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilmediğinden davalı yararına vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına, ödenenden 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalıya iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 21.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

3. Hukuk Dairesi         2020/166 E.  ,  2020/1900 K. MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacılar; kızı davacı …’ın 28/04/2005 olay tarihinde, evlerinin balkonunda oynamakta iken, elindeki metal parçasının davalı kuruma ait elektrik tellerine temas etmesi sonucu, elektrik akımına kapılarak ağır şekilde yaralandığını, vücudunda ciddi derecede yanıklar meydana geldiğini, parmaklarının bir kısmını kaybettiğini, kalıcı sakatlık meydana geldiğini, uzun süre yoğun bakımda kaldığını, ameliyatlarının devam ettiğini; olayın meydana gelmesinde davalı kurumun kusurlu olduğunu, elektrik tellerinin binaya uzaklığının, mevzuata uygun olması gereken uzaklıkta bulunmadığını, periyodik bakımlarının düzenli olarak yapılmadığını, olay sebebiyle davalı kurum personeli ve teknik sorumlusu davalı …’in taksirle yaralamaya sebebiyet verme suçundan yargılanmasına Balıkesir Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2007/53 E. sayılı dosyasından devam edildiğini; olay nedeniyle ağır elem, ızdırap ve üzüntü yaşadıklarını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.000,00 TL maddi, davacılardan her biri için 25.000,00’er TL manevi tazminatın olay tarihi olan 28/04/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte; yine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 4.000,00 TL tedavi giderinin ise dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş; 16/02/2015 havale tarihli dilekçeleri ile sürekli iş göremezlik tazminatı yönünden taleplerini 79.545,85 TL, tedavi giderine yönelik taleplerini ise 4.000,00 TL olarak belirlemişlerdir. ./.. -2- Davalı …. vekili; davacı annenin aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını, olayın meydana gelmesinde davalı kuruma kusur atfedilemeyeceğini, enerji nakil hatlarının yönetmeliğe uygun tesis edildiğini, gerekli ve yeterli önlemlerin alındığını, olayın meydana geldiği binanın ise sonradan inşa edildiğini; davacı annenin üzerine düşen dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmediğini, kusurlu olduğunu, talep edilen manevi tazminatın fahiş olduğunu savunarak; davanın reddini istemiştir. Davalı …; olayın meydana gelmesinde kendisine kusur atfedilemeyeceğini, davacı annenin çocuğuna karşı gerekli gözetim ve denetim sorumluluğunu yerine getirmediğini, davacı annenin kusurlu olduğunu, talep edilen manevi tazminatın fahiş olduğunu savunarak; davanın reddini istemiştir. Mahkemece; davanın kısmen kabulüne, 73.588,36 TL iş göremezlik tazminatı ile taleple bağlı kalınarak 4.000,00 TL tedavi gideri olmak üzere toplam 77.588,36 TL maddi tazminat, davacılardan her biri için 12.500,00’er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, hüküm, davalılar ve ihbar olunan … vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; Dairemizin 25.06.2018 tarihli ve 2018/3841 E. – 2018/7013 K. sayılı ilamı ile, “…Mahkemece, davalı şirketin olayın meydana gelmesinde kusursuz sorumluluk ilkesi gereğince sorumlu olduğu gözetilerek, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli, davalı şirket, davalı … ve davacıların kusur oranlarının da gerekçeleriyle belirtildiği, üç kişilik konusunda uzman bilirkişi kurulundan rapor alınarak varılacak sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile kamu davasına sunulan bilirkişi raporu hükme esas alınarak yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir…” gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde ; davanın kısmen kabulüne, 73.588,36 TL iş göremezlik tazminatı ile taleple bağlı kalınarak 4.000,00 TL tedavi gideri olmak üzere toplam 77.588,36 TL maddi tazminat, davacılardan her biri için 12.500,00’er TL manevi tazminatın olay tarihi olan 28/04/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş; hüküm, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; elektrik çarpması nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. 1-) Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre, davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-)Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak haksız fiil tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir. Somut olayda; uyuşmazlık, haksız eylemden kaynaklanmaktadır. Ancak davacılar, dava dilekçesinde ve 16/02/2015 havale tarihli dilekçelerinde, tedavi giderlerine yönelik taleplerini, 4.000,00 TL olarak belirlemiş olup, 4.000,00 TL tedavi giderinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini istemiş; buna rağmen mahkemece, kabul edilen alacaklar için olay tarihi olan 28/04/2005 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanarak tahsil kararı verilmiş, talep aşılarak hüküm kurulmuştur. Medeni hukuk yargılamasına hâkim olan ilkelerden biri de taleple bağlılık ilkesidir. Bu ilke, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 26. maddesinde açıkça ifade edilmiştir. Buna göre; hâkim, tarafların talepleri ile bağlıdır. Kanunlarda gösterilen sınırlı sayıdaki istisnalar bir kenara bırakılacak olursa, talepten fazlasına veya talepten başka bir şeye karar veremez. Fakat, hâkimin duruma göre talep sonucundan daha azına karar vermesinin önünde engel yoktur. Taleple bağlılık ilkesi, talep edilmeyene karar vermeme, talep edilenden fazlasına karar vermeme ve talep edilenden farklı bir şeye karar vermeme biçimlerinde mahkeme kararının sınırlarını belirler şekilde karşımıza çıkmaktadır. Mahkemece dava dilekçesine bakılarak tespit edilecek bu sınırlar, talep edilen hukuki sonuçtur. Hal böyle olunca, mahkemece; ” taleple bağlılık ilkesi ” gereği, tedavi giderlerine yönelik tazminat istemi yönünden, taleple bağlı kalınarak, dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerekirken; talep aşılarak, olay tarihi olan 28/04/2005 tarihinden itibaren faize karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması HUMK’nun 438/7 maddesi hükmü gereğidir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının 1. bendinde yer alan, ” Maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 73.588,36 TL iş göremezlik maddi zararı ile, taleple bağlı kalınarak 4.000,00 TL belgelenmeyen tedavi gideri olmak üzere toplam 77.588,36 TL maddi tazminatın olay tarihi olan 28/04/2005 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,” ifadesinin çıkarılarak yerine, ” Maddi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 73.588,36 TL iş göremezlik tazminatının olay tarihi olan 28/04/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ; taleple bağlı kalınarak 4.000,00 TL belgelenmeyen tedavi giderinin ise dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, ” ifadesinin yazılması suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK’nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK’nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/03/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

(Kapatılan) 13. Hukuk Dairesi         2017/8393 E.  ,  2020/5525 K. MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalılar ile aralarında 10/04/2006 tarihli avukatlık ücret sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeyle davalı … Konfeksiyon San. ve Tic. Ltd. Şti. Hakkında iflas ertelemesi davası açması için 150.000 TL sair işler için aylık 10.000 TL avukatlık ücreti ödenmesinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin imzalanmasının üzerinden 68 ay geçmiş olmasına rağmen kendisine bu güne kadar yalnızca 133.000 TL ödeme yapıldığını ileri sürerek 657.000 TL+KDV olmak üzere bakiye 775.260 TL ücret alacağının davalılardan müteselsilen ve müştereken tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne 657.000 TL vekalet alacağı ile 118.260,00 TL KDV alacağının davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalılarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Dava, akdi vekalet ücreti alacağının tahsiline ilişkindir. Tarafların arasındaki 10/04/2006 tarihli avukatlık ücret sözleşmesiyle davacı avukata iflas erteleme konulu dava için 150.000 TL, diğer kanuni iş ve işlemlerinden dolayı aylık 10.000 TL vekalet ücreti ödeneceği kararlaştırılmıştır. Mahkemece her ne kadar sözleşmeye göre belirlenen vekalet ücretine %18 oranında hesaplanan KDV tutarı da dahil edilerek hesaplama yapılmışsa da sözleşmede ücretin net mi brüt mü belirlendiği konusunda bir açıklık bulunmayıp, KDV Kanununun 8. maddesine göre vergi mükellefinin mal ve ya hizmeti sağlayan kişi olması karşısında sözleşmenin ücrete ilişkin 2.maddesinde belirlenen miktarların KDV dahil olarak belirlenmiş olduğunun kabulü gerekir. Sözleşmenin 5. maddesinde vekil edilenlere ait olduğu belirtilen vergi, resim ve harç gibi giderlerin işin yapılması için gerekli olan giderler olduğu açıkça belirtilmiş olduğundan sözleşmenin bu hükmünden de ücretin KDV hariç belirlendiği sonucunu çıkarmak mümkün değildir. Hal böyle olunca Mahkemece sözleşmede KDV dahil ücret belirlendiği hususu göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: 1.bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz sebeplerinin reddine, 2.bentte açıklanan nedenlerle kararın davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın davalılara iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

17. Hukuk Dairesi         2018/4210 E.  ,  2020/4644 K. MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, … plakalı aracın … adına sigortalandığını, davalıya ait kazılmış çukur üzerindeki kanalizasyon kapağına vurması sonucunda sigortalının aracının hasarlandığını, müvekkili tarafından hasar bedelinin sigortalısına ödendiğini, hasar bedelinin davalıdan rücuen ödenmesinin talep edildiğini, ancak davalı idarenin ödeme yapmadığını, sonrasında davalı aleyhine İzmir 15. İcra Müdürlüğü’nün 2014/13637 sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının takibe itiraz ettiğini, davalı tarafından yapılan itirazın iptali ile takibin devamına alacağın %20’sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Başkanlığı vekili, davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporu ve Dairenin 2016/13716 Esas-2017/6156 Karar sayılı 31/05/2017 günlü bozma kararına uyarak, davanın kabulü ile İzmir 15. İcra Müdürlüğünün 2014/13637 takip sayılı dosyasında borçlu davalının itirazının iptali ile 6.651,17 TL asıl alacak ve 502,16 TL işlemiş faiz üzerinden takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine, alacak yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine, hükmün “İzmir 15. İcra Müdürlüğünün 2014/13637 takip sayılı dosyasında borçlu davalının itirazının iptali ile 6.470,00 TL asıl alacak ve 502,16 TL işlemiş faiz üzerinden takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,” şeklinde tashihine karar verilmiş; hüküm, davalı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya içeriğine, bozmaya uygun karar verilmiş olmasına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davalı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Başkanlığı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 418,44 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Başkanlığından alınmasına 09/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

4. Hukuk Dairesi         2013/18209 E.  ,  2014/12618 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı … vekili Avukat … tarafından, davalı … aleyhine 16/11/2012 gününde verilen dilekçe ile manevi tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen 18/07/2013 günlü kararın Yargıtay’da duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından, duruşmasız olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, daha önceden belirlenen 30/09/2014 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine duruşmalı temyiz eden davalı vekili Avukat … ile karşı taraftan davacı vekili Avukat … geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan davalının temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü. 1- Davacının temyiz itirazları yönünden; Karar, taraflarca temyiz edilmiştir. Bunlardan davacı HUMK’nun 432/1. maddesinde yazılı on beş günlük ve 427/4 ve 433/2. maddelerinde belirlenen on günlük süreleri geçirdikten sonra kararı temyiz ettiğine göre temyiz istemi reddedilmelidir. 2-Davalının temyiz itirazları yönünden; Dava, kişilik haklarına saldırı nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. Davacı, davalının, 16/10/2012 tarihinde … meclis grup toplantısında yaptığı konuşma içeriğinde yer alan ifadelerle, kişilik haklarına saldırıda bulunulduğunu belirterek manevi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. Davalı, davaya konu ifadelerin eleştiri sınırlarını aşan ifadeler olmadığını, kişilik haklarının ihlali boyutuna ulaşılmadığını belirterek, istemin reddedilmesi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece, davalının, … Partisi’nin 16/10/2012 tarihli grup toplantısında TBMM’de muhabirlere açık biçimde gerçekleşen konuşmasında sarf etmiş olduğu, “Suriye ile Libya arasındaki farkı, bir ortaokul mezununa sorsanız size cevabını verir… normal bir gazete okuruna sorsanız, farkı size söyler… Bu farkı kavramayacak kadar çapsız olan bir kişi var, o da Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ve onun da adı …” şeklindeki sözlerin ağır eleştiri sınırlarını aştığı ve hakaret oluşturduğu, bu durumda davacının kişilik haklarına saldırı nedeniyle tazminat istemekte haklı olduğu gerekçesi ile istemi kısmen kabul etmiştir. Davacı, davaya konu konuşmanın yapıldığı tarihlerde Dışişleri Bakanı, davalı ise ana muhalefet partisi genel başkanı olup her iki taraf da siyasi hüviyete sahip kişilerdir. Tarafların siyasi kimlikleri de göz önünde bulundurulduğunda, konuşma bütünü itibari ile sert siyasi eleştiri mahiyetindedir. Bununla beraber Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarında da belirtildiği üzere siyasi hüviyete sahip şahısların kendilerine yönelik sert, ağır ve hatta incitici eleştirilere de katlanmaları gerekir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile güvence altına alınan ifade özgürlüğünün sadece “zararsız ve ilgilenmeye değmez olarak görülen bilgi ve fikirler değil aynı zamanda rahatsız eden, şaşırtan ve gücendiren ifadelerin de bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiği” belirtilmiş ve bu ifadeler var olmadan “demokratik bir toplum”dan söz edilemeyeceği vurgulanmıştır. Mahkemece bu yönler gözetilerek, istemin tümden reddedilmesi gerekirken, yerinde olmayan yazılı gerekçeyle, davalının manevi tazminat ile sorumlu tutulmuş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen kararın, yukarıda (2) numaralı bentte gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, davacının temyiz isteminin (1) numaralı bentte gösterilen nedenlerle reddine ve davalı yararına takdir olunan 1.100,00 TL duruşma avukatlık ücretinin davacıya yükletilmesine, taraflardan peşin alınan harçların istek halinde geri verilmesine 30/09/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.

4. Hukuk Dairesi         2016/16781 E.  , 2019/1237 K. “İçtihat Metni” MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı … tarafından, davalı … Yönetim AŞ – … … Evleri Site Yönetimi aleyhine 22/12/2015 gününde verilen dilekçe ile haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 22/06/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı asil ve davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.Dava, site güvenliğinin görevini yerine getirmemesi nedeniyle oluşan hırsızlık olayından kaynaklanan maddi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.Davacı, davalının yönetimini üstlendiği … … Evleri Sitesinde bulunan dairesinin önünde; çocuğuna ait ayakkabının, daha sonraki günlerde ise dairesinin bulunduğu blokun bodrum katında ambalaja sarılı halde bulunan bisikletinin çalındığını, güvenliğin sağlanması amacıyla aidat ödemesine rağmen gerekli tedbirleri almayan davalı site yönetiminden uğradığı zararın tahsili isteminde bulunmuştur.Davalı, gereken önlemlerin alındığını ve kusurlarının bulunmadığını ileri sürerek, istemin reddedilmesi gerektiğini savunmuştur.Mahkemece; davacıya ait eşyaların çalınması olayında davacı tarafın üzerine düşen, menkul mallarını ve eşyalarını saklama ve koruma görevini yerine getirmediği, site yönetiminin, açıkta bırakılan eşyaların site içerisinde kaybolmasından sorumlu tutulamayacağı, bu hususta ancak kapalı olan yerlerden girilmek suretiyle eşya çalınması halinde site yönetiminin sorumlu tutulabileceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.Dosya kapsamına göre uyuşmazlık; davacının oturduğu apartmanda yapılan hırsızlık eylemine dayandığına göre, mahallinde keşif yapılarak, uzman bilirkişilerden tarafların kusur durumuna ilişkin rapor alınmalıdır. Kusurun varlığı halinde varsa zarar ve kapsamı belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve taraflardan peşin alınan harçların istekleri halinde geri verilmesine 06/03/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.